Anıtkabir'in bilinmeyenleri

Güncelleme Tarihi:

Anıtkabirin bilinmeyenleri
Oluşturulma Tarihi: Aralık 13, 2003 00:00

Türk milletinin kalbinin attığı yer olan Anıtkabir, bilinen siluetinin yanı sıra bilinmeyen bir çok gerçeÄŸi de 50 yıldır derinliklerinde saklıyor.Yapımı 9 yılda tamamlanan yaklaşık 150 bin ton ağırlığındaki Anıtkabir, heykellerinden süslemelerine, kulelerinden kabartmalarına kadar pek çok özel anlamlarla yüklü...  Anıtkabir Komutanlığı'ndan alınan bilgiye göre, yapımına 9 Ekim 1944'de baÅŸlanan ve 1 Eylül 1953'de tamamlanan Anıtkabir'in yerini ilk olarak Aydın Milletvekili Mithat Aydın önerdi.  Ata'nın kabrinin yapımıyla ilgili komisyon EtnoÄŸrafya Müzesi, TBMM'nin arkasındaki tepe (Kabatepe), Ankara Kalesi, AltındaÄŸ ve Gazi Orman ÇiftliÄŸi seçeneklerini eleyerek tam Çankaya'da karar kılacağı sırada, Aydın Milletvekili Mithat Aydın daha sonra ''Anıttepe'' olarak adlandırılacak olan Rasattepe'yi önerdi. Komisyon üyelerinin de burayı gördükten sonra Aydın'a hak vermeleri üzerine Anıtkabir'in Rasattepe'ye yapılması kararlaÅŸtırıldı.  Türk milletine gömüleceÄŸi yer konusunda bir vasiyette bulunmayan Atatürk'ün yıllar önce bir gezi sırasında Rasattepe'yi gezerken aÄŸzından dökülen ''Bu tepe ne güzel bir anıt yeri...'' sözleri de bugün için çok anlamlı...  Anıtkabir için 1941'de açılan yarışmaya, Ä°kinci Dünya Savaşı'nın en çetin günleri yaÅŸanmasına raÄŸmen Türkiye, Almanya, Ä°talya, Avusturya, Ä°sviçre, Fransa ve Çekoslovakya'dan toplam 49 proje katıldı. Ancak en çok beÄŸenilen üç proje arasında Prof. Emin Onat ile Doç. Orhan Arda'nın ''25'' numaralı projesi kabul edildi.           VATAN TOPRAÄžINDA YATIYOR      750 bin metrekarelik bir alan üzerinde aslanlı yol, tören meydanı,mozole ve on kuleden oluÅŸan Anıtkabir, 907 metre yüksekte yer alıyor.  Ata'nın kabri 40 tonluk yekpare mermerden yapılan sembolik lahtin yaklaşık 7 metre altındaki mezar odasında bulunuyor.Türk milletinin kalbine gömdüğü Atatürk, Selçuklu-Osmanlı kümbet mimarisine göre yapılmış sekizgen ÅŸeklindeki mezar odasında ''vatan toprağında'' yatıyor.   Ölümünden 15 yıl sonra EtnoÄŸrafya Müzesi'ndeki geçici istirahatgahından Anıtkabir'e nakledilen Ata'nın naaşı, tahnit iÅŸlemi çözülerek, Suriye'deki Caber Kalesi, Kore'deki Türk ÅŸehitliÄŸi, Selanik'teki doÄŸduÄŸu evin bahçesi, KKTC ve illerden getirilen toprakların harmanlandığı ''vatan toprağına'' Ä°slami usullere göre kefenlenerek ve yüzü kıbleye bakacak ÅŸekilde defnedildi.  Ata'nın kabrinin yer aldığı mezar odasına, Genelkurmay BaÅŸkanı'nınizniyle girilebiliyor.       ASLANLARIN SIRRI     Türk milleti için kutsal deÄŸerlerle kuÅŸatılan Anıtkabir'deki her mimari unsur ayrı bir mana taşıyor.   Ata'nın kabrine ulaÅŸan 262 metrelik Aslanlı yolun saÄŸ ve solunda bulunan 24 aslan, ''24 OÄŸuz boyunu'' temsil ediyor. Türk kültüründe güç sembolü olduÄŸu için seçilen aslan figürlerinin çift olması milletin ''birlik ve bütünlüğünü'' vurgularken, aslanların kedi gibi yatar pozisyonda olması ise bu büyük gücün ''barışseverliÄŸini'' sembolize ediyor.   Ziyaretçilerin de kabrin manevi atmosferine ayak uydurmaya yönlendirildiÄŸi Aslanlı yolda, taÅŸlar Ata'nın huzuruna çıkanların ''baÅŸlarının öne eÄŸik'' olması için 5 santimlik çim boÅŸluÄŸu bırakılarak döşenmiÅŸ.   Depreme karşı dayanıklı kılmak için tıpkı bir geminin su altındaki kısmı gibi toprağın içine yerleÅŸtirilen Anıtkabir'de mozolenin iç duvar ve zemini en nadide mermerlerle kaplanırken, tavanları renkli ve altın varaklı Ä°talyan mozaikleriyle süslenmiÅŸ.   Milli deÄŸerleri temsil eden isimler verilen ve Selçuklu çadır mimarisinin özelliklerini yansıtan bir mimariyle yapılan 10 kule Anıtkabir'in siluetine ayrı bir deÄŸer katıyor.       BAYRAK DÄ°REĞİ ABD'DEN GELDİ     Anıtkabir'in diÄŸer unsurlarında olduÄŸu gibi bayrak direÄŸi de çok özel...   Anıtkabir'in 33,5 metre uzunluÄŸundaki bayrak direÄŸini 1946 yılında Nazmi Cemal adlı bir Türk vatandaşı ABD'den gönderdi. 4 metresi kaidenin altında gömülü bulunan direÄŸin 29,5 metresi görülebiliyor.         MÃœZEDEKÄ° ESERLER      Anıtkabir'deki Atatürk Müzesi de Ata'nın doldurulmuÅŸ köpeÄŸi Foks'tan tıraÅŸ takımlarına, bastonlarından aldığı çok özel hediyelere kadar özel hayatını yansıtan pek çok nadide parçaya ev sahipliÄŸi yapıyor.   Ata'nın anne ve babasının fotoÄŸrafları, Türkiye Cumhuriyeti'nin verdiÄŸi eski yazı ve Latin harfleriyle basılmış iki nüfus cüzdanı, Göğsünde taşımayı en çok sevdiÄŸi madalyalardan biri olan 1917'de Sultan 5. Mehmet ReÅŸat'ın verdiÄŸi altın imtiyaz madalyası, Sovyet MareÅŸali Voroshilov ve Ä°ran Åžahı Pehlevi'nin hediye ettiÄŸi deÄŸerli taÅŸlarla süslü kılıçlar ve ince bir zevkin ürünü olan saatleri dikkat çekici parçalar arasında...   Atatürk'ün hem baston hem de tüfek olarak kullanılabilen özel silahı, manevi kızları Sabiha Gökçen ve Afet Ä°nan'a hediye ettiÄŸi çok özel tabancaların da sergilendiÄŸi müzede, manevi kızı Rukiye Erkin'e hediye ettiÄŸi, ancak bir mercek yardımıyla okunabilen metal mahfazası içinde mini bir Kuran dikkati çekiyor.       ETÄ°YOPYA KRALI'NIN Ä°LGÄ°NÇ ÇELENGÄ°...      Milletvekili mazbataları ve 1927 yılında yaklaşık 5 günde okuduÄŸu Nutuk'un orijinal metninin de yer aldığı müzede, Etiyopya Kralı Haile Selasiye'nin 1967 yılında Anıtkabir ziyaretinde mozoleye bıraktığı iki büyük gül dalıyla sembolize edilen gümüş çelenk de en ilginç parçalardan birisi...  Anıtkabir'deki Atatürk Müzesi'nde ayrıca okumaya büyük önem veren Atatürk'ün özel kitaplığında bulunan Türk ve Ä°slam tarihi, dil, edebiyat, sosyal bilimler, bilim ve teknik konularındaki Türkçe, Osmanlıca, Fransızca, Ä°ngilizce, Almanca, Rusça, Arapça, Farsça, Slav dillerindeki toplam 3 bin 118 kitap da sergileniyor.Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!