Kronik yorgunluk sendromuna dikkat
Güncelleme Tarihi:
EKOL Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Derya Güneş, dahiliye kliniğinde sık karşılaşılan şikayetlerden birinin halsizlik, kişide enerji azlığı, tükenmişlik hissi ve fazladan yorgunluk hissetme olduğunu belirterek, “Aktivite sonrası veya yeterli dinlenememeyle gelişen enerjisiz hissetme durumu yorgunluk olup çoğu zaman fazladan dinlenme veya uyku ile düzelir.
Halsizlik ise yorgunluktan farklı olarak dinlenmeye rağmen düzelmez ve kişinin zaman içinde günlük yaşantısını, sosyal ilişkilerini ve iş hayatını etkiler” dedi. Kronik yorgunluk sendromu tanısı için halen Holmes ve arkadaşlarının 1988 yılında belirlediği kriterlerin kullanıldığını belirten Uzm. Dr. Derya Güneş, “11 kriterin en az 8 tanesi veya ilk 3 kriterden en az ikisini barındıran 6 kriterin varlığı tanı için yeterlidir” dedi.
BU BELİRTİLER ÖNEMLİ
Kronik yorgunluk sendromu olan hastaların halsizlik dışında çarpıntı, nefes darlığı ve kas güçsüzlüğü gibi şikayetlerinin olabildiğini ifade eden Güneş, bu noktada şikayetlerin solunum fonksiyon testi, akciğer grafisi, EKG ve kas güçsüzlüğü için nörolojik muayene ve laboratuvar tetkikleri ile desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Güneş, “Aslında bu süreçte en zor olan konu, psikolojik veya nörolojik durumun ortaya konmasıdır. Kronik yorgunluk sendromu olan hastalarda var olan halsizlikle birlikte iş gücünde azalma, konsantrasyon bozukluğu, uyku bozuklukları, harekette yavaşlama olabilir. Aynı şikayetler özellikle depresif duygu durumun eşlik ettiği nöropsikiyatrik hastalıklarda da görülebilir” diye konuştu.
VİTAMİN KULLANIMLARI
Tedavide kullanılacak ilaçlara kişinin yaşı, cinsiyeti, eşlik eden hastalıkları ve ön planda olan semptomları göz önüne alınarak karar verilmesi gerektiğini vurgulayan Güneş, şöyle devam etti: “Hastaların piyasada sıklıkla bulunan vitamin ve suplementleri gelişi güzel kullanması önerilmez. En sıklıkla kullanılan preparatlar Ginseng, B vitamini, Koenzim Q10, Karnitin, Omega-3 takviyeleri, A, D ve E vitaminleridir. Ayrıca özellikle antioksdan etkinliği olan bitkisel takviyeler de hastalara bazen ekstreler olarak tavsiye edilmektedir. Halsizlik için önerilebilecek besinler arasında yeşil çay, üzüm, kiraz, nar, arı sütü, balık ve turunçgiller sayılabilir. Unutulmaması gereken, tedavinin ve yardımcı ürünlerin kişiye özel düzenlenmesi gerekliliğidir ki bunun için mutlaka bir klinisyen başvurusu gerekir.”
TANI KRİTERLERİ
1-Ateş hissi veya titreme (ateş 38.3 C’nin altındadır). 2- Boğaz ağrısı. 3- 2 santimden büyük ağrılı boyun veya koltuk altı lenf bezleri. 4- Egzersiz sonrası bir günden fazla halsizlik hissedilmesi. 5- Yaygın kas güçsüzlüğü. 6- Kas ağrıları. 7- Eklem ağrıları. 8- Baş ağrısı. 9- Nöropsikiyatrik şikayetler. 10- Uyku bozukluğu. 11- Şikayetlerin birkaç gün içinde ortaya çıkması.