Salı Grubu'nda referandum konuşuldu

ANTALYA, (DHA) - SALI Sanayici ve İşadamları Grubu'na (Salı Grubu) konuk olan Prof. Dr. Haluk Alkan, "1982 Anayasası, parlamenter sistemin varlığını ortadan kaldırmış. Başkanlık sisteminin de yarı başkanlık sisteminin de kuruluş amacı demokrasidir. Bu konuda önyargılı olmaya gerek yok" dedi.
Salı Grubu'nun haftalık olağan toplantısı, Grup Başkanı Muharrem Koç moderatörlüğünde Antalya Tenis ve İhtisas Kulübü'nde yapıldı. 16 Nisan'da yapılacak referandum sürecinin değerlendirildiği toplantının bu haftaki konuğu 'Yerel Siyasetin Dönüşümü', 'Karşılaştırmalı Siyaset Yarı Başkanlık Modeli' konusundaki makale ve kitaplarıyla tanınan İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haluk Alkan oldu.
'Cumhurbaşkanlığı Sistemi Temel Özellikleri' başlığı altında grup üyeleriyle fikirlerini paylaşan Prof. Dr. Alkan, "Siyasi sistem, bir yelkenli geminin deniz üzerinde yüzmesidir. O toplumun, o ekonominin oluşturduğu sistem denizinde yüzer. Sistemsel özelliklerde kurumlara rengini verir. ABD'deki kurumları aynen Türkiye'ye getirin, bir Amerika oluşturamazsınız. Dolayısıyla kurumlar, sistemsel özelliklere göre iletişime girerek farklılaşırlar" dedi.
"REJİM NEDİR NASIL REJİM DEĞİŞİR?"
Türkiye'de bugün 'Cumhurbaşkanlığı sisteminin değişimiyle bir rejim değişimi söz konusu mudur? Rejim nedir?' konusuna da değinen Prof. Dr. Alkan, "Rejim, bir ülkenin kurumsal yapısı ie meşrutiyeti arasındaki ilişkidir. 1923'de Türkiye'nin rejim yapısı değişmiştir. Türkiye tarihinde en etkili kurumsal değişim 1961 Anayasası ile yapılmıştır. Tek meclisten iki meclise geçildi ve senato geldi. MGK gibi o güne kadar anayasa geleneğinde hiç tanımadığımız kurumlar geldi. Kuvvetler birliğinden kuvvetler ayrılığına geçtik. Eğer bir rejim değişikliği tartışması yapılacaksa önce 1961 Anayasası'nda yapmalıyız" diye konuştu.
"ÖNYARGILI OLMAYA GEREK YOK"
"Parlamenter sistem savunuculuğu yapılabilir mi? diye soran Prof. Dr. Haluk Alkan, bunun yapılabilmesi için anayasa politiğinin dinamikleri üzerinde durmak gerektiğini söyledi. Parlamenter sistemlerde tek seçim yapıldığını vurgulayan Prof. Dr. Alkan, "Parlamenter sistemde halkın demokrasiyle ilişkisi tek bir sandık üzerinden kurulur. Seçim yapıyoruz bizim demokrasi süreciyle ilişkimiz kesiliyor. Parlamenter sistem demokratiktir. Seçime bağlı olduğu için amacı demokrasidir. Çok iyi işleyen demokratik modelleri vardır. Başkanlık sistemi ve yarı başkanlık sistemi de demokratiktir. Çok güzel işleyen modelleri vardır. Burada bu konuda önyargılı olmaya hiç gerek yok. Önemli olan o sistemlerin felsefesine uygun modelleri geliştirmektir" dedi.
YÜRÜTME KRİZİ
Parlamenter sistemin temel sorunu tek sandığa bağlı olması olduğunu kaydeden Prof. Dr. Alkan, "Dolayısı ile bu sistemde bazı sorunları çözmeniz lazım. Cumhurbaşkanı ile başbakan arasında çatışmanın çıkmaması da parlamenter sistemin çözmesi gereken bir konudur. Parlamenter sistem devleti temsil noktasında cumhurbaşkanını konumlandırmıştır. İstikrarlı hükümet üretilirse sistem işler üretilemezse bir yürütme krizi ortaya çıkar" dedi.
"CUMHURBAŞKANI'NIN YARGI ORGANLARINI SEÇMESİ YENİ BİR OLAY DEĞİL"
1982 Anayasası'nın cumhurbaşkanının yetkilerini güçlendirdiğini ve tek başına işlem yapabilme yetkisi verdiğini anlatan Prof. Dr. Alkan, "Tek başına işlem yapabilme yetkisi başkanlık veya yarı başkanlık sistemlerinde olur. Cumhurbaşkanın HSYK üyelerini seçiyor. Cumhurbaşkanının yargı organlarını seçmesi yeni bir olay değil Türkiye'de. 2007'de artık cumhurbaşkanını halk seçti. Artık 2 seçimli bir sisteme geçtik. Bu sistem parlamenter bir sistem değildir. 1982 Anayasası parlamenter sistemin mantığını ortadan kaldırdı. 2007'den sonra Türkiye bir tür son derece kötü yarı başkanlık modeline geçti" dedi.
Prof. Dr. Haluk Alkan, konuşmasının ardından katılımcıların sorularını da yanıtladı. Toplantının sonunda Grup Başkanı Muharrem Koç, Katılımından dolayı Prof. Dr. Haluk Alkan'a teşekkür plaketi verdi.

FOTOĞRAFLI