Yemeklere katacağı çok şey var

Ünlü bir çikolata firması, 10 yıl önce, Avustralya’da çok geniş tarım arazilerine 1 milyon fındık ağacı dikti. 70 milyon dolar yatırımla yapılan bu girişimin sonuçları beklenen lezzet ve kaliteyi tutturamadığı için firmanın ağaçları kaderine terk ettiği haberi geçen hafta uluslararası basında yer buldu. 10 yıl önce bu girişim ‘Türk fındığına darbe’ başlıklı haberlerle duyurulmuştu ancak fındık Türkiye’de, Karadeniz topraklarında verdiği bereketi ve lezzeti başka hiçbir yerde vermiyor. Bunu anlamaları 10 yıl ve 70 milyon dolarlarına mal oldu. Türkiye 2022’de 765 bin tonla dünyanın en çok fındık üreten ülkesi. Üretimin bolluğundan ziyade nefaseti başka hiçbir bölgeyle kıyas kabul etmiyor.

Fındığın zengin bir tarihi de var. Antik Yunan’da fındık doğurganlıkla ilişkilendirilir ve düğün törenlerinde sıklıkla kullanılırdı. Romalılarda iyi şans ve refahın sembolüydü. Kelt mitolojisindeyse bilgelik ve ilham kaynağı olarak görülüyordu. Tarih boyunca eski uygarlıkların mutfak geleneklerinde önemli bir rol oynayan fındığın tadındaki çokyönlülüğü onlar kullandıysa biz neden kullanmayalım? Çikolatalı fındık kreması düşkünlerinin söylediğinin aksine, fındık sadece tatlıya uyumlu değildir! Evet, fındığın zengin tadı, sıradan bir turtayı bir başyapıta dönüştürebilir ancak bu küçük yemişte, şekerli tatların çekiciliğinden çok daha fazlası var. Kavrulmuş fındık çorbalardan et yemeklerine kadar her şeye tereyağlı bir lezzet katabilir. Bütün veya kıyılmış/dövülmüş olarak basit bir salatayı doyurucu bir tabağa dönüştürebilir.

Bu zengin lezzetli tombul taneciklerin yemekte kullanımına aşina değilseniz pesto sosunuzu onunla yaparak başlayabilirsiniz. Bir demet maydanoz, 100 gram kavrulmuş fındık, 50 gram parmesan, 1 limonun rendelenmiş kabuğu ve suyunu blender’a alın. Macun kıvamına gelinceye kadar çekin. Makine çalışmaya devam ederken yavaş yavaş zeytinyağını dökün. 100 mililitre
yeterli. Tuz ve karabiberle tatlandırın. Mis gibi pestonuz hazır. Gelsin diri diri haşlanmış tagliatelle’ler ya da dilediğiniz tür makarnanız.

Fındıkla yemek pişirirken ustalaşmanız gereken tek şey, iç kabuklarını soymak. Fırında düşük ısıda ya da tavada kavurun. Sonra bir mutfak havlusunda sıcak sıcak ovalayın. Gevşemiş iç kabuklar hemen çıkar. Bazılarının üzerinde birkaç kabuk kırıntısı kalsa da bırakın yaptığınız yemeğe tat ve renk katsın. Dana ve tavuk etiyle yapılan ana yemeklerin yanı sıra sebzelerle yan yemek olarak sunulacak fındıklı tariflerime şans verin. Bence seveceksiniz.

Fındıklı kırmızılahana salatası (4 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 1 kırmızılahana
◊ 2 yeşil elma
◊ 150 gr ince kıyılmış fındık
◊ 2 yemek kaşığı sirke
◊ 3 yemek kaşığı sıvı yağ

NASIL YAPARIM?

◊ Bir tencerede tuzlu suyu kaynatıp rendelenmiş lahanayı 2 dakika pişirin. Soğuk sudan geçirin ve iyice süzün.
◊ Sirke, yağ, tuz ve karabiberi çırpın. Doğranmış elma ve lahanayla karıştırın.
Fındık ekleyip servis edin.

Fındıklı Brüksel lahanası (4 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 85 gr tereyağı
◊ 1 portakalın ince rendelenmiş kabuğu
◊ 50 gr kavrulmuş fındık (kıyılmış)
◊ 1 kg Brüksel lahanası
(2’ye bölünmüş)
◊ 350 gr bezelye

NASIL YAPARIM?

◊ Tereyağı, portakal kabuğu rendesi ve fındıkları kâsede karabiberle karıştırıp kenarda bekletin.
◊ Brüksel lahanalarını kaynayan tuzlu suda 4-5 dakika haşlayın, bezelyeleri de ilave edin. 4-5 dakika daha tutun. Toplam 8-10 dakika sonra suyunu süzün.
◊ Tavaya çeşnili tereyağını alın, eritip sebzeleri ekleyin, karıştırın. Ilık ılık servis edin.

Fındık soslu dana kavurma (4 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 500 gr kuşbaşı dana eti
◊ 100 gr fındık içi
◊ 200 ml süt
◊ 100 ml krema
◊ 1 bardak sıcak su
◊ 1 soğan
◊ 1 havuç
◊ 1 biberiye dalı
◊ 1 Türk kahvesi fincanı zeytinyağı
◊ Tuz ve biber

NASIL YAPARIM?

◊ Soğan, havuç ve biberiyeyi ince ince kıyın.
1 kaşık zeytinyağıyla birlikte bir tavada terletin.
◊ Etleri tavaya koyun ve her tarafını kızartın. Tuz ve biberle tatlandırın. Sıcak suyu ekleyin. Kapağını kapatın, suyu buharlaştıkça sıcak süt dökerek orta ateşte 1,5 saat pişirin.
◊ Etleri tavadan çıkarın. Tavada kalan et suyu, fındık ve kremayı blender’la karıştırın. Etlerin üzerine bu sosu dökerek servis edin.

Fındıklı-mantarlı tavuk (4 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 8 tavuk baget
◊ 1 soğan
◊ 2 diş sarımsak
◊ 1 havuç
◊ 2 dal kereviz
◊ 500 ml tavuk suyu
◊ 200 gr fındık
◊ 2 kırmızı biber
◊ 200 gr mantar
◊ 3 diş sarımsak
◊ 2 dal kekik (1 çay kaşığı kuru kekik)
◊ 4 yemek kaşığı sıvıyağ

NASIL YAPARIM?

◊ Bir tavada 2 yemek kaşığı yağı ısıtın. Bagetlerin her tarafı altın rengi olana kadar kızartın.
◊ Aynı tavada küp küp kesilmiş soğan, sarımsak, havuç ve kerevizi çevirin. Tavuk suyunu ekleyin, sebzeler iyice yumuşayana kadar pişirin.
◊ Kızarmış tavukları yeniden tavaya koyup iyice karıştırın.
◊ Kavrulmuş fındık ve acı kırmızı biberi blender’da çekip ya da havanda ezip macun yapın. Tavaya ekleyip iyice karıştırın. Ara sıra karıştırarak 35-40 dakika daha pişirin. Et suyu ve fındıklar kalın bir sosa dönüşecek.
◊ Mantarları sarımsak ve sıvıyağla tavada kavurun. Tavukları mantarla servis yapın.