Hamilelik ve COVID-19

Her ne kadar, yarın bile yeni eklenecek bilgiler doğrultusunda bu önerilerin değişme potansiyeli olsa da, 28 Mart tarihli güncellenmiş Royal College of Obstetricians & Gynaecologist (RCOG) kılavuzunda bulunan Covid-19 ve gebelik üzerine güncel bilgilerin özeti şu şekilde;

Covid-19 nasıl bulaşır? Gebelikte seyri nasıldır?

Virüs bilindiği üzere genel olarak 2 şekilde bulaşmaktadır. Ya enfekte kişiyle yakın temas sonrası (2 metreden az mesafe) solunum yollarından kaynaklı virüsün başka birinin göz, ağız, burun mukozasına ulaşmasıyla ya da enfekte bir yüzeye (enfekte kişiyle tokalaşma gibi) kişinin dokunup elini ağız, göz, burun bölgelerine götürmesi yoluyla. Yapılan tahlillerde virüsün, solunum yolu sekresyonlarından, dışkıdan veya salgıların bulaştığı yüzeylerden izole edilebildiği görülmektedir.

Genel olarak hamilelerde influenza gibi solunum rahatsızlığı yaratan durumlar çok daha şiddetli seyredebildiği için hastalığı daha ağır geçirebilecekleri düşünülmektedir. Avustralya kaynaklı bir yayında özellikle gebeliğin son dönemlerinde (3 trimester) enfeksiyona yakalanılırsa ağır şekilde seyrettiği ancak erken haftalarda daha hafif geçirildiği belirtilmiştir.  28. haftadan sonra enfeksiyon olması halinde annenin alması gereken ilaçlar nedeniyle erken doğum riskinde de önemli ölçüde artış olduğu belirtilmiştir. Bu konuda da henüz yeterli veri ne yazık ki bulunmamaktadır.

Covid-19 şüphesi uyandıracak hafif bulgular var ise evde izolasyonda olmanız önemlidir. Ciddi nefes darlığı, ateş yüksekliği gibi durumlar olmadıkça sağlık kuruluşuna gelmek kendinizi korumak adına sakıncalı olabilir.

Hamilelik döneminde anne Covid-19 + ise bebeğe bulaştırır mı?

Günümüze kadar Çin tarafından sunulmuş vakaların çoğunda vertikal geçiş (anneden bebeğe anne karnındayken veya doğum esnasında) görülmediği yönünde olsa da 26 Mart tarihinde yayınlanan bir vakada fetusta SARS-COV-2 IgM pozitif saptanmıştır. Ig M plasentadan geçmemektedir. Dolayısıyla bebeğe anne karnındayken geçmiş bir enfeksiyona yine bebeğin oluşturduğu immun cevaba bağlı olarak Ig M geliştirdiği düşünülmektedir. Yani yakın zamandaki verilerin aksine anne karnında da bebeğe geçiş riski olduğu üzerinde durulmaktadır. Bu yüzden bu konuda olumlu ya da olumsuz yorum yapabilecek kadar veri henüz bulunmamaktadır.

Hamilelik döneminde rutin kontrollerime gitmeli miyim?

Bu dönemde doktorunuzla iletişim halinde olmak önemli. Eğer belirgin riskler yoksa rutin muayenelerin ertelenmesi veya rutin muayene sayısının düşürülmesi uygun olacaktır. Ancak bu kararı kendiniz vermeyin, doktorunuzla iletişim halinde olun.

Muayene için gelmeniz durumunda yanınızda yakınlarınızla gelmemeniz, kalabalık olmamanız önemlidir. Muayene süreniz olabildiğince kısa tutulacaktır.

Covid-19 varlığı doğum şeklini etkiler mi? (Normal Doğum mu, sezaryen mi?)

Elimizdeki verilere göre doğum şekli üzerine Covid-19’un bir etkisi yoktur. Normal doğum veya sezaryen kararı bundan bağımsız olarak verilebilir. Ancak hamilelik esnasın da Covid-19’a bağlı genel durumda ciddi kötüleşme halinde acil doğum kararı (sezaryen) alınabilir.

Genel anestezi, spinal veya epidural anestezi yönünden bir fark yoktur.

Suda doğum enfeksiyon riski nedeniyle Covid-19’da önerilmemektedir.

Covid-19 pozitif bir anne bebeğini emzirebilir mi?

Şimdiye kadar yapılmış az sayıda çalışma Covid-19’un anne sütüne geçmediği yönündedir. Ancak Covid-19 pozitif veya şüphesi olan anneler emzirme sırasında yakın temasta olacağı ve bu da virüsün yayıldığı damlacık geçişine zemin hazırlayacağı için gerekli önlemler uygulanmalıdır;

Bebeğe, biberona veya göğüs pompasına dokunmadan önce ellerin iyice yıkanması, dezenfeksiyonu

Emzirme esnasında öksürme ve hapşırmadan sakınmak

Emzirme veya bebekle ilgilenme durumunda annenin maske takması

Riskli durumlarda mamaya geçme veya başka biri tarafından bebeğin emzirilmesi

Son olarak Covid-19 pozitif bir gebeyseniz çok büyük ihtimalle hiç bulgu vermeden veya hafif grip benzeri semptomlarla bu süreci atlatıp tamamen iyileşecek olduğunuz bilgisini de belirtmekte fayda var.

SAĞLIKLI GÜNLER DİLEĞİYLE…….

PROF. DR. CEM FIÇICIOĞLU