KAPATILAN HESAPLAR DA BİR YIL SONRA BİLDİRİLECEK

Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye’de herhangi bir finansal kuruluşunda açılan bir hesap, yıl içinde kapatılmış olması halinde, kapatılmış olduğu bilgisi hesabın kapatılmasını takip eden yıl bildirileceğini açıkladı. Bu durumda bilgi değişimi kapsamında paylaşılacak bilgilerin arasında, kapatılmış hesapların hesap bakiyesi veya değeri ‘0’ olarak bildirilecek. Ayrıca kapatılmış olan hesaba, kapatma tarihine kadar işleyen faiz gibi bilgilerin de bildirime tabi olduğu belirtiliyor. Bilgileri alan hesap sahibinin mukimliğinin geçtiği yabancı ülkedeki maliye dairesi, hesap bilgilerini inceledikten sonra şüpheli bir durum tespit etmesi halinde, kişiden yazılı olarak bilgi talep edebilir.

HANGİ DURUMLAR ŞÜPHE UYANDIRIR?
Şüpheli durum nasıl ortaya çıkar? Örneğin kişinin Almanya’dan elde ettiği emekli aylığıyla biriktiremeyeceği miktarda Türkiye’de bir hesap bakiyesine veya kişinin Almanya’da sosyal yardımla geçimini sağlamasına rağmen Türkiye’deki banka hesabında mali durumuyla bağdaşmayan miktarda paranın yatması veya faiz geliri elde etmesi durumları şüphe uyandıracağından Alman maliyesi, paranın kaynağının açıklığa kavuşturulması amacıyla kişiden bilgi talebinde bulunabilir.
Şimdi ise Gelir İdaresi Başkanlığı Otomatik Bilgi Değişimi konusunda tüketicileri aydınlatmak üzere hazırladığı ve söz konusu anlaşmanın yürürlüğe girdiği 01.06.2021 tarihinde güncellediği rehberden sizler için derlediğimiz soruları yayınlamaya devam edeceğiz.

DEVAM EDECEK:

Soru 26: Hesap hareketleri bildirim kapsamında mı? Bir hesabın hangi gün itibarıyla bakiyesi bildirilecek?
Anlaşma kapsamındaki finansal hesapların 31 Aralık tarihindeki hesap bakiyesi ya da değeri ile bu hesaba yıl içinde ödenen gelir (faiz, kâr payı, temettü, finansal varlıkların satışından elde edilen gelirler vb. gibi) bildirim kapsamındadır. Ancak, örneğin bir mevduat hesabına yıl içinde yatırılan gayrimenkul kira ödemesi, borç ödemesi gibi hesap hareketleri otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir.
Örnek: İsveç’te yerleşik Bay (A)’nın Türkiye’deki (B) bankasında bir vadeli mevduat hesabı bulunmaktadır. Bay (A)’nın Antalya’daki evine ait kira bedeli her ay bu hesaba yatmaktadır. Bu hesaba ilişkin 31 Aralık tarihi itibari ile olan hesap bakiyesi ve hesaba ödenen faiz bir sonraki yıl en geç eylül sonu itibari ile otomatik bilgi paylaşımı çerçevesinde bildirilirken; otomatik bilgi değişimi kapsamında, paranın kaynağının kira geliri olduğu ya da hesaba kira yattığına ilişkin bir bilgi gönderilmez. Karşılıklılık (mütekabiliyet) esası çerçevesinde aynı mahiyetteki hesap bilgileri de İsveç’ten alınacaktır.

Soru 27: Pasif (hareketsiz) hesaplar da kapsamda mı?
Hesap sahibi tarafından; son 3 yıldır para yatırma- çekme vb. bir hesap hareketi gerçekleştirilmeyen ve son 6 yıldır hakkında finansal kuruluş ile iletişime geçilmeyen hesaplar, bakiyesi 1.000 ABD Dolarını aşmamak kaydıyla otomatik bilgi değişimi yönünden hareketsiz hesap olarak değerlendirilir ve bildirim yapılmaz (düzenli ödeme sözleşmeleri-anüite hariç). Hesap sahibi, hesabın bulunduğu finansal kuruluşta bulunan başka bir hesabına ilişkin işlem yaparsa, önceki paragrafta belirtilen hesap da bildirime tabidir.
Örnek: Japonya’da yerleşik (Japonya mukimi) Bay (A), Türkiye’de bulunan (B) bankasındaki hesabına ilişkin son 6 yıldır herhangi bir işlem yapmamış olup, hesabını kapatmamıştır. Bu durumda hesap pasif (hareketsiz) olarak nitelendirilse de bakiyesi 1.000 ABD Dolarını aşıyorsa bildirilecektir.

Soru 28: Kapatılan hesaplar da bildirilir mi?
Hesabın yıl içinde kapatılmış olması halinde kapatılmış olduğu bilgisi hesabın kapatılmasını takip eden yıl bildirilecektir. Örneğin; 2020 yılında kapatılan bir hesap, 2020 yılına ilişkin 2021 yılında yapılacak değişimde yer alacaktır. Hesabın yalnızca kapatıldığı yıl ile ilgili bildirim yapılacaktır. Kapatılmış hesaplara ilişkin hesap bakiyesi veya değeri sıfır ‘0’ olarak bildirilecektir. Bununla birlikte hesap kapatılmış bile olsa kapanma tarihine kadar hesaba işleyen faiz gibi bilgiler bildirime tabidir.
Örnek: Japonya’da yerleşik (Japonya mukimi) Bay (A)’nın Türkiye’de bulunan (B) bankasındaki hesabına 20 bin TL kira geliri yatmış olup, Bay (A) kira gelirini vadeli hesapta tutarak 2 bin TL faiz geliri elde etmiştir. Bay (A) hesabını 14 Nisan 2020 tarihinde kapatmıştır. Hesaba ilişkin 2021 yılında Japonya’ya gönderilecek bilgilerde hesap bakiyesinin ‘0’ olduğu ve 2 bin TL faiz geliri elde edildiği bildirilecektir.

Soru 29: Ortak hesapların bildirimi nasıl yapılır?
Müşterek olarak tutulan hesaplarda ortakların her biri hesap sahibi gibi değerlendirilir ve hesap bakiyesinin tümü bildirilir. Bildirimde hesabın bakiyesinin ortak sayısına bölünmesi söz konusu değildir.
Örnek: Japonya’da yerleşik (Japonya mukimi) Bay (A), Türkiye’de bulunan (C) bankasında 100 bin euro tutarında mevduat hesabına eşi Japonya mukimi Bayan (B) ile ortak olarak sahiptir. Japonya’ya yapılacak bildirimde Bay (A)’nın hesap bakiyesi 100 bin euro olarak bildirilirken, Bayan (B)’nin de hesap bakiyesi 100 bin euro olarak yer alacaktır. Bildirimde hesabın bakiyesinin ikiye bölünmesi söz konusu değildir. Eşlerden birinin yurtdışında mukim olması o ülkeye bildirim yapılması için yeterlidir. Eşlerden biri Türkiye’de mukim olsa bile hesap bakiyesinin tamamı Japonya’ya bildirilir. Karşılıklılık (mütekabiliyet) esası
çerçevesinde aynı mahiyetteki hesap bilgilerinin de Japonya’dan alınacağı tabiidir.

Soru 30: Bu bilgilerin paylaşımı çifte vergilendirmeye yol açar mı?
Otomatik bilgi değişimine bağlı olarak çifte vergilendirme yapılmayacaktır. Elde edilen gelir, ya sadece gelirin elde edildiği ülkede (örneğin Türkiye’de) vergilendirilecek, ya da gelirin elde edildiği ülkede (örneğin Türkiye’de) ödenen vergi, mukim olunan diğer ülkede ödenecek vergiden mahsup edilebilecek, yani Türkiye’de ödenen vergi ilgili ülkede ödenecek tutardan düşülebilecektir. Türkiye’de elde edilen gelirlerin bazıları diğer ülkelerde de vergilendirmeye tabidir. Örneğin; Türkiye ile (A) ülkesi arasındaki “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” kapsamında Türkiye’de temettü gelirlerinden yüzde 10 oranında vergi kesintisi yapılıyor ve asıl mukim olunan (A) ülkesinde bu gelirlerden yüzde 15 oranında vergi alınıyor ise, aradaki farkın (A) ülkesine
ödenmesi söz konusudur.
Örnek: Japonya’da yerleşik (Japonya mukimi) Bay (A), Türkiye’deki vadeli banka hesabından yıl içinde 10 bin TL faiz geliri elde etmiş olup hesabın 31 Aralık’taki yıl sonu bakiyesi 100 bin TL’dir. Banka tarafından faiz geliri üzerinden yüzde 10 oranında 1.000 TL gelir vergisi kesintisi yapılmıştır.
Bilgi değişimi kapsamında Japonya’ya hesabın yılsonu bakiyesinin 100 bin TL olduğu ve dönem içinde 10 bin TL faiz geliri elde edildiği bildirilecektir. Karşılıklılık (mütekabiliyet) esası çerçevesinde aynı mahiyetteki hesap bilgileri de Japonya’dan alınacaktır. Japonya mevzuatına göre Bay (A)’nın Türkiye’de elde ettiği faiz gelirini Japon Vergi İdaresine beyan etmesi gerekiyorsa, Türkiye’de kesinti yoluyla ödenen 1.000 TL Gelir Vergisi Japonya’da ödenecek vergiden mahsup edilebilecektir. Yürürlükteki ÇVÖA (Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları) hükümleri yıllardır bu şekilde uygulanmakta olup otomatik bilgi değişimi sonrasında da söz konusu anlaşmaların vergilendirmeye ilişkin hükümlerinin eskiden olduğu gibi uygulanmasına devam edilecektir. Türkiye’nin çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının Türkçe metinlerine ve bazı anlaşmaların uygulanmasına ilişkin rehberlere şu linkten ulaşılabilir: http://www.gib.gov.tr/uluslararasi_mevzuat