Atatürk Kültür Merkezi yıkılıyor
Güncelleme Tarihi:
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, 22. dönem görüşmeleri tamamlanamadığı için kadük (hükümsüz) kalan İstanbul Atatürk Kültür Merkezinin (AKM) yıkılarak, yerine yenisinin yapılmasını öngören kanun tasarısını aynen benimsedi.
Komisyon, AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Sağlam başkanlığında 23. dönemde yaptığı ilk toplantısında, “İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti” Hakkında Kanun Tasarısını görüştü.
Başkan Sağlam, görüşmelere geçmeden, TBMM Başkanı Köksal Toptan'ın, komisyon başkanlığı görevine atanmasından dolayı tebriklerini içeren mesajını okuttu.
TARTIŞMALAR YAŞANDI
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, bu tasarının kabul edilmesiyle, İstanbul'un ve Türkiye'nin dünyaya tanıtılması konusunda mesafe alınmış olacağını söyledi.
Çalışmaların bir an önce başlaması için tasarının yasalaşması gerektiğine işaret eden Günay, ülkedeki tarihi eserlere ve yapılara büyük önem verdiklerini söyledi.
YENİ BİR AKM BİNASI YAPILACAK | |
Tasarıya göre, “İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Projesi” kapsamında, İstanbul'u 2010 yılı “Avrupa Kültür Başkenti” olarak hazırlamak, 2010 yılında yapılacak etkinlikleri planlamak, yönetmek, kamu kurum ve kuruluşlarının bu amaçla yapacakları çalışmalarda koordinasyonu sağlamak üzere, “İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı” kurulacak. |
İstanbul'da kurulacak “Avrupa Kültür Başkenti Ajansı”, özel hukuk hükümlerine tabi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ilişkili, tüzel kişiliğe sahip olacak.
Beyoğlu ilçesinde bulunan Atatürk Kültür Merkezi yıkılarak, yerine İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından, diğer belediye ve Hazine arazilerinden oluşacak alanlar katılarak, yeni bir Atatürk Kültür Merkezi binası yapılacak.
Yine İstanbul'un Eyüp ilçesindeki Rami Kışlası, İstanbul Kütüphanesi olarak düzenlenecek.
Söz alan CHP'li İnce de “Bir söz vardır. 'Kapını açık bırakma ki, komşunu hırsız yapmayasın.' Biz bu tasarıyı böyle geçirirsek komşumuzu hırsız yapmış olacağız” dedi.
Muharrem İnce, AKM ile ilgili olarak Boğaziçi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Marmara gibi üniversiteler dururken, Sakarya Üniversitesi'ne rapor hazırlattırılmasını anlayamadığını ifade ederek, “AKM'yi yıkmak istemenizin nedeni, Türkiye'nin ilk opera binasının orada bulunması mıdır? Siz, bir anlamda hesaplaşma içinde misiniz?” diye sordu.
İnce, AKM'nin yerine yapılacak yeni yapının bazı bölümlerinin otopark olarak kullanılacağı endişesi taşıdığını söyledi.
MHP Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut, İnce'nin sözlerine katıldığını belirterek, “Hesaplaşma yoksa, tespit edilecek başka bir yere istediğiniz binayı yapabilirsiniz” diye konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Nur Serter, AKM'nin yerine yapılacak yapının alışveriş merkezi olacağı endişesi taşıdıklarını ifade ederek, “Yapılacak yeni yapı rantı yüksek bir yapı mı olacaktır? Orada alışveriş merkezi ve onun yanında bir kültür merkezi mi olacak yoksa?” diyerek endişelerini dile getirdi.
“AKM, İSTANBUL'UN SİLUETİNE BİR ŞEY KATMIYOR”
AK Parti İstanbul Milletvekili ve Komisyon Başkanvekili Necat Birinci, CHP'li İnce'nin otopark örneği vermesini mizacından kaynaklandığını bildirdi. Bunun üzerine İnce, “Siz benim mizacımı tartışamazsınız. Orasının otopark olacağı endişesini taşıyorum” diyerek Birinci'ye tepki gösterdi.
Birinci'nin, “Benim öyle bir derdim yok. 3 yıl önce arabam oldu” demesi üzerine İnce, “O sizin ayıbınız” karşılığını verdi.
Necat Birinci'nin, “Bana öyle diyemezsiniz” sözleri üzerine, gerginlik artınca Başkan Sağlam araya girerek, tartışmayı sona erdirdi.
AK Parti'li Birinci, AKM'nin, İstanbul'un siluetine bir şey katmadığını belirterek, yerine Türk mimarisini ifade edecek bir yapı yapılmasının daha doğru olacağını söyledi.
“YENİ GERGİNLİKLERE NEDEN OLABİLİR”
CHP İstanbul Milletvekili Necla Arat da AKM'nin çeşitli nedenler öne sürülerek yıkılmaya çalışılmasının yeni gerginliklere neden olabileceğini kaydetti.
AK Parti Sinop Milletvekili Abdurrahman Dodurgalı ise, AKM'nin yerine yeni bina yapılmasının gerginliğe nasıl yol açabileceğini anlayamadığını ifade etti.
Bunda art niyet aranmamasını ve karşılıklı güven bunalımı yaşanmamasını isteyen Dodurgalı, İnce'nin ses tonundan ve söylemlerinden rahatsız olduğunu da belirtti.
KURUFASÜLYECİ YAPILMAK İSTENDİ”
Tekrar söz alan İnce, eski Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un, eski bakanlardan Mustafa Necati'nin evini, kurufasülyeci yapmak istediğini öne sürerek, “Mustafa Necati sıradan birisi değildir, Latin harflerine ilk geçen bakandır, bugünkü çağdaş eğitim kurumlarının temelini atan kişidir” dedi.
Bunun üzerine Bakan Günay'ın, “sataşmadan” konuşmasını istemesi üzerine İnce, “Burada bazı şeyleri söylemek zorundayım. Sarıyer, Sultanbeyli'yi kim yağmaladı? diye sorarım” diye konuştu.
İnce, AK Parti'li Birinci'nin, “Sözen yağmaladı” diye laf atmasına, “Benim burada terbiyeli terbiyeli oturmamı beklemeyin” karşılığını verdi.
“SLOGANCA YAPILMAMALI”
Kültür ve Turizm Bakan Ertuğrul Günay, tarihi miraslara büyük önem verdiğini dile getirdi.
Bakan olur olmaz, tarihi kentler toplantısına katıldığını anlatan Günay, Ankara'daki ilk Meclis binasına 3 kez gittiğini ve mezbele durumundaki bölgenin, tarihe uygun bir hale getirilmesi için çalışacaklarını belirtti.
“Eski bir bakanın evinin, kurufasülyeci olarak kullanılma düşüncesinden ben de hoşnut olmadım ancak mahkeme, tahsisi yönünde karar vermiş” diyen Günay, tarihi eserlere sahip çıkmanın, sloganca yapılmamasını istedi.
Günay, Amasya Tamimi'nin yapıldığı binanın, şanına yakışır şekilde, yeniden inşa edileceğini ve açılışına komisyon üyelerini çağırdığını vurgulayarak, Atatürk'ün 1919'da Samsun'a çıktığı tarihten sonra izlediği güzergahta yer alan başta Sivas ve Erzurum kongrelerinin yapıldığı binalar olmak üzere, bütün yerleri yeniden düzenleyeceklerini bildirdi.
Atatürk'ün, Yalova'da yaptırdığı köşkü, bir ağacın dalının kesilmemesi için yerini kaydırdığını anımsatan Günay, o bölgeye AK Parti'li belediye başkanının da sahip çıktığını gördüğünü söyledi.
“BU BİR HESAPLAŞMA” | |
| CHP'li İnce, “Mustafa Necati'nin evinin kurufasülyeci yapılmak istenmesi gibi, AKM'nin yıkılmak istenmesi de sıradan bir olay değildir, bu bir hesaplaşmadır” dedi.
|
Muharrem İnce, AKM'nin yerine yapılması planlanan binada Türk motiflerinin yer alması düşüncesi ve Türk kültürünün hatırlanmasından memnuniyet duyduğunu söyledi.
AK Parti'li Birinci ise, İnce'den “Türklüğün hatırlanmasına sevindim” sözünden dolayı özür dilemesini istedi.
İnce'nin, eski bakan Mustafa Necati ile ilgili sözlerinin doğru olmadığını ifade eden Birinci, Latin harflerine daha önceden geçildiğini belirtti.
“FUAT KÖPRÜLÜ'NÜN EVİ, BUGÜN RANDEVUEVİ”
AK Parti'li Birinci, geçmişteki bazı kültür miraslarına sahip çıkılmadığını ifade ederek, “Türklüğü ayakta tutan Fuat Köprülü'nün evi, bugün 4-5. derecede gece kulübü ve randevuevi olarak duruyorsa, bundan üzüntü duyarım” dedi.
Muharrem İnce de özür dilemeyeceğini söyledi.
Bunun üzerine İnce, Günay'a, “Orayı İmren Aykut yaptırdı” diye laf attı.
İdeolojik ön yargılardan sıyrılınması gerektiğini vurgulayan Bakan Günay, Mehmet Akif Ersoy'un Hacettepe Üniversitesi kampüsü içindeki yerinin de yeniden düzenleneceğini belirtti.
“KAMU, TAHRİP ETMİŞ”
Geçmişte, bazı tarihi eserlere sahip çıkılmadığını ifade eden Günay, bütün bu tarihi mekanlara sahip çıkmaya çalıştıklarını söyledi.
“Paris, Roma kaç uygarlığı temsil ediyor? Birkaç uygarlık mı?” diye soran Günay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hayır değil. İstanbul ise kaç bin yılı temsil ediyor? İstanbul böyle bir yer ama gelin İstanbul'a ne surları ne tarihi eserleri ne de doğası kalmış. Bir dönemi değil, bütün dönemleri kastediyorum. Hiç sakınmadan ta 1930'lara gidiyorum. Şimdi rant kavgası var. Rant kavgası varken, açgözlülük var. İstanbul'da kapitalizmin saldırısı var. Biz ise bir takım yerlerimizi korumaya çalışıyoruz. Bütün bu rant kavgası yokken, İstanbul yeşilken, mezarlıkken, mezrayken, çayır, çimenken Dolmabahçe Sarayı'nın arkasına getirmiş stadyum yapılmış. Bu nasıl duyarsızlıktır. İstanbul'un talanı, sadece kapitalizmin ürünü değil, ondan önceki dönemdeki bilinçsizliğin de ürünü."
“ÇÖZEMEZSEM BIRAKIR GİDERİM”
Bakan Günay, İstanbul'daki tarihi mekanlara sahip çıkılmasını istedi.
CHP'li üyelerin eleştirilerine yönelik olarak Bakan Günay, “Ben hayatım boyunca, şerefimle ayakta durmuş bir insanım. Birbirimize güvenelim. Bir tek kuruşun yanlış kullanıldığı bilgisini getirirseniz, ben bunun karşısına bütün hayatımı koyarak ya çözerim, çözemezsem bırakır giderim” dedi.
AKM binası ve içindeki salonların, kötü durumda olduğunu ifade eden Günay, “Tiyatro salonuna merdiven altından iniliyor. Sifon sesleri ile tiyatro izleniliyor” diye konuştu.
CHP'nin eleştirisi karşısında Günay, “Nasıl ilk opera binası ile hesaplaşma içinde olabiliriz” dedi.
Türkiye'nin kültür, sanat mekanı fakiri olduğunu ifade eden Günay, şöyle konuştu: “AKM'yi, İstanbul'da yerine koyacak bir şey olmadan yıkmam. AKM'nin 2010'a yetişmemesi ihtimalini görürsem, yıkmam. Ayazağa'da bir kompleks var, gidin görün bir vahanın içinde bina çıkmış ortaya, duruyor. Çeşitli kavgalar yüzünden inanılmaz bir yapı orada duruyor. Şimdi onu tamamlamak birinci hedefim. Onu tamamlarız, İstanbul'a inanılmaz bir kongre ve kültür merkezi getiririz, döneriz AKM'ye bakarız. Belki AKM'yi 2010'a kadar da yıkmayız. Ama bu yetkiye ihtiyacımız var, bu yetkiyi bize verin. Rami'deki askeri kışla da mezbele halinde, bayramdan sonra duvarlarının etrafındaki esnaf çekilecek, bröve çalışmalarına başlanacak. Kimse alınmasın, Türkiye talan edilmiş, talan edilmemiş hor kullanılmış, eziyet edilmiş. 20 milyon turist geliyormuş Türkiye'ye. Sadece Roma'ya 25 milyon turist geliyor.”
Daha sonra verilen bir önergeyle, komisyonda 22. Dönemde kabul edilen “İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti” Hakkında Kanun tasarısı, tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandıktan sonra, maddelerine geçilmeden benimsendi.
İTO VE İSO DA PARA AKTARACAK
Projeyle ilgili harcamalar, ulusal bir banka nezdinde açılan özel hesaptan karşılanacak. Özel hesabın gelirleri; İstanbul İl Özel İdaresinin ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 2008, 2009 ve 2010 bütçelerine her yıl bu amaçla konulacak ödenek ile İstanbul Ticaret Odası ve İstanbul Sanayi Odası tarafından 2008, 2009 ve 2010 yıllarında aktarılacak tutarlardan oluşacak.
Ayrıca yurt içi ve yurt dışından sağlanacak yardım ve bağışlar dışında, sponsorluklarla, “İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti” logo ve isim hakkının kullanımından da gelir elde edilecek.
Mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, satım, kira ve her türlü işlemlerde Devlet İhale Kanunu, Kamu İhale Kanunu ile Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri uygulanmayacak.