Gözde Yener Birman
Deniz SİPAHİ
Sedef Batı
29 Ekim'in en özel adresi: Atatürk Evi Müzesi
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda çocuklarınız ile birlikte keyifle gezip görebileceğiniz ve gezerken öğreneceğiniz bir önerimiz var. Burası Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu, çocukluk ve gençlik günlerinin bir bölümünü geçirdiği Selanik’teki Atatürk Evi Müzesi…
Atatürk Müze Evi bugünkü Selanik’in Aya Dimitriya mahallesinde ve Apostolu Pavlu caddesi üzerinde 75 numarada yer alıyor. Bitişiğinde Türk Konsolosluğu'nun yer aldığı tarihi ev, bodrumu ile birlikte üç katlı ve bir avlu içerisinde.
Atatürk'ün kurtuluş planlamasını yaptığı yer Selanik arşiv belgelerinden edinilen bilgilere göre, şimdi müze olan Atatürk Evi, 1870 yılından önce Rodoslu müderris Hacı Mehmed tarafından yaptırılmış olup sonra İbrahim Zühdü adlı kişiye, daha sonra da yine Selanik halkından Abdullah Ağa ve Eşi Ümmü Gülsüm’e satılmış. Bu kayıtlardan anlaşıldığına göre Ev, Atatürk'ün babası Ali Rıza efendi tarafından inşa ettirilmemiş, sahiplerinden kiralanmıştır.
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi, bir süre Selanik Evkaf katipliğinde bulunmuş, gümrük memurluğu yapmış, 1876 yılında da Selanik “Asakir-i milliye taburunda birinci mülazım olarak görev almış, daha sonra serbest ticaret hayatına atılmış.
Selanik’in tanınmış ailelerinden Sarıgüllü Hacı Sofulardan Feyzullah Ağa’nın kızı Zübeyde Hanım’la 1878 yıllarına doğru evlenen Ali Rıza Efendi Kırmızı Hafız diye şöhret bulan babası Ahmed Efendi’nin (Subaşı) mahallesindeki evinden ayrılarak Koca Kasım Paşa mahallesindeki aslı vakıf olan şimdiki evi sahiplerinden kiralamış ve eşi ile birlikte bu eve taşınmışlar.
Ardahan'da Atatürk'ün mucize silüetine yoğun ilgi!Ev o zamanlar, etrafı yüksek duvarlarla çevrili olup, harem ve selamlığı olan üç katlı tapu kayıtlarına göre klasik, çıkartmalı bir evdi. Dış yüzü sıva üzerine pembe boyalı olup alt pencerelerine emir, üst pencerelerine de ahşap kafesler yapılmış.
Atatürk 1881 yılında bu evin ikinci katındaki sol tarafa düşen ocaklı odada doğdu.