BU PULLAR CEP YAKIYOR

ZENGİN bir tarihe sahip Antalya, Türkiye’nin ilk uçak postasına da ev sahipliği yaptı. ‘Antalya Tayyare Postası Hatırası’ adıyla basılan 7 pul da o dönemin bir yadigârı olarak kaldı. Antalya’nın bu az bilinen öyküsünün başrol oyuncusu ünlü Türk pilot Vecihi Hürkuş’tu. 1919’da Antalya’yı işgal eden İtalyanlar 1921’de sessiz sedasız çekilseler de kentteki ticari faaliyetleri sürüyordu. 1921 yılı sonlarında Ankara hükümetine sattıkları keşif uçaklarının parçalarını gemiyle Antalya’ya getiren İtalyanlar, Türklere teslim etti. Uçakları Akşehir’e götürmek için Antalya’ya gelen pilot Halil Bey hastalanarak hayatını kaybetti, bunun üzerine Vecihi Hürkuş gönderildi. Milli Mücadele’nin az bilinen kahramanlık öykülerinden olan ‘Antalya Tayyare Postası’ da böylece başladı.

ANKARA’DAN HABERSİZ POSTA
Antalya Filateli Derneği Başkanı Mehmet Ceyhun Altın, Antalya Tayyare Postası’nın öyküsünü şöyle anlattı: “Vecihi Hürkuş ve arkadaşları uçakları monte ederek, Andızlı Mezarlığı arkasındaki toprak pistte ilk uçuş denemelerini yaptılar. Hazır olan uçaklar batı cephesine yollanıyordu. Bu dönemde özellikle askeri mektuplar sansürden geçiriliyordu. Jandarma Teğmen Nuri, topçu üsteğmenler Muharrem Akif, Mustafa Ertuğrul ve sivil memur Muharrem Bey’den oluşan sansür heyeti şimdiki Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan Antalya Telgrafhanesi’nde çalışıyordu. 7 Şubat 1922’de bir uçağın Akşehir’e havalanacağını öğrenen heyet cepheye ait mektupların pilota verilmesine karar verdi. Bugüne az sayıda örneği kalan Antalya Tayyare Postası pulları da yerel yöneticilerin Ankara’ya sormadan aldıkları bu kararla ortaya çıktı” dedi.

GAZETEDE HAZIRLATILAN KAŞE
Dönemin Antalya Posta Müdürü Ali Zülfikar Kılıçaslan’ın bu postaların bir sürşarj (posta pullarına sonradan tatbik edilen üstbaskı) ile gönderilmesi talimatı verdiğini belirten Altın şunları söyledi: “Aslen İzmirli olan Haydar Rüştü Öktem’in Kışla Hanı’nda yayınladığı Anadolu Gazetesi’nin matbaasında üstbaskı yapılmaya çalışıldı. Ancak başarılı olunamayınca bir kaşe hazırlatılarak Osmanlı pulları üzerine elle, ‘Antalya Tayyare Postası Hatırası 7.2.1938’ ibaresi vuruldu. Üç paket dolusu mektup ve kartlar bisikletle, havalanmak üzere uçağın başında bekleyen pilot Vecihi Hürkuş’a yetiştirildi. Aynı gün Akşehir’de Sahra Postası’na teslim edilen posta 10 Şubat’ta karayoluyla Konya’ya, 21 Şubat’ta da Ankara’ya ulaşabildi.”

KOLEKSİYONERLERİN GÖZDESİ
10 paralık, 20 paralık, 3 kuruşluk, 5 kuruşluk ve 10 kuruşluk Osmanlı pulları üzerine basılan kırmızı mürekkepli sürşarjın yaklaşık 120 zarf ve kartta kullanıldığının tahmin edildiğini söyleyen Mehmet Ceyhun Altın, “Antalya Posta Müdürü Ali Zülfikar Kılıçaslan, merkeze danışmadan pulların üzerine bastırmış olduğu sürşarj ile prosedüre aykırı bir uygulama yapmış. Vecihi Hürkuş ise Antalya’dan Akşehir’e doğru havalandığında, Türkiye’nin ilk ‘uçak postası’nı taşıdığının farkında değildi. Günümüze çok az sayıda ulaşan bu sürşarjlı zarflar ve pullar, koleksiyonerler tarafından çok rağbet görüyor ve ancak büyük koleksiyonlarda yer alıyor” dedi.

BİR PUL 5 BİN LİRA
‘Antalya Tayyare Postası Hatırası’ serisinden pulların tanesi 3 ila 5 bin lira arasında satılıyor. Az bulunduğu için pul koleksiyoncularının ‘kutsal kasesi’ olarak adlandırılan ürünler arasında yer alan bu yüksek fiyatlı pullar konusunda meraklıları uyaran Antalya Filateli Derneği Başkanı Mehmet Ceyhun Altın, sertifikalı pulların tercih edilmesini önerdi. Piyasada sahte pulların da bulunduğunu belirten Altın, yüksek değerli tarihi pullara filateli derneklerindeki uzman koleksiyoncular tarafından sertifika verildiğini dile getirdi.