Çocuklar döndü anneleri kaldı

NEW York Times gazetesine göre Irak’ta terör örgütü DEAŞ ile bağlantılarından ötürü yaklaşık bin kadar Türk kadın ve çocuk ele geçirildi. Bunların çoğunluğu 2017 yılının Ağustos ayında Telafer yakınlarında bulundu. İçlerinden hasta ve kötü durumda olan 16 çocuk yedi ay önce Türkiye’ye getirildi. Yaşları 1 ile 16 arasında değişen 188 çocuk ise Ramazan Bayramı öncesinde Haziran ayı başında Türkiye’deki yakınlarına teslim edildi.

NİSA’NIN HİKÂYESİ

Bunlardan biri 9 yaşındaki Nisa. Babası ailesini alarak beş yıl önce DEAŞ’a katılmış. Erkek kardeşi ve babası savaşta ölmüş. Bir yıl boyunca annesi ve diğer Türk tutuklularla birlikte Irak’ta hapiste kalmış. Türkiye’ye teslim edilen Nisa’nın annesi ise Irak’ta teröre destek verdiği suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılmış.

Nisa’nın terzi olan dedesi Mehmet, kızı Leyla’nın kocası çocukları alıp gitmekle tehdit ettiği için zorla gitmek zorunda kaldığını öne sürüyor. Leyla’nın annesi Bedia, Skype ile ilk aradıklarında kızının yüzüne bakamadığını ‘mutsuz’ olduğunu, geçen yıl da “Bizi kurtarın” diye yalvardığını anlatıyor. Leyla’nın babası DEAŞ’a katılan kadınların yüzde 90’ının istemeyerek gittiğini iddia ederek “Suç işlemişlerse burada yargılansınlar” diye konuşuyor. Leyla’nın ailesine göre o kadınlar suçludan ziyade DEAŞ kurbanları. Anneannesi Nisa’nın travma yaşadığını belirterek “Uçak gördüğünde panikliyor. ‘Bombalayacaklar bizi. Saklanalım’ diyor” diye aktarıyor.

SUÇLU DA VAR

NYT’a göre uzmanlar bazı kadınların DEAŞ’a iradeleri dışında katıldığını söylüyor. Ancak birçoğu da DEAŞ’ın davasına destek vermiş ve bunların uygulanması için görev almış. Birçok ülke kurbanları, teröristlerinden nasıl ayırt edeceğini çözemediğinden bunları Irak ya da Suriye’de bırakmayı tercih ediyor. Hali hazırda Irak’ta 800 Türk kadın ve çocuğun daha bulunduğu tahmin ediliyor. Son olarak Türkiye’ye yollanan 188 çocuktan 84’ünün annesi hali hazırda Irak’ta, 26’sı ise ölüm cezasına çarptırılmış.

HALİT’İN KURTULUŞU

2 yaşındaki Halit, Türkiye’ye getirilen ilk 16 çocuk arasındaymış. Denizli’de pasta şefi olan Hüseyin, torununu kurtarmak için dört kez Bağdat’a gittiğini anlatıyor. Halit’in annesi Rümeysa liseye giderken, henüz 16 yaşındayken, kendisinden 10 yaş büyük bir adamla ailesine söylemeden Suriye’ye kaçmış. Şimdi 22 yaşında olan Rümeysa, müebbet hapis cezasına çarptırılmış. Hüseyin, “16 yaşında olduğuna dair kanıtımız var. O bir kurban, herkes bunu kabul eder. Ama Irak kabul etmiyor” diyor. Hüseyin, beşinci kez Irak’a gitmeye hazırlanıyor.

BİZE HAYVAN GİBİ DAVRANDILAR

Türkiye’ye teslim edilen çocuklardan biri de 12 yaşındaki Hattab. Savaştan önce Suriye’ye yerleşen bir aileden olan Hattab, 22 yaşındaki ablasının üç çocuğu Abdullah, Gudami ve Muhammed ile geri dönmüş. Büyükanne Hacer, çocukların kaç yaşında olduğunu bilmediğini söylüyor. Ancak 5, 4 ve 2 yaşlarında oldukları tahmin ediliyor. Gudami’nin başında şarapnel izleri dikkat çekiyor.

Bağdat’taki hapishanede Türk anneler ve çocukların bir koğuşta tutulduğu anlatılıyor. Hattab, “Gardiyanlar, bize hayvan gibi davrandı” diyerek küçük çocukların bile kötü muamele gördüğünü öne sürüyor.

BİLGİ NOTU

Suriye ve Irak’ta 12 binden fazla yabancı kadın ve çocuk gözaltına alındı. Kurban ve teröristleri birbirinden ayırmak zor olduğundan birçok ülke DEAŞ ile bağlantılı bu insanları geri alma konusunda tereddütlü.