Türkiye’nin en güzel 10 küçük camii

Ramazanda herkes, her zaman olduÄŸu gibi 'selatin külliyeleri'ne, yani sultanların yaptırdığı Sultanahmet, Süleymaniye veya Fatih gibi büyük camilere gidecek. Mimarların, nakkaÅŸların, çini ustalarının olaÄŸanüstü çabalarla ortaya çıkardığı o eÅŸsiz küçük camiler yine gölgede kalacak.Yüzyıllardır orada öylece bekleyen, az sayıda semt sakininin, mahalle esnafının namaz vakitlerinde kapısını araladığı bu eserler ıssızlığın, kimsesizliÄŸin ortasında beklemeyi sürdürecek. Ä°stedik ki, aslında her biri birer mücevher olan bu eserler, bu loÅŸluktan kurtulsun. Bu nedenle jüri üyelerimize Türkiye'nin en güzel 10 küçük camiini sorduk. Ä°lk 10 listesine Ä°stanbul ağırlığını koydu. DivriÄŸi Ulu Cami de listemizde. Adı üstünde ulu bir cami ama jüri üyeleri bu denli ulu olmasına raÄŸmen kimsenin fark etmemesine içerledikleri için olsa gerek bu caminin altını ısrarla çizdiler. Eskiler ve yeniler, ulular ve sıradan olanlar, insanüstü emeÄŸin, özenin, dikkatin ürünleri. Bir gün yolunuz düşer diye sabırla bekliyorlar.ÅžEMSÄ°PAÅžA CAMÄ°Ä°Süleymaniye kadar önemliCengiz BektaÅŸ, ÅžemsipaÅŸa Külliyesi'nin Mimar Sinan'ın Süleymaniye Külliyesi kadar önemli bir yapıtı olduÄŸunu söyledi. Ãœsküdar'da ÅžemsipaÅŸa sahilinde. BulunduÄŸu kıyıda 1580'den bu yana dalgalarla halvet oluyor. Kurucusu Åžemsi Ahmet PaÅŸa, Enderun'da yetiÅŸmiÅŸ, Anadolu ve Rumeli beylerbeyi olmuÅŸ önemli bir devlet adamı. Mimar Sinan'ın inÅŸa ettiÄŸi külliyeler içinde en küçüğü. Sinan'ın hayatının sonlarında tasarladığı, onun duygu dünyasını ve birikimini en iyi yansıtan eseri. Aynı zamanda, Osmanlı klasik mimarisinin ötesindeki yerleÅŸme düzeni ile zamanını aÅŸan bir mükemmelliÄŸe sahip. Rivayete göre kuÅŸlar bile Mimarı Hassa'nın bu eseri yaparken döktüğü göz nuruna saygıdan caminin kubbe ve minaresine konmuyor, üstünü kirletmiyorlar. Bu yüzden halk arasında adı ‘‘KuÅŸkonmaz Camii’’ olarak biliniyor. Sinan, bu minnacık külliyede öyle bir oran/orantı dengesi oluÅŸturmuÅŸ ki, ortaya tam bir estetik mucize çıkmış.MAHMUTBEY CAMÄ°Ä°Tavanı tek çivi çakılmadan yapıldıKastamonu'nun Kasaba Köyü'nde, minnacık bir cami. ÇandaroÄŸlu Adil Bey'in oÄŸlu Emir Mahmut tarafından yaptırılmış. Kapının orijinali Kastamonu Etnografya Müzesi'nde. Camideki kapı, aslının birebir kopyası. Emir Mahmut Bey, mescidin yapımına 1366’da karar vermiÅŸ. Bu eseri yapan usta NakkaÅŸ Mahmut oÄŸlu işçi Abdullah. Tek bir çivi kullanmadan, geçme usulüyle yapılan tavanları nakış nakış iÅŸlemiÅŸ. Tugay Toydemir, ‘‘En çok bu camiyi yapan ustanın sabrına hayran kalmışımdır’’ diyor. Mihrabın iki yanında silindir biçiminde, hálá dönebilen iki taÅŸ var. 637 yıllık binanın statiÄŸinde milim kayma olmadığının ifadesi.BEBEK CAMÄ°Ä°Turkuvaz rengi camlarıyla ünlüİstanbul Bebek'te, lebi derya bir cami. Bebek vapur iskelesinin yakınında. Evkaf BaÅŸmimarı Kemalettin Bey 1913 yılında yaptırmış. Kesme küfeki taşından inÅŸa edilmiÅŸ. Vaaz kürsüsü ve minberdeki ahÅŸap işçiliÄŸi dikkatinizi mutlaka çekecektir. Minber, oymaları ve kemerleriyle hareketli bir görünüme sahip. Kasnaktaki on altı pencere, içten firuze renkli düz camlarla renklendirilmiÅŸ. Mimar, diÄŸer camilerdeki gibi çivit mavisi, kırmızı ve sarı renkli camlar yerine turkuvazı tercih etmiÅŸ. Bu da mekana farklı bir renk ve derinlik kazandırmış. YaÄŸmurlu bir havada, özellikle öğlen ile ikindi arasında camiye giderseniz, ışıkların, seslerin ve cami içine sinmiÅŸ nefeslerin ruhunuzu yıkadığını göreceksiniz.DÄ°VRİĞİ ULU CAMÄ°Dünya Kültür Mirası listesindeUnesco'nun Dünya Kültür Mirası listesindeki dokuz Türk eserinden biri. Cami ve darüşşifa, DivriÄŸi Kalesi'nin güneyinde, Iğımbat tepesinin batı eteÄŸinde yükseliyor. Mengücek Beyi ÅžahinÅŸah'ın torunu ve Süleyman Åžah'ın oÄŸlu Ahmed Åžah tarafından 1223 yılında yaptırılmaya baÅŸlanmış. Anıtın baÅŸ mimarı Ahlatlı HürremÅŸah. AhÅŸap minberi, Tiflisli Ä°brahim oÄŸlu Ahmed’e ait. Kapının yüzeyini bitkisel motifler örtüyor. Bu süsleme bir kumaÅŸa benzetildiÄŸinden ‘Tekstil Kapı’’ denilmiÅŸ. Cengiz Özdemir, ‘‘Bu kapıları seyrederken başımın döndüğünü hissettim’’ diyor. ORTAKÖY CAMÄ°Ä°En meÅŸhur küçük camiOrtaköy kıyısındaki bu cami, Ä°stanbul'u dünyaya taşıyan semboller arasında yer alıyor. Çevresi bu kadar kalabalık ve gürültülü olmasına raÄŸmen, bu denli yalnız ve ıssız baÅŸka bir cami yoktur herhalde. Büyük Mecidiye Camii olarak da anılır. Sultan Abdülmecit tarafından 1853'te yaptırılmış. Caminin mimarı NigoÄŸos Balyan, BoÄŸaziçi'ne inci taneleri gibi serpilen eserlerin mimarı olan Balyan Ailesi’nin bir mensubu. Cami asıl ibadet yeri ve hünkar kasrından oluÅŸan iki bölüme ayrılıyor. Eski Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanı Süleyman AteÅŸ'in en sevdiÄŸi camilerden biri.YEŞİL CAMÄ°Ä°smini çinilerinden alıyorBu eser, ferah bir bahçede ağırlıyor misafirlerini. Çandarlı Halil Hayrettin PaÅŸa, 1391'de yaptırmış. Minaresi, Ä°znikli ustaların eÅŸsiz çinileriyle kaplı. Ä°smini çinilerdeki yeÅŸil renkten alıyor. Çokgen prizma olarak baÅŸlayan gövde, silindir ÅŸeklinde devam ediyor, tek ÅŸerefe ve konik bir külahla bitiyor. Gövdenin bilezik kısmı ile taÅŸ süslemeleri arasında çinilerden oluÅŸturulmuÅŸ sekizgen geçme bezemeler, bunların ortasında altı köşeli yıldızlar var. Caminin mimarı MusaoÄŸlu Hacı. Haluk Dursun, ‘‘Bu cami, çinilerle ve kentsel yerleÅŸim güzelliÄŸi açısından, birinci sırada yer almayı hak ediyor’’ diyor. BÄ°RGÄ° ULU CAMÄ°Mihrabı ve minberi etkileyiciBirgi, Ä°zmir'in ÖdemiÅŸ ilçesine baÄŸlı bir güzel belde. 1311-1312 yılında AydınoÄŸlu Mehmet Bey tarafından yaptırılan Ulu Cami, listemizdeki ikinci ulu cami. Duvarları kesme taÅŸlarla örülü, kare planlı, beÅŸ nefli, sekiz sütunlu, ahÅŸap tavanlı, kalın tuÄŸla süslemeleri ve minaresi ile dikkat çekiyor. Caminin mihrap ve minberi çok etkileyici. Birgi'ye gitmiÅŸken kasabayı da gezmeyi ihmal etmeyin. Zaten sokaklar restore edilen tarihi evleriyle hemen dikkatinizi çekecektir.VALÄ°DE SULTAN CAMÄ°Ä°TrafiÄŸin mahvettiÄŸi eserEskiden Ä°stanbul Aksaray'da bir meydan varmış. Valide Sultan Camii'ni inÅŸa edenler mekanı bu meydanın ortasına bir çiçek gibi yerleÅŸtirmiÅŸ. Åžimdi, Aksaray'dan Beyazıt, Topkapı ve Taksim yönüne giden araçların geçtiÄŸi kavÅŸağın orta yerinde ıstırap içinde ömrünü sürdürüyor. Zarif küfeki taşıyla örülmüş beden duvarları, ekzoz dumanlarının zehirleyici etkisiyle parça parça dökülüyor. Berlin Teknik Ãœniversitesi Dekanı, Prof. Kramer ‘‘Böyle bir eser bizde olsa, yanından motosiklet bile geçirmeyiz’’ demiÅŸti. Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan tarafından 1871'de ibadete açılmış. Yapının mimarı Sarkis Balyan. Tasarımında Agop Balyan’ın, çizim iÅŸlerinde Osep'in çalıştığı biliniyor. RÃœSTEMPAÅžA CAMÄ°Ä°Ä°znik çinilerinin mükemmel örnekleriSadrazam Rüstem PaÅŸa, Mihrimah Sultan'ın kocası, Kanuni'nin damadı. Cami, Sinan'ın eÅŸi bulunmaz denize nazır camilerinin üçüncüsü. 1561'de yapılmış. Ä°stanbul Tahtakale giriÅŸindeki hanlar bölgesinin ortasında bulunuyor. Ãœst örtüye kadar yükselen çinileri, Ä°znik duvar çinileri imalatının teknik ve desen açısından en mükemmel aÅŸamasına ulaÅŸtığı bir dönemin ürünleri. Pencerelerin üzerindeki ayetler yazılmış çini panolar baÅŸdöndürücü. EÄŸer canınız sıkkınsa, elemli ve kederliyseniz, eÄŸer umudunuzu kaybetmiÅŸseniz gidin Rüstem PaÅŸa'ya ve bir müddet bakın bu çinilere. SAFRANBOLU Ä°ZZET PAÅžA CAMÄ°Ä°Kim tarafından yapıldığı bilinmiyorHemen Arasta'nın yanında. İçinden yol geçen bir cami. 1796'da tamamen kesme taÅŸtan yaptırılan Ä°zzet Mehmet PaÅŸa Camii'nin güneye bakan duvarının hemen önündeki avluda, bir güneÅŸ saati varmış. Bu güneÅŸ saati maalesef ÅŸimdi yok. Cami, Safranbolu'ya hakim küçük tepelerden birinde inÅŸa edilmiÅŸ. III. Selim'in sadrazamlarından biri olan Ä°zzet Mehmet PaÅŸa tarafından yaptırılmış. PaÅŸanın azlinden sonra Safranbolu'ya geldiÄŸi ve bu camiyi inÅŸa ettirdiÄŸi söyleniyor. Bu listede yer alan küçük camiler içinde kubbesi en anlamlı derinliÄŸe sahip olan bir eser Ä°zzet PaÅŸa Camii. Kim tarafından yapıldığı tam olarak bilinmiyor.Â