Afişlerle yaşıyorum...

Vakti zamanında her şey gibi sinemanın da algılanma biçimi farklıydı. Bir filme ait görüntüler, izler; belleğimize ilk kez sosyal medya üzerinden değil, salonların giriş ya da lobilerindeki afişler üzerinden düşerdi. Bu açıdan afiş davetkâr olmalıydı; bir sanatsal nesneden çok işlevselliği ön plandaydı: Işıltılı kadronun, ‘rejisör’ün ismi ve mümkünse nasıl bir şey izleneceğine dair fikir veren filmden bir kare... Zamanla bir tür ‘gelecek program’ mantığı yerini sanatsal kaygılara bıraktı, afişin grafik değeri teslim edilmeye başladı...

Türker İnanoğlu, Yeşilçam’ın birinci elden tarihçilerinden! Bugün hâlâ televizyonda karşımıza çıktığında tekrar tekrar izlediğimiz onca yapıtın yapımcısı. Meslekteki 60’ıncı yılını dolduran İnanoğlu, ‘hayırlı’ bir işe daha soyunmuş; 12 kişiden oluşan ekibiyle, titiz bir çalışma ve tarama sonucu sinemamızdan tam 8 bin 104 afişi derlemiş, toparlamış...

‘Başlangıcından Bugüne 1914-2018: Afişlerle Türk Sineması’ adlı iki ciltlik çalışma, tarihsel bir yolculuk aynı zamanda. İlk filmimiz sayılan Fuat Uzkınay’ın ‘Ayastefanos’taki Rus Abidesinin Yıkılışı’ndan bu yana kat edilen yolu da gösteriyor. Yani ‘görsel hafıza’ niteliğinde...

8 bin 104 afiş, Erler Film arşivinin yanı sıra vefat eden sinemacıların aileleri ziyaret edilerek, müzayedelere katılarak ve hatta iz sürülüp Almanya’ya kadar gidilerek toplanmış. Sinemamızın böyle bir arşive ihtiyacı vardı, önemli bir açık kapanmış oldu.

Biliyorum, eldeki külliyat bile iki koca cilde ancak sığmış ama insan keşke çalışma dahilinde her film hakkında bir-iki tanıtıcı cümle de olsaydı diyor. Lakin bu haliyle de çok çok işlevsel bir hamle ‘Başlangıcından Bugüne 1914-2018: Afişlerle Türk Sineması’.

(5 üzerinden 3,5 yıldız)

 

 

Vizyonda bu hafta! - Sinefil