"Ürünlerimizi değerlendiremiyoruz"

İZMİR Ticaret Odası'nda (İTO) gümrük birliğinin güncellenmesinin iş dünyasına etkilerinin konuşulduğu toplantıya katılan İKV Strateji ve İş Geliştirme Müdürü Gökhan Kilit, AB'nin tescilli tarım ürünlerinden yüksek gelir elde ettiğini belirterek, "AB'de tescil edilen 1279 ürün var, bizim AB nezdinde tescil ettirdiğimiz ürün çok az. Aslında Anadolu'da 190'ın üzerinde peynir çeşidi var ama maalesef değerlendiremiyoruz" dedi.

İTO Avrupa Birliği ile güncellenen gümrük birliğinin iş dünyasına etkilerini masaya yatırdı. Ticaret Odası Meclis Başkanı Rebii Akdurak'ın yönettiği seminere, İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Strateji ve İş Geliştirme Müdürü Gökhan Kilit, İKV Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas ve İKV Araştırma Müdürü Çisel İleri konuşmacı olarak katıldı. Açılış konuşmasını yapan Akdurak, Avrupa Birliği en gelişmiş siyasi ve ekonomik entegrasyon modeli olduğunu belirterek, "AB’nin kuruluş amacı, bölgesel barışı sağlamak kadar, ekonomik entegrasyonu ve ticareti de arttırarak bölgesel bir ekonomik güç oluşturmak. Ülkemiz ile yapmış olduğu gümrük birliği AB’nin en kapsamlı ticaret anlaşmalarından biri" dedi. Türkiye’nin AB’ye tam üyelik yolunda bir adım olarak başlattığı Gümrük Birliği'nin revizyonunun gündeme geldiğini belirten Akdurak, "Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ve genişletilmesi ile hem Türkiye’nin hem de AB’nin gayrisafi yurtiçi hasılası, dış ticareti ve toplam büyümesi üzerinde olumlu etkileri öngörülüyor. Ülkemizin toplamda AB’ye göre daha fazla kazanç elde edeceği tahmin ediliyor" dedi.
"RESMİ GÖRÜŞMELER BU YIL"
İKV Genel Sekreteri Çiğdem Nas, "Son günlerde AB ilişkilerinde sıkıntılı günler yaşıyoruz. Gümrük Birliği ile ilgili 8 faslın açılmaması ve bütün fasılların geçici olarak kapatılmaması kararı alındı. AB bizim için önemli, bazen duygusal yaklaşılsa da göz ardı edilemez. AB pazarının alternatifi yok şuan. Yabancı yatırımcılar açısından da önemli bir kaynak. 2017'de gümrük birliğinin güncelleme sürecinin hızlanacağını düşündük. 2015'ten bu yana görüşülse de resmi görüşmeler bu yıl olacak" dedi.
YAPISAL DÖNÜŞÜM SAĞLAYACAK
İKV Strateji ve İş Geliştirme Müdürü Gökhan Kilit, gümrük birliği kapsamında kamu alımları, hizmet sektörleri ve tarım ürünlerinin öne çıktığını söyledi. Kilit, Türkiye'nin kamu alım ve hizmet pazarlarında tam erişimi hedeflediğini, AB'nin ise tam mevzuat uyumu beklediğini belirtti.
Hizmet sektörünün Türkiye Gayri Safi Yıllık Hasılası'nın yüzde 70'ini oluşturduğunu belirten Kilit, "Türkiye hizmet ihraç eden ülke konumunda. Ülkemiz, küresel hizmet ticareti sıralamasında ihracat verilerine göre 16'ncı, ithalat verilerine göre ise 23'üncü sıradayız. Katma değeri yüzde 42. Gümrük birliğinin güncellenmesi durumunda turizm, taşımacılık ve inşaat hizmetleri için kazanım olacak. Finansal ve sigorta hizmetlerinde rekabetçi baskı oluşturacak. Net ekonomik kazancın ötesinde yapısal dönüşüme katkı sağlayacak" dedi.
"ANADOLU'DA 190'IN ÜZERİNDE PEYNİR ÇEŞİDİ VAR"
Yapısal sorunların en çok tarım sektöründe olduğunu belirten Kilit, AB'nin tarım sektöründe küresel bir güç olduğunu belirterek, "AB aslında en büyük kazancı tescilli ürünlerinden kazanıyor. AB'de tescil edilen 1279 ürün var, bizim AB nezdinde tescil ettirdiğimiz ürün çok az. Aydın inciri ve baklavayı tescil ettirdik, antepfıstığı ve afyonsucuğu ise sırada bekliyor. Aslında Anadolu'da 190'ın üzerinde peynir çeşidi var ama maalesef değerlendiremiyoruz" dedi. Avrupa Birliği yeni üye olan ülkelere tarım konusunda çok daha fazla destek sağladığını anlatan Kilit, "Yüksek tarım ürünü potansiyeline sahip olan ülkeler daha fazla pay alıyor. AB'ye yeni üye olan ülkelerin çiftçilerinin gelirleri açık şekilde artış gösterdi. 2000 ve 2011 yılları arasında, Letonya 5, Estonya 3, Litvanya, Polonya ve Çek Cumhuriyeti 2, Slovakya'da ise 1,5 kat arttı. 2007 ile 2011 yılları arasında ise Romanya 2, Bulgaristan'da ise 1,5 kat artış gösterdi" diye konuştu.
"TARIMDA DÜNYADA 7 AB'DE 1'İNCİYİZ"
Rusya krizi patlak vermeden önceki rakamlara geri Türkiye tarımı hakkında bilgi veren Kilit şöyle dedi:
"Yaklaşık 190 ülkeye tarım ürünü satıyoruz. Toplam ihracatımız 18 milyar dolar, toplam ihracat içindeki payı ise yüzde 11,4. İthalatımız 12,4 milyar dolar, toplam ithalattaki payı ise yüzde 5,1. Tarımsal dış ticaret fazlamız 5,6 milyar dolar. Tarımsal ürün ihracatı önemli çünkü, 3 milyon tarımsal işletmemiz, toplam istihdamda payı yüzde 21. İhracatımızda tarımsal ürünün payı yüzde 11. AB üyelik sürecinde gösterdiğimiz uyum çabaları, sektördeki değişimler ve artan destekler ile tarımsal üretimimiz artıyor. Tarımsal hasılamız 60 milyar doların üzerinde. Dünya'da 7'inci, AB üye ülkeler arasında 1'inci sıradayız."
Timur TARLIĞ / İZMİR (DHA)
FOTOĞRAF