Netanyahu’nun ilhak vaadine büyük tepki

17 Eylül’de beş ay içinde ikinci kez sandığa gitmeye hazırlanan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, aşırı sağ oylarını çelmek için Filistinlilere ait Batı Şeria’nın yaklaşık üçte birini kaplayan Ürdün Vadisi’ni ve önemli bir su kaynağı olan Ölü Deniz’in bir bölümünü ilhak etme vaadinde bulundu. Ancak Netanyahu’nun bu vaadi uluslararası toplumda büyük tepki çekti.

TÜRKİYE: KABUL EDİLEMEZ

Filistin Yönetimi Başkanı
Mahmud Abbas, yaptığı açıklamada, “İsrail ile imzalanan bütün anlaşmalar ve onlardan kaynaklanan sorumluluklar sona erer” uyarısında bulundu.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Netanyahu’nun vaadlerinin “İsrail’in onyıllardır devam eden işgalinin ve hukuk tanımaz uygulamalarının yeni bir tezahürü olduğunu” belirterek “Bu gayrimeşru oldubitti teşebbüsü asla kabul edilemez” dedi.

Suudi Arabistan, Binyamin Netanyahu’nun Ürdün Vadisi’nin ABD yönetimiyle koordineli şekilde ilhak edileceğine dair açıklamasını kınayarak, İslam İşbirliği Teşkilatı’na (İİT) olağanüstü toplantı çağrısında bulundu.

İİT Genel Sekreteri Yusuf el-Useymin de, tarih belirtmeksizin, konunun görüşülmesi için İİT’nin Dışişleri Bakanları düzeyinde olağanüstü toplanacağını bildirdi. Useymin, “Toplantıda, bu düşmanca tutuma karşı acil siyasi ve hukuki hamleler görüşülecek” ifadelerini kullandı.

BM VE AB’DEN UYARI

BM Sözcüsü Stephane Dujarric, “İsrail’in, işgal altındaki Batı Şeria’ya kendi yasa, adalet sistemi ya da idaresini empoze etmesinin herhangi bir uluslarası meşru etkisi yoktur. Böyle bir olasılık, müzakereleri yeniden canlandırma, bölgesel barış ve çok hayati iki devletli çözüm potansiyelini mahveder” dedi.

Avrupa Birliği de yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun planının iki devletli çözüm ve kalıcı barış potansiyeline zarar vereceği uyarısında bulundu. 

İSRAİLLİ RAKİPLERE GÖRE ‘GEÇ KALDI’

MERKEZ sağdaki Likud partisinden olan Netanyahu, nisan ayındaki seçimlerde de aynı vaadi gündeme getirmişti. Seçimlere bir hafta kala vaadini yinelemesi rakiplerinin tepkisini çekti. Netanyahu’nun rakibi ‘Mavi ve Beyaz’ ittifakının lideri Benny Gantz, son vaadi ‘boş bir açıklama’ olarak niteledi.

Aşırı sağcı Yamina partisinden Ulaştırma Bakanı Bezalel Smotrich, “(Netanyahu) Niye seçimlere bir hafta kala bunu konuşuyor, hükümet karar verebiliyorsa, istediği zaman bunu uygulayamaz mı” diyerek tepki gösterdi.

ÜRDÜN VADİSİ NİYE ÖNEMLİ

Ürdün Vadisi, Filistin’in işgal altındaki toprağı Batı Şeria’nın yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Batı Şeria’nın doğusuyla Ürdün arasındaki sınırda yer alıyor.

Verimli tarım arazileriyle dikkat çeken bölgede 9 bin İsrailli, 65 bin Filistinli yaşıyor. Bölgede çoğu tarım alanında olmak üzere İsrail şirketleri de bulunuyor.

İsrail, güvenlik açısından Ürdün Vadisi’ni kontrol etmek istediğini, bölgenin Arap ülkeleriyle arasında bir bariyer oluşturduğunu savunuyor. Netanyahu, bölgede yer alan Eriha gibi Filistin yerleşimlerini ise ilhak etmeyeceklerini söylüyor.