Anayasa Mahkemesi görevleri ve özellikleri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Anayasa Mahkemesi insanlar tarafından sık sık merak edilen bir konu olmaktadır. Özellikle çalışma esasları bakımından oldukça önem arz eden konular arasında gelmektedir. Bu bakımdan Anayasa Mahkemesinin ne anlama geldiğini, görevlerini ve özelliklerini öğrenebilir ve bu konuda bilgi sahibi olabilirsiniz. Anayasa Mahkemesi ne demek? Anayasa Mahkemesinin görevleri ve özellikleri nelerdir detaylarıyla derledik.
1982 Anayasasında yüksek mahkeme olarak belirtilen dört adet mahkeme bulunmaktadır. Bunlar: Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay ve Uyuşmazlık Mahkemesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Anayasa Mahkemesi Nedir?
Türkiye'deki en yüksek anayasal organ olarak belirtilen Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kurulmuştur. 15 üyeden oluşmaktadır. Üyelerin 12'si Cumhurbaşkanı ve kalan 3 üyesi ise TBMM tarafından seçilmektedir.
Anayasa Mahkemesine üye olabilmek için aranan bazı şartlar mevcuttur. Anayasa mahkemesine üye olabilmek için 45 yaşını doldurmak gerekmektedir. Bununla beraber avukatların en az 20 yıl boyunca fiili olarak avukatlık yapmış olması, raportörlerin en az 5 yıl bu işi yapmış olması, yüksek öğretim kurumlarında öğretim üyesi olan kişilerin profesör ya da doçent unvanı sahibi olması ve hakim ve savcıların adaylık dahil en az 20 yıl çalışmış olması gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi üyeleri 65 yaşını doldurdukları zaman emekliye ayrılırlar ve bir kimse iki defa Anayasa Mahkemesi üyesi olarak seçilemez.
Anayasa Mahkemesi üyeleri 12 yıl için seçilmektedir.
Anayasa Mahkemesi Özellikleri Nelerdir?
İki bölüm ve genel kurul halinde çalışan Anayasa Mahkemesinde bölümler, dört adet üyenin katılımı ile başkan vekili başkanlığında toplanır.
2017 Anayasa değişikliğine göre genel kurul, mahkeme başkanının yahut başkanın belirleyeceği başkan vekili başkanlığında en az 10 adet üye ile toplanmaktadır.
Anayasa değişikliğinde iptal için, siyasi partilerin kapatılması veya devletin yardımlarından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıdaki üyelerin üçte ikisinin oy çokluğu şart olmaktadır.
Anayasa mahkemesi Yüce Divan adıyla ilgilendiği davalar dışında kalan işleri dosya üzerinde incelemektedir.
Anayasa Mahkemesinin Görev ve Yetkileri
TBMM üyelerinin dokunulmazlığını kaldırılması, üyeliklerinin iptal edilmesi kararları ile ilgili açılan davalara bakmak.
Siyasi partilerin kapatılma davalarına bakmak ve yine siyasi partilerin mali denetimleri ile ilgilenmek.
Bireysel yapılan başvuruları karara bağlamak.
Yüce Divan sıfatı ile yargılama yapmak
Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından Uyuşmazlık Mahkemesine başkan seçmek.
Yüce Divanda Yargılanabilecekler
Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı yardımcıları, Bakanlar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve vekili, HSK Başkanı ve üyeleri, TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı; Kara, Hava, Deniz Kuvvet Komutanları bunlardan sayılabilmektedir.