Bir kedi gördüm sanki!

Avuç içlerinde çiçeklerin açabileceğini, kitap sayfalarının arasında bir yanıp bir sönen yıldızlar olduğunu, koca bir okyanusun bir martının gagasında taşınabileceğini bize gösteren sanatçı Gürbüz Doğan Ekşioğlu, her ne kadar karikatürist kimliğiyle anılsa da kendini illüstratör olarak tanımlıyor ve bu konuya şöyle açıklık getiriyor: “Karikatür yarışmalarında ödüller aldığım ve karikatür yarışmalarında jüri olarak bulunduğum için olacak ismim medyada ‘karikatür’ sanatı ile yan yana geliyor. Oysa ben hiçbir dergi ve gazetede profesyonel olarak karikatür çizmedim. Bununla birlikte birçok dergi ve süreli yayında illüstrasyonlarım yayımlandı, yayımlanmaya devam ediyor. Bu nedenle kendimi daha çok illüstratör olarak görüyorum. Öteki taraftan 44 kişisel sergi açtım. Bu nedenle ressam kimliğimi de vurgulamayı sürdürüyorum.”

‘GÜRBÜZ’ İMZASIYLA

Çalışmaları başta The New Yorker, The Atlantic, The New York Times, Forbes gibi prestijli yayınların kapağında defalarca yer alan sanatçının, 11 Eylül saldırısının yıldönümü özel baskısında New Yorker kapağındaki karikatürü ya da aynı yayının bir başka kapağındaki ‘Erasing Osama’ (Osama’yı Silmek) başlığını taşıyan illüstrasyonu, her zaman kullandığı ‘Gürbüz’ imzasıyla yayımlanır. Göğe doğru uzanan merdivenler, mırıl mırıl kediler ve rengârenk kitaplarla çevrili bir dünya yaratan sanatçı Ekşioğlu, çalışmalarında kullandığı metaforları şöyle anlatıyor: “Kâğıt ve kalemle tanıştığımdan bu yana çizerim. ‘Merdiven’ zaman içinde oluşturduğum bir simge. Bulunduğum koşuldan bir basamak üste çıkma duygusunu merdiven ile somutlaştırıyorum. 1992 yılında The New Yorker için tasarladığım bir kapakta fincanın içine oturmuş bir kedi çizmiştim. Bu kedinin kuyruğu fincanın sapı olmuştu. Bu işim yayınlanınca çok ilgi gördü. Media Cat dergisi için de 20’ye yakın kedi konseptli kapak tasarladım. 2000’li yıllarda Milliyet gazetesinin Kitap eki için her ay kitap konulu illüstrasyonlar tasarladım. Böylece kitap çizimleri de çoğaldı. Grafik üzerine eğitim aldığım için olacak, bana bir tema verildiğinde veya ben bir tema üstüne çalışmaya başladığımda bunu çoğaltıyorum. Kediler, merdivenler, kitaplar, yıldızlar, aylar, âşıklar, kuşlar ve gece yıllar içinde çalışmalarıma dahil oldular.”

Schöller kâğıt üzerine, 0.1mm rapido kalemle üretimini gerçekleştiren sanatçı, ayrıca yağlıboya ve akrilik ile de çalışıyor. Telefonundaki çizim programları ve tabletiyle de çok sayıda dijital yapıt ortaya çıkaran Ekşioğlu, çalışma disiplinini, “Bir fikri hangi teknikle üreteceğimi, konunun kendi belirler. Her tekniğin ayrı bir tadı olsa da anlatım dili ve kompozisyon anlayışım hepsinde ortak olduğu için çok kişi işlerimi görür görmez bana ait olduğunu anlar” sözleriyle özetliyor.

1980-2022 SEÇKİSİ

Çalışmalarında sürrealizmin ve grafik öğelerin gözlemlendiği sanatçı Gürbüz Doğan Ekşioğlu’nun son solo sergisi ‘Karma’, Brieflyart’ta izleyiciyle buluşuyor. Brieflyart’ın kurucusu Baran Curoğlu tarafından belirlenen eserler, Ekşioğlu’nun 1980-2022 arasında ürettiği çalışmalardan bir seçki sunuyor. Sergideki çalışmaların birbiriyle iletişimini Ekşioğlu şöyle anlatıyor: “Sergide yaşadığım koşulların bende uyandırdığı duygunun dışa yansımasıyla oluşan işlerimin dışında, sekiz The New Yorker kapağı ve daha çok kedi temalı işlerimin fine art baskıları izleyici karşısına çıkıyor. Baskıların çoğunun üzerinden tek tek boya ile geçerek baskı ve orijinal olma halinin etkisini yaratmaya çalıştım. Aynı temalı işler birbirleriyle konuşurken farklı konuları işaret eden çalışmalarım izleyicide bambaşka imgeler çağrıştırıyor diyebilirim.”
Sanatçının çalışmalarında doğduğu topraklar olan Ordu Mesudiye’nin etkisi büyük. Ekşioğlu, çalışmalarında doğup büyüdüğü coğrafyayla, sürekli gelişmekte olan dünyayı harmanlıyor. Renk ve biçim, çocukluğunun görsel belleğinden derledikleriyle ortaya çıkıyor. Ekşioğlu, çizim masasının başına geçtiğinde çocukluğunda gördüğü manzaralarla karşılaşıyor olmasını şu sözlerle anlatıyor: “Sanatçının kişiliğinin oluşmasında; aile, büyüdüğü çevre, gelenekler, kültür, coğrafya, eğitim ve daha birçok faktörün etkisi vardır. Doğduğum yer Mesudiye’de karasal iklim hâkimdir, her yer bozkırdır; tek tük, ağaçlar yalnız başlarına dururlar. Bu nedenle kompozisyonlarımda ‘teklik’ olması tesadüf olmasa gerek. 9 yaşında Ordu’ya göç ettik. Ordu sahilinde gezinirken uçsuz bucaksız Karadeniz’e bakar, küçük bir kayık bile göremezdim. Bu nedenle olmalı ki resimlerimde boşluk vardır. Lokal olarak yaşarken, teknolojinin olanaklarıyla global kültürden etkileniyoruz. Çalışmalarımın dünyanın birçok yerinde kabul görmesinin nedeni bu sentezdir.”

KEDİLER, MERDİVENLER...
Kompozisyonlarında kedileri, merdivenleri, yıldızları için boş alanlar yaratan; boşlukları çocukluğunun imgeleriyle dolduran Ekşioğlu, ‘Karma’ sergisinde çizgi, yaratıcılık, mizah, şiirsel yapı ve duyarlılık kavramlarını buluşturuyor. Ayrıca seçimlerimizin döngüsel karşılığını, yani karmasını arıyor. Sergi adını bu arayıştan alıyor. Geçmişin izlerini taşıyan kediler, sonsuzluğa uzanan merdivenler, kitapların anlattıkları ve hepimizin birer yıldız tozu olduğunu hatırlatan gecenin karanlığı sanatçı Ekşioğlu’nun sergisi ‘Karma’da izleyiciyle buluşuyor.
Gürbüz Doğan Ekşioğlu’nun ‘Karma’ başlıklı sergisi 18 Eylül’e kadar Brieflyart’ta.