Lirik şiir nedir, konusu ve özellikleri nelerdir? Lirik şiir temsilcileri ve örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Yunanca kökenli bir sözcük olan lirik, ''lir'' sözcüğünden türetilmiştir. Antik Yunan döneminde lir eşliğinde okunan şarkılara lirik denirdi. Günümüzde ise düşünce ve izlenimlerden çok duyguların ön plana çıktığı şiirler lirik olarak nitelendirilir. Lirik şiir nedir, konusu ve özellikleri nelerdir? Sizin için temsilcileri ve örnek şiirlerle birlikte ayrıntılı bir şekilde derledik.
Batı edebiyatında lirik şiir türleri şu şekilde sıralanabilir:1- Sone 2- Balad. Divan edebiyatı nazım şekilleri arasında yer alan gazel, kaside, tahmis ve terkibi bent de lirik şiirlere örnek olarak gösterilebilir.
İnsanın yaşamını ve iç dünyasını derinden etkileyen duyguların dile getirildiği coşkulu şiirlere lirik denir. Edebiyat tarihinde ilk lirik şiirleri M.Ö 7. yüzyılda yaşamış olan Sapfo yazmıştır.
Lirik Şiir Konusu Nedir?
Lirik şiirin konusunu ana hatlarıyla pozitif ve negatif duygular oluşturur.
Pozitif duygular: Aşk, özlem, tutku, şefkat
Negatif duygular: Kıskançlık, öfke, nefret
Lirik Şiir Özellikleri Nelerdir?
1- Lirik şiirler hem hece ölçüsüyle hem de vezinle yazılabilir.
2- Bu tür şiirlerde mübalağa, tezat, tecahül-i arif ve hüsn-ü talil gibi söz sanatları sık sık kullanılır.
3- Lirik şiirlerde konu sınırlaması yoktur.
4- Klasik Türk edebiyatında en eski lirik şiirler, halk edebiyatı şairleri tarafından kaleme alınmıştır. Güzelleme türündeki manzum eserler, lirik şiirlere örnek olarak gösterilebilir.
5- Ozan, şiirinde duygularının yanı sıra izlenimlerine de yer verebilir.
Lirik Şiir Temsilcileri
A- Türk Edebiyatında Lirik Şiir Temsilcileri
- yüzyıldan günümüze kadar edebiyatımızda lirik şiir temsilcileri ve en bilinen şiirleri şu şekilde sıralanabilir
1- Turgut Uyar - Göğe Bakma Durağı
2- İsmet Özel - Celladıma Gülümserken Çektirdiğim Resmin Arkasındaki Son Satırlar
3- Edip Cansever - Yangın
4- Ülkü Tamer - Ben Sana Teşekkür Ederim
5- Cemal Süreya - Onlar İçin Minibüs Şarkısı
6- Hilmi Yavuz - Ay Doğar
7- Enis Akın - Öpünce Geçmez
8- Metin Eloğlu - Günler Sonra
9- Ece Ayhan - Kanto Ağacı
10- Behçet Necatigil - Kırık Cam
B- Dünya Edebiyatında Lirik Şiir Temsilcileri
1- Louis Aragon
2- Federico Garcia Lorca
3- Charles Baudelaire
4- Arthur Rimbaud
5- Stephane Mallerme
Lirik Şiir Örnekleri
1- Sen gittin gideli kalbim darmaduman
Kaç kez yıkıldı bu şehir
kaç kez koptu tufan
Sen gittin gideli dünya gözümde değil inan
Kaç kez kırıldı kalbim
Kaç şehir oldu viran
Anonim
Anlatılan duygular: Acı, hayal kırıklığı
2- Üç kez seni seviyorum diye uyandım
Tuttum sonra çiçeklerin suyunu değiştirdim
Bir bulut başını almış gidiyordu görüyordum
İlhan Berk
Anlatılan Duygular: Sevgi, aşk
Divan Edebiyatından Lirik Şiir Örnekleri
1- Gözlük tutarım görmeyeli ruy-ı nigarı
Dört oldu gözüm, yol gözetir görmeye yâr-ı
Anlatılan duygular: Özlem, hasret, beklenti
Kastamonulu Şavur
2- Şu yalan dünya benim deli gönlüm gibi viran olsa
Ne cihan kalsa ortada ne can ne de hicran kalsa
Aşk ki demirden bir dağı delip de boynuna asmak gibidir
Herkes aşık olurdu sanıldığı kadar kolay olsa
Taşlıcalı Yahya
Anlatılan duygular: Aşk, boş vermişlik
Batı Edebiyatından Lirik Şiir Örnekleri
1- Güzeller güzeli o zambağa
Benim bütün meylim, bütün çabam
O beni sevmedikten sonra
Neye yarar yaşamam?
Heinrich Heine
Anlatılan duygular: Beğeni, aşk, ilgi
2- Ben Tresias
Tüm sancısını çektim, tüm acısını yaşadım
Şu dünyada sergilenen manzaraların
Ben ki Tebai surlarında oturup bekledim
Ve arasında dolaştım en aşağılık yalancıların
T.S ELIOT
Anlatılan duygular: Tiksinti, bıkkınlık