Erdoğan: Suriye ve Irak konusunda hemfikiriz

CUMHURBAŞKANI Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Beştepe’deki kritik buluşmasından Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması vurgusu çıktı. Erdoğan, Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda Putin’le hemfikir olduklarını söyleyerek, “Referandum sonrası hassas dönemde özellikle Irak Bölgesel Yönetiminin daha vahim hatalar yapmasının önüne geçmemiz gerekiyor” dedi.

BEŞTEPE’DE KRİTİK 3 SAAT

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Irak referandumuyla ilgili tartışmalar sürerken dün Ankara’ya kritik bir ziyaret gerçekleştirdi. Akşam saatlerinde Esenboğa Havalimanı’na inen Putin’in ayağının tozuyla Cumhurbaşkanlığı’na geçti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin’i protokol merdivenlerinde makam aracının önünde karşıladı. Türk ve Rus bayraklarının önünde samimi şekilde el sıkışan iki lider, daha sonra baş başa görüşmelere geçti. Erdoğan ile Putin’in baş başa görüşmesi yaklaşık 1 saat 40 dakika sürdü. Putin’in Beştepe’ye gelmesinin ardından resmi programda son dakika değişikliğine gidildi. Erdoğan’ın Putin onuruna vereceği çalışma yemeğinin yerine heyetler arası görüşme konuldu. Yaklaşık 1 saat süren heyetler arası görüşmeye Türk tarafından Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Savunma Sanayi Müsteşarı İsmail Demir katıldı. Görüşmelerin ardından iki lider basın mensuplarının karşısına geçerek açıklamalarda bulundu. Erdoğan, görüşmenin içeriğine yönelik özetle şu mesajları verdi:

EKONOMİ VE TİCARET İLİŞKİLERİN BEL KEMİĞİ

“Değerli dostum Sayın Putin’i bir kez daha ülkemizde ağırlamaktan duyduğum memnuniyeti ifade etmek istiyorum. Gerek ikili gerek heyetler arasındaki görüşmelerde Türkiye-Rusya arasındaki ikili ilişkilerimiz bunun yanında bölgesel gelişmeleri değerlendirme fırsatını yakaladık. Bu yıl içinde değerli dostumla beşinci kez bir araya geliyoruz. Gündemimizdeki konular hakkında sık sık telefonla istişare fırsatlarını yakalıyoruz. Bunlar Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında bugüne kadar olmamış maalesef durumlardı. Şimdi ise çok daha iyi konuma geldi. İki ülke arasındaki münasebetlerin  güçlenerek devam ediyor olması bizler için memnuniyet vericidir. İnşallah önümüzdeki dönemde bunu çok daha geliştirerek devam ettireceğiz. Bu kararlılık her iki tarafta da var. Üst Düzey İşbirliği Konseyi’nin yedinci toplantısını ve konsey çatısı altında siyasi, ekonomik, kültürel, toplumsal faaliyetlerin hazırlıklarına şimdiden başlamak konusunda mutabık kaldık. Ekonomi ve ticaret ikili ilişkilerimizin bel kemiği. Bazı istisnalar noktasında bunların giderilmesi hususunda bakan arkadaşlarımız birbirleriyle bu konuları ele aldılar. İkili ticaret hacmimizde bu yılın ilk 7 ayında yakalanan yüzde 22 artıştan memnunuz. Bu sene Rus turist sayısı da geçtiğimiz yola oranla çok ciddi artış kaydetmiştir. Tüm ekonomik rakamları daha yükseltebileceğimiz hususunda hemfikiriz. Daha önce 100 milyar dolar gibi bir hedef belirlemiştik, temennim odur ki bu hedefe ulaşacağız.

TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ KONUSUNDA HEMFİKİRİZ

İkili ilişkilerimizde önemli yere sahip alanlardan biri de enerjidir. Türk Akımı ve Akkuyu Nükleer Santrali projeleri devam ediyor. Bunları süratle hayata geçirilmesine büyük önem veriyoruz. Bugünkü görüşmemizde bazı aksamaların olduğunu gördük bunları süratle telafi edeceğiz. Bugün ayrıca Irak ve Suriye dahil bölgesel konuları da mütalaa ettik. Gerek Irak’ın gerekse Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda hemfikiriz. Son dönemde bölgemiz maalesef çok daha kırılgan hale geliyor.

BÖLGESEL YÖNETİM ÇOK BÜYÜK YANLIŞ YAPTI

Referandumun Irak’ın anayasası ve uluslararası hukuk bakımından hiçbir meşruiyeti yoktur. Maalesef Bölgesel Yönetim tüm dostça ikazlara rağmen referandum düzenlemekle çok büyük yanlış yapmıştır. Kişisel kısa vadeli çıkarlar uğruna hiç kimsenin bölgemizi ateşe atmaya, gerilimi tırmandırmaya hakkı yoktur. Mevcut tablo karşısında ülkemizin bazı önlemleri hayata geçireceği hususunda da dünya kamuoyuyla paylaştık. Referandum sonrası hassas dönemde özellikle Irak Bölgesel Yönetiminin daha vahim hatalar yapmasının önüne geçmemiz gerekiyor. Uluslararası toplumun Irak’ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinden yana tavır alması büyük önem arz ediyor.

HER AÇIDAN VERİMLİ GEÇTİ

Değerli dostum Putin’le görüşmemizde Suriye’ye ilişkin güncel gelişmeleri ve son Astana toplantısının sonuçlarını ele aldık. Bu kapsamda İdlib çatışmasızlık bölgesine işlerlik kazandırılmasına yönelik çalışmalarımızın seyrini bundan sonraki sürecini ilgili arkadaşlarımızın bu işi çok daha yoğun şekilde sürdürmelerini karara bağladık. Astana toplantılarının Cenevre’de BM arabuluculuğunda sürdürülen siyasi sürece katkılarından memnuniyet duyuyoruz. Bir süredir Astana toplantıları gündeminde olan güven arttırıcı önlemler konusuna daha fazla odaklanmanın gereği hususunda mutabık kaldık. Suriye ihtilafının siyasi yoldan çözümüne yönelik ortak irade ve yakın işbirliğimizi sürdürme konusundaki kararlılığımızı bir kez daha teyit ettik. Putin’le görüşmelerin her açıdan verimli geçtiğine inanıyorum.”

DOSTUM ERDOĞAN SAYESİNDE OLDU

Rusya Devlet Başkanı Putin ise konuşmasında özetle şunları söyledi:

“Biz Sayın Erdoğan ile görüşme çerçevesinde samimi ve yapıcı şekilde kapsamlı şekilde gerekse ikili konuları gerekse Suriye krizinin çözülmesi konusunda atacağımız ortak adımların koordine edilmesi noktasında adımları değerlendirdik. Eylül ortasında Astana’da yapılmış olan Suriye toplantısında varılan mutabakatlar yani 4 çatışmasızlık bölgesinin kurulmasının yerine getirilmesi noktasında ortak çalışma yapmaya anlaştık. Bütün zorluklara rağmen önemli başarıya imza attık. Bu başarı dostumuz Sayın Erdoğan’ın girişimleri, iradesi sayesinde mümkün oldu. Kanlı savaşın durdurulması teröristlerin tamamen yok edilmesi insanların barışa dönmeleri için önemli koşullar ortaya çıktı. Irak’ta yapılan bağımsızlık referandumunu değerlendirdik. Bizim ilkesel tutumumuz Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında yer almıştır. Özellikle Suriye’deki krizin çözülmesi noktasında bölgedeki diğer sorunların çözülmesi noktasında askeri ve istihbarat birimleri arasında çalışmaların etkinleştirilmesi konusunda anlaştık.

AKKUYU DAHA ÖNCE TAMAMLANACAK

Türk Akımı ile ilgili bütün çalışmalar zamanında programa göre ilerlemektedir. Akkuyu’nun ilk ünitesini daha kısa sürede inşa edip devreye sokmak için çalışma yapıyoruz. Rus turist sayısında 11 kat artış yaşandı. Ticaret ve yatırım önündeki engellerin kaldırılması için çalışmaya devam edeceğiz. İlgili bakanlıkların koordineli, yapıcı çalışmaları sayesinde özellikle tarım alanında neredeyse bütün yasaklar kısıtlamalar kaldırıldı.”