Davutoğlu: 'Sıfır sorun' politikası başarılı

Davutoğlu, Foreign Policy Dergisi'nde dünün tarihiyle yayınlanan makalesinde, "Geçtiğimiz 10 yılda Ortadoğu dramatik şekilde değişti. Ancak hükümetimizin dış politika felsefesi aynı kaldı. Özellikle, "komşularla sıfır sorun" prensibi canlılığını korudu, bölgemizin karşı karşıya olduğu sıkıntıların çözümünde çok daha kullanışlı hale geldi" ifadesini kullandı.

Â
 
IRAK SAVAÅžI "TALÄ°HSÄ°Z..."
 
AK Parti iktidara geldiğinde, Türkiye'nin hem ABD'nin "talihsiz" Irak savaşı, hem de hemen hemen tüm komşularıyla sorunları olduğunu hatırlatan Davutoğlu, AK Parti'nin bu sorunlarla başa çıkmak için oluşturduğu dış politika amaçlarının ise, "Türkiye'yi komşularıyla sorunlu ilişkilerinden kurtarmak", "bölgesel işbirliği yoluyla gerginliklere çare bulmak" ve "reaktif yerine proaktif politikalar" izlemek olduğunu anlattı.

"BAÅžBAKAN ERDOÄžAN'IN DIÅž POLÄ°TÄ°KA BAÅžDANIÅžMANI OLDUÄžUMDA..."
 
Davutoğlu, akademik kariyerini bırakarak, dış politikanın uygulama alanına AK Parti 2002 yılında iktidara geldiğinde, dönemin Başbakanı Abdullah Gül'ün "dış politika başdanışmanı" olarak girmişti. Ancak Foreign Policy dergisine yazısında,  "Başbakan Erdoğan'ın dış politika başdanışmanı olduğumda" ifadesini kullandı.

Davutoğlu makalesinde, Erdoğan'ın danışmanı olduğunda, dış politikanın altı prensip üzerine kurulmasını önerdiğini vurgulayarak, bunları şöyle sıraladı:

* Güvenlik ve özgürlük arasındaki denge
* Komşularla sıfır sorun
* Çok boyutlu dış politika
* Pro-aktif bölgesel dış politika
* Yeni bir diplomatik stil
* Ritmik diplomasi.
 
"SIFIR PROBLEM, Ä°DEALÄ°STÄ°K MODEL"
 
Dışişleri Bakanı olduğunda, "komşularla sıfır sorun" politikasının Türk dış politikası prensiplerinin en çok konuşulanı olduğuna dikkat çeken Davutoğlu, "Eğer sözcük anlamıyla alırsanız, bu açıkça idealistik bir modeldir. Ancak aynı zamanda Türk dış politikası mantalitesindeki açık değişimi temsil eder" ifadesini kullandı. Bu prensip çerçevesinde, "komşularla kronik sorunların Türkiye'nin dış politika ajandasına hükmetmekten çıktığını" belirten Davutoğlu, böylece Türkiye'nin enerjisini komşularla sorunlardan, bölgesel ve uluslararası konulara aktarabildiğini ifade etti. Davutoğlu, "Böylece Türk halkı komşularının bir problem ve potansiyel tehdit olmaktan çıkıp, işbirliği ve ortaklık alanına kaydığını görmeye başladı. Demokratik protestolar Ortadoğu'yu sarsmaya başladığında ise, bizim yeni kavramsal çerçevemizin geçerliliği bir kez daha doğrulandı" dedi.
 
"ARAP BAHARI BÄ°ZÄ° ZOR KARARLARLA KARÅžI KARÅžIYA BIRAKTI"
 
Arap Baharı’nın, Türkiye'yi "zor kararlarla karşı karşıya bıraktığını" da söyleyen Davutoğlu, bu zor kararı şöyle açıkladı:

"Ya bu baskıcı yöneticilerle ilişkilerimizi koruyacaktık ya da temel demokratik hakları sağlamayı amaçlayan halk ayaklanmalarını destekleyecektik. Bu ayaklanmalar, yıllar içinde dikkatle oluşturduğumuz bizim yeni dış politikamızın kavramsal temeline de bir meydan okuma oluşturuyordu. Türkiye, Suriye konusunda ikinci alternatifi seçerek, pek çok uzmanın ‘komşularla sıfır sorun politikası terk edildi’ ya da daha basit anlatımıyla, ‘çöktü’ demesine neden oldu. Dış politikamıza yönelik pek çok eleştirinin ‘sıfır sorun’ prensibini en basit şekliyle yorumladığı ortaya çıktı. Tabii eğer masum insanlara yönelik rejim çıkışlı şiddeti görmezden gelmemizi ve bu idealimizi tüm maliyetine rağmen devam ettirmemizi önermiyorlarsa..." .
 
"SIFIR SORUNA DAR BAKIŞLA YAKLAŞANLAR, BÜYÜK DIŞ POLİTİKA VİZYONUNU KAÇIRIYOR" 
Dış politikayı eleştirenlerin, Türkiye'nin Arap Baharı politikasını "nasıl formüle ettiğini anlayamadıklarını" da kaydeden Davutoğlu, formülasyonun "dış politika prensipleri arasında dengeleme yapılarak" oluşturulduğunu belirtti. Davutoğlu, "Komşularla sıfır problemin teyidi ancak bunun diğer prensiplerle birleşmesi ile olur" ifadesini kullandı.

Arap Baharı söz konusu olduğunda, sıfır sorun prensibinin, güvenlik ve özgürlük arasındaki denge prensibiyle birlikte ele alındığına dikkat çeken Davutoğlu, bu çerçevede "ne sıfır sorun politikasının başarısız olduğunu, ne de Türk dış politikası prensiplerinin reddedildiğini" bildirdi. Davutoğlu, "Aksine, bizim komşu bölgelere yönelik dış politikamıza rehber olmaya devam ediyorlar. Sıfır sorun politikasına dar bakışla odaklananlar, Türkiye'nin büyük dış politika vizyonunu kaçırıyorlar" ifadesini kullandı.

Türkiye'nin, demokratik haklarını isteyen halkların yanında yer aldığını hatırlatan Davutoğlu, "Komşularla sıfır soruna verdiğimiz önem, bizi cesur pozisyonlar almaktan alıkoymadı" dedi.

Davutoğlu, "Sıfır sorun vizyonunun bugünkü anlamı, bizim bölgedeki halkların kalpleri ve ruhlarıyla bizi yabancılaştıracak kararlar almamıza engel anlamına geliyor. Eğer bu barış vizyonuna yönelik en büyük tehdit insanların temel haklarını baskı yoluyla yok sayanlardan geliyorsa, sessiz kalamayız. Eğer bugün baskıya karşı durmazsak, gelecek nesiller karşısında saygınlığımızı koruyamayız" dedi.
 
YENÄ° SOÄžUK SAVAÅž
Ortadoğu'daki "sıfır problem" inisiyatifinin, Türkiye'ye sadece komşu rejimlerle değil, sosyal aktörlerle de değerli bağlantılar kurma olanağını sağladığına dikkat çeken Davutoğlu, bölgedeki etnik ve mezhepsel çatışmaların "yeni Soğuk Savaş" uyarısı yaptığına dikkat çekti.

Davutoğlu, "Bölgemizdeki toplumların yeni engellerle bölünmesine izin veremeyiz. Bu bariyerler, bizim işbirliği ve entegrasyon arayışımızda da en büyük engellerdir" ifadesini kullandı. Davutoğlu, makalesini şöyle sonlandırdı;

"Mevcut bölgesel değişim hiç şüphesiz acılı olacaktır. Ancak Türkiye, çok boyutlu dış politikasını sürdürecek ve yeni diplomatik değerlerini komşularının bu zor süreci geçmesine yardım için kullanacaktır. Bu rolü üstlenmek Türkiye için tarihi bir sorumluluktur; Biz, bölgesel düzenin ancak halkların onur, özgürlük, iyi yönetişim ve siyasi sistemlerinde seslerini duyurmaları ile inşa edileceğine inanıyoruz. Bu bölgesel dönüşüm bittiğinde, biz de bölgesel bütünleşme için çalışmayı, ‘komşularla sıfır sorun’ prensibi ruhuyla sürdüreceğiz. Bu prensip, uluslararası toplumun sorumlu bir üyesi olarak, bizim dış politikamızı şekillendirmeye devam edecek."