İşte yeni anayasanın kritik maddeleri
Güncelleme Tarihi:
Yeni anayasa yazımı konusunda AK Parti ön hazırlıklarını hızla sürdürüyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun talitamatıyla anayasa yazımı 1-1.5 içerisinde tamamlanacak. Başkanın 4, Meclis'in 2 yıl görev yapması, dar bölgeli seçim ve yüksek yargı üyelerinin görev süresinin sınırı ve atanması kritik konular arasında.
Yeni anayasa hazırlığına dair Milliyet'ten Serpil Çevikcan, bugünkü köşesinde önemli kulis bilgileri aktardı. Çevikcan'ın AK Parti kulislerinden aktardığı bilgiler şöyle:
İKİ SEÇİM OLABİLİR
*Bir önceki (2012) anayasa taslağında başkanlık seçimi ile milletvekili genel seçiminin aynı tarihte, birlikte yapılması uygun görülmüştü. Başkanın ve parlamentonun görev süresinin aynı olması anlamına gelen bir teklifte bulunmuştu. AK Parti şimdi iki seçimin beraber yapılması konusu üzerinde tartışıyor. Bu kez teklifte “birlikte seçim” olmayabilir. Bunun siyaseten artıları eksileri masaya yatırılıyor. En çok kafa yorulan başlıklardan biri bu konu.
BAŞKAN 4, MECLİS 2 YIL
*Süre konusunda da kritik bir tartışma yapılıyor AK Parti çalışmasında. Meclis’le başkanın seçim süresi tartışılıyor. ABD’de de olduğu gibi başkanın görev süresi 4 yıl olabilir ancak Meclis’in görev süresi konusunda seçenekler var. 4 yılda bir yenileme olabilir ya da ABD’deki modelden esinlenilecek Meclis’in üçte birinin seçimi 2 yılda bir yenilenebilir. İkinci seçeneğin üzerinde beyin jimnastiği yapılıyor.
*AK Parti teklifinin başkanlık sisteminin ABD’deki versiyonuna yakın olacağı kesin. ABD’de başkanlık sistemi var ancak çok güçlü bir kongre yapısı söz konusu.
DAR YA DA DARALTILMIŞ BÖLGE SİSTEMİ
*Seçim Yasası’ndaki değişiklik seçim sisteminde şimdiye kadar uygulanan yöntemi terk etmek anlamına gelecek. Türkiye’de barajlı d’Hont sistemi uygulanıyor. AK Parti, dar ya da daraltılmış bölge sistemine geçip geçmeme üzerinde duruyor.
YÜKSEK YARGI ÜYELERİNİN SEÇİMİ
*Yüksek yargıdaki üye seçim ve atamalarının tamamını başkana bırakmanın doğru olup olmadığı tartışılıyor. AK Parti, bir kısmının başkan, diğer kısmının ise Meclis tarafından seçilmesini esas alıyor. Örneğin, 10 üyeli yüksek mahkemeye 5 üyenin başkan, 5 üyenin parlamento tarafından seçilmesi. Bu çerçevede Meclis üzerinden muhalefetin de üye seçmesi teklif edilebilir. 10 YIL SINIRLAMASI*AK Parti, başkan ya da milletvekili 4 yıllığına seçilirken yargıda sürenin bu kadar uzun olmasını doğru bulmuyor. Üzerinde durulan seçenek yüksek yargı üyelerinin görev süresinin 5 ya da 10 yılla sınırlanması.