Müslümanız, şeriatçı değil

Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinin siyasal İslam üzerine yaptığı bir araştırma, insanımızın dinine bağlı, ama bağnaz olmadığını ortaya koyuyor. 100 kişiden 67'si, dinin devleti yönlendirmesine karşı çıkıyor.

Türkiye'de halk, dinine bağlı, inançlı Müslümanlardan oluşuyor ama, dinin kamu yaşamını etkilemesi benimsenmiyor.

TESEV'in (Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı) desteğiyle hazırlanan ‘Siyasal İslam’ konulu araştırma, Türk halkının yüzde 67.2'sinin dinin devlet ve siyaset düzenini yönlendirmesini zararlı bulduğunu ortaya koyuyor. Türk parti sistemi içinde din temelinde politika yapan partilerin olması gerektiğini savunanlar yüzde 24.6 iken, bu görüşe karşı çıkanlar yüzde 60.6'ı buluyor.

CUMHURİYET İLERİ GÖTÜRDÜ

Araştırmaya göre, cumhuriyet yönetiminin döneminin ülkeyi ileri götürdüğünü düşünenlerin oranı yüzde 77.3. Araştırma temel alındığında, son yıllarda Türkiye'de ‘Müslüman kimliğinin giderek daha çok benimsendiği’ inancı da doğru değil. Araştırma sonuçları, kendini öncelikle Müslüman olarak tanımlayanların yüzde 35.7, Türk veya TC vatandaşı olarak tanımlayanların oranının yüzde 53.9 olduğuna işaret ediyor.

HOŞGÖRÜLÜ MÜSLÜMAN

Araştırmanın önemli sonuçlarından biri ise Anadolu Müslümanlığı tezi paralelinde, Türk halkının Müslümanlık anlayışının ‘‘fevkalade hoşgörülü’’ olduğu gerçeği. Buna göre, başka dinlere inananlar arasında iyi insanlar olabileceğini düşünenlerin oranı yüzde 89.2'lik bir düzeye ulaşırken, başka dinden olanların da eğer günah işlemedilerse cennete gidebileceğini söyleyenlerin oranı yüzde 41.8. Bu görüşe sadece yüzde 28.9'luk bir kesim karşı çıkıyor.

ALLAH'A İNANAN MÜSLÜMAN

Araştırmada, ayrıca, ‘Bir kişi Allah’a, Hz. Muhammed'e inanıyorsa namaz kılmasa bile Müslüman'dır'' diyenlerin oranı yüzde 85.6, ‘‘Bu inançları taşıyıp oruç tutmuyorsa bile Müslüman'dır’’ diyenlerin oranı yüzde 82 ve ‘‘Bu inançları taşıyıp içki içse bile Müslüman'dır’’ diyenlerin oranı yüzde 66.6. ‘‘Bir kadın Allah'a ve Peygamber'e inanıyorsa başını örtmüyorsa da Müslüman sayılır’’ diyenlerin oranı yüzde 85. Yüzde 25 kadınların cenaze namazı kılmasını uygunu buluyor, yüzde 91.5 gibi ezici bir çoğunluk da inanç farklılıklarının hoşgörü ve barış ortamında korunmasını toplumsal huzur için gerekli buluyor.

Araştırmayı Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyeleri Prof. Dr. Binnaz Toprak ve Doç. Dr. Ali Çarkoğlu yürüttü. Prof. Dr. Binnaz Toprak 16 ilde, genel nüfusun temsil niteliğine sahip 3 bin 54 kişilik örneklem çerçevesinde, 105 sorunun yüzyüze anket sonucu hazırlanan araştırmada, insanların toplumsal dini ibadetleri, bireysel olanlardan daha çok uyguladıklarının ortaya çıktığını belirtti. Araştırmanın, Türkiye'de sık kullanılan ‘‘Türkiye'nin yüzde 99'u Müslümandır’’ tezini yalanlamadığına dikkat çeken Prof. Dr. Toprak, sonuçlara göre halkın yüzde 97'sinin kendini Müslüman kabul ettiğini belirtti.