Türk-İsrail görüşmelerinin Washington şifresi

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland da, önceki gün Hürriyet’in sorusu üzerine ABD’nin iki ülke ilişkilerinin gelişmesi için iki tarafla da görüştüğünü açıklamıştı. Kaynaklar, ilişkilerin normalleşmesi halinde, Türkiye’nin Washington’da asıl üç ana konuda elinin rahatlayacağı görüşünü belirtti:

- Silah: Türkiye, ABD’den geçen yıldan beri iki büyük silah sistemi satın almak istiyor. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, Türkiye’nin beklediği Reaper ve Cobra’lar ile ilgili halen diplomatik müzakerelerin sürdüğünü açıkladı. Kaynaklar, ABD Kongresi’nden onay gerektiren bu satışların, Türk-İsrail ilişkilerinin krizden çıkması halinde 2011 sonuna kadar gerçekleşeceğini ve ABD-Türkiye silah satışlarının yine 2010 öncesine döneceğini savundu.

- Büyükelçi: Türkiye-İsrail gerginliğinin Washington’daki ikinci önemli yansıması ABD Ankara Büyükelçisinin ataması. Frank Ricciardone’nin ataması Senato’da eski Kansas Senatörü Sam Brownback tarafından engellenince, Başkan Obama, Ricciardone’yi geçen Aralık çalışmalarına ara veren Kongre’nin molada olmasından yararlanıp Senato’yu by-pass ederek atamıştı. Obama, 26 Ocak 2011’de Ricciardone’nin Ankara’da bir yıldan fazla kalabilmesi için atamasını yeni seçilen Senato’ya tekrar bildirdi. Türk-İsrail ilişkilerindeki düzelmeyle senatörlerin muhalefetlerini çekebilecekleri belirtiliyor.

- Kiliseler: Türk-İsrail ilişkilerinin, ilk ikisine göre daha az önemi ve ağırlığı olan Washington’daki üçüncü yansıması ise Türkiye’deki kiliseler meselesi. Ermeni lobisi, geçen hafta ABD Kongresi’ne Türkiye karşıtı iki ayrı karar tasarısı sunulmasını sağladı. Temsilciler Meclisi’nde 304 sayılı ‘Ermeni soykırım’ tasarısının geçme ihtimali çok düşük görülüyor. Ancak hangi tasarıların gündeme alınacağına karar veren Dışilişkiler Komitesi Başkanı Ileana Ros-Lehtinen’in de destekçisi olduğu 306 sayılı Türkiye’deki kiliselerin durumuyla ilgili tasarıyı, Türkiye-İsrail krizi sürmesi halinde gündeme alabileceği konuşuluyor.