Görünen köy

GEÇEN hafta ikisi Atatürk'ün imzasıyla kurulan beş bankaya devlet el koydu. Çoktan beri beklenen bir olay olmasına rağmen, bu bankaların arasında Yaşarbank'ın da bulunması Egelileri üzdü.

BU üzüntünün nedeni bankanın Ege'nin bankası olması yanında, diğer dördünden çok farklı yapıda bulunması. Diğerleri gibi içi boşaltılmış, sahipleri tarafından suistimale uğramış bir banka değil Yaşarbank. Sorunun sadece ‘‘yönetim'' den kaynaklandığı biliniyor. Yönetim sorunu da bugüne değil, beş yıl öncesine ait. Selim Yaşar'ın, beş yıl önce banka yönetiminin değişmesini ısrarla isterken ne kadar haklı olduğu şimdi ortaya çıktı. Doğru dürüst bir istihbarat birimi bile kurulmamış bankada, her isteyene kredi açılmış. Bakın batmış şirketlere. Yaşarbank'ın hepsinden alacaklı olduğunu görürsünüz. Bu kötü yönetim yüzünden Yaşar Grubu'nun banka kaynaklarından yararlanmasından vazgeçtik, holdingden bankaya sürekli aktarma yapıldığı, başta Akmaden olmak üzere birçok şirketin bankaya feda edildiği biliniyor. Son örnek de satılmayı bekleyen Tuborg.

ŞİMDİ soruluyor; geçen yıl holdingin üst yönetimine gelen, koskoca İş Bankası'nın yıllarca genel müdürlüğünü, Bankalar Birliği'hih başkanlığını yürütmüş Ünal Korukçu niye birşey yapamadı? Kötü gidişi düzeltemedi. Ne yazık ki, Korukçu geldiğinde iş işten geçmişti.

1994 krizi ile başlayan ekonomik çöküntüye kötü yönetimin eklenmesi Yaşarbank'ı bitirdi. Selçuk Yaşar üzgün, ama holdingin omuzlarından önemli bir yükün kalktığı da gerçek. Herşeye rağmen Yaşarbank'ı yapısal olarak el konulan diğer dört bankadan ayrı tutmak gerekiyor. Beş yıl önce, yani yönetim sorunu yaşanan dönemde Yaşarbank'ın genel müdürlük koltuğunda oturan Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel'in kulakları çınlasın.

Kipa'dan esnafa

GEÇEN hafta Karşıyaka çarşısı esnafının, müşterilerinin Kipa otobüsleri tarafından toplanmasından dertli olduğunu yazmıştık. Kipa Genel Müdürü Yılmaz Attila cevap verdi: ‘‘Çarşı esnafının endişe etmesine gerek yok.'' Cemal Gürsel Caddesi'nden geçen servis otobüslerini zaptedilmesi mümkün olmayan

yoğun talep üzerine koyduklarını söylüyor genel müdür. Buna rağmen belli bir sayıda tutmaya çalıştıklarını anlatan Attila, ‘‘Çünkü bu otobüsler müşteriye bedava, ama bize hayli pahalıya geliyor. Bostanlı - Çiğli arası çalışmaya ağırlık veriyoruz. Karşıyaka esnafının müşterisini çekme gibi bir gayretimiz kesinlikle yok'' diyor.

Raks kurtuldu sıra Tatış'ta

İZMİR iş dünyasında geçtiğimiz haftanın en önemli iki konusu, kamuya geçen Yaşarbank ile Ege'nin uluslararası devi Raks'ın kurtuluşuydu. Finansman sıkıntısına girip üretimini durdurmak zorunda kalan Raks'ın kurtuluşu için çabalayan, Ankara çıkarmasında gündemin ilk sırasına yerleştiren Ege Bölgesi Sanayi Odası'nın da desteğiyle olumlu adım atıldı. 150 milyon dolar kredi borcu olan bankalarla anlaşıp ödeme takvimi çıkaran Raks, yeniden üretime geçecek.

1999, İzmirli sanayici için pek iyi geçmedi. İrili ufaklı 300 kadar sanayi kuruluşu ciddi anlamda sıkıntılı, bazıları kapattı. Bunlar içinde yine bir elektronik devi olan Tatış Holding de bulunuyor. Holdingin ana şirketi İzmir Elektronik Sanayi, Türkiye'nin ilk siyah beyaz televizyon üreticisi. 1973'te düğmeye bastıktan sonra kendini sürekli geliştiren şirket, Sanyo, Samsung ve Cosmos televizyonları üreticisi. Yılda 500 bin televizyon üretip 40 milyon dolar ihracat yapan şirket şimdi can çekişiyor. Bankalara 2 trilyon lira dolayında borcu var. İES, üretimi durdurmadı, ama minimuma indirdi.

YÖNETİM Kurulu Başkanı Oğuz Tatış da, sıkıntıyı doğruluyor ve bu darboğazı er veya geç aşacaklarına inanıyor. Tatış'ın söylediğine göre pazarlıklar sürüyor. Krizi aşmak için üç yönlü görüşmeler yapılıyor. Biri bankalarla, ikincisi yabancı bir firmayla. Ayrıca bir kuruluşa fason üretim için de görüşmeler sürüyor.

EVET, Oğuz Tatış bu krizi bir şekilde aşacaklarını söylüyor. Buna biz de inanıyoruz. Galiba Ege Bölgesi Sanayi Odası'na yine iş düşüyor. Raks'ı kurtarma çabaları içinde bu işin yolunu yordamını nasıl olsa öğrendiler. Tatış Holding'in bini aşkın işçisi de bunu bekliyor.

Başkanın şirketi son anda

ULUSLARARASI İzmir Fuarı'na katılan firmalara gönderilen icralar son günlerde Ege Bölgesi Sanayi Odası'nda en çok konuşulan konu. Hatırlanacağı gibi Ağustos ayındaki fuara Ege'nin KOBİ'leri Basmane girişindeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Pavyonu'nda katılmıştı. Pavyonu TOBB'dan kiralayan EBSO, üyelerine tahsis etmişti. Ancak ekonomik kriz malum. Birçok firma aradan stand kirasını ödemedi vea ödeyemedi, araya geçimler girdi, dört yay geçti.

TOBB'a karşı zor durumda kalan EBSO da çaresiz, borçlu üyelerini önce uyardı, ardından icra gönderdi. Bunlar arasında Başkan Atıl Akkan'ın temsil belgesi alarak meclise girdiği Asansör Meslek Komitesi'nden Asofis firması da yer alıyor. Sanayicileri şaşırtan bu olaya Başkan Akkan, ‘‘EBSO'nun çıkarı herşeyin üstünde'' cevabı veriyor. Firma 70 milyonluk çeki ödedi ve son anda icradan kurtuldu.