Ülkemizden yurt dışına kaçırılan 10 tarihi eser

Türkiye, binlerce yıl boyunca yüzlerce uygarlığa ev sahipliği yaptı. Dünya tarihinin en eski yapılarının bulunduğu Anadolu toprakları asırlarca kültür ve sanatın en önemli merkezi oldu. Bu kapsamda Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dönemlerinde yapılan kazılar sonucunda çıkan ve kaçırılan 10 eseri sizler için listeledik.

Fotoğraflar: Indıgo, resim altı blogger, Atlantis, Ayhan Yörük

1- Milet Güney Agora Kuzey Kapısı / Berlin müzesi
Aydın Söke’de Balat köyünde bulunan, kazılara ilk defa Berlin Müzesi müdürlerinden Schoene tarafından başlandı.

Sonra bunu 1896 yılında T. Wiegand’ın yaptığı kazının izlediği Miletos antik kentinde yapılan kazılarda ele geçen bazı eserler, Sultan II. Abdülhamid’in emriyle Almanlara hediye edilmiştir.

Bu kazılar sırasında bulunan MS 2. Yüzyıla ait anıtsal Güney Agora Kapısı bugün Berlin Pergamon Müzesi’nde sergilenen en önemli eserler arasında yer alıyor.

2- Pergamon'daki Zeus Sunağı (Bergama) / Berlin müzesi
Bergama Zeus Sunağı ya da Zeus Altar'ı MÖ 2. yüzyılda, Kuzey Batı Anadolu'da, İzmir'in kuzeyinde bulunan antik Pergamon şehrinde Pergamon Krallığı'nı yöneten Attalos hanedanı tarafından yaptırılmış mermerden anıtsal dinsel yapıdır.

At nalı biçimdeki yapı Bergama Akropolü üzerinde bulunuyor. 35,64 metre genişliğinde 33,4 metr derinliğindedir.

Yapının ön tarafında bulunan merdivenler 20 metre genişliğindedir.

Bu görkemli yapının kalıntıları 1870'li yıllarda Alman mühendisi Carl Humann tarafından, o zamanın Prusya'sına götürülmüştür. Bugün, Berlin'de bulunan Pergamon (Bergama) Müzesi'nde sergilenmekte ve her yıl binlerce insan tarafından ziyaret edilmektedir.

3- Athena Tapınağı Propylonu (Bergama) / Berlin müzesi
II. Eumenes dönemine ait olan (MÖ 197 - 159 ) Pergamon Athena Tapınağı Propylon girişi Berlin Müzesinde tutulmaktadır.

4- Nereidler Anıtı (Ksanthos) / British müzesi
Ksanthos Kentinde MÖ 400 yıllarında yapılmış olan bu esere sütunları arasındaki 12 adet Nereid heykelinden dolayı Nereidler Anıtı denmektedir.

Eser günümüzde British Müzesinde bulunmaktadır.

5- Troya (Truva) Hazineleri
MÖ 1200’lerde yapılan Troya savaşında Akhaların başkumandanı olan Agamemnon Maskı gerçekte kendisinden 300 yıl önce yaşamış bir prense aittir.

Mykene'de yapılan kazı çalışmaları esnasında gün ışığına çıkan eser günümüzde Atina Milli Müzesinde bulunmaktadır. Resimde görülen aklınlık, küpe vb. diğer Troya hazinelerinin tamamına yakın bir kısmı ise Rusya'dadır.

6- Üç Güzeller Mozaiği / Paris Louvre müzesi
Hera, Athena ve Aphrodite'nin Paris’in hakemliğinde İda dağında yapmış oldukları güzellik yarışmasını gösteren mozaik MS 2’yy ait olup Antakya'da bulunmuştur.

Günümüzde ise Paris Louvre Müzesinde sergilenmektedir.

7- Dionysos Mozaiği (Antakya) / Amerika Worcester Müzesi
Hermes çocuk Dionysos'u kucağında taşımaktadır. Antakya'da bulunan MS 4’yy tarihlenen mozaik Amerika Worcester Müzesinde bulunmaktadır.

8- Aphrodisias İhtiyar Balıkçı Heykeli / Berlin müzesi
Aydın Geyre yakınlarındaki antik Aphrodisias kentinde Prof. Dr. Kenan Erim başkanlığında sürdürülen kazılar sırasında 1989 yılında Tiberius Portikosu'ndaki havuzda bir mermer baş bulundu. Bulunan başın, 1904 yılında Fransız arkeolog Paul Gaudin tarafından yürütülen izinli kazılar sırasında bulunarak gizlice yurt dışına kaçırılan ve daha sonra Berlin Pergamon Müzesine satılan gövdeye ait olduğu tespit edildi.

9- Beyhekim Camii’nin çini mozaikli mihrabı
Konya'nın Selçuklu ilçesi Beyhekim Mahallesi'ndeki Beyhekim Camii'nin çini mozaikli mihrabı, 1907'de Almanya'nın Konya Konsolosu Dr. J. H. Loytvedin tarafından onarım bahanesiyle numaralandırılarak yurt dışına kaçırılmıştı. Eser, hâlâ Berlin'deki Pergamonmuseum (Bergama Müzesi)'da İslam Eserleri bölümünde sergileniyor.

10- Hacı İbrahim Veli Türbesi Sandukası
Hoca Ahmet Yesevi'nin Anadolu'yu aydınlatmak için gönderdiği şeyhlerin torunlarından olan Şeyh Hacı İbrahim Veli'nin türbesi, Konya'nın Akşehir ilçesine bağlı Alanyurt (Maruf) köyünde bulunuyor.

Türbede bulunan ve ceviz ağacının gövdesinden oyma tekniğiyle yapılmış işlemeli sanduka, 1905 yılında çalınarak Almanya'ya götürüldü.