Baharın yeşil hazineleri

Ege’de taze otlar tezgâhlara çıkmaya başladıysa bahar geldi demektir. Cibes, ebegümeci, tilkişen, arapsaçı... Kimi elle kolayca, kimi bıçakla biraz kökünü zorlayarak koparılabilen bu yeşil hazineler, yüksek tepelerden tek tek elle toplanır. Ege’nin meşhur ot kavurmalarında, böreklerinde, sabah kahvaltısına kırılan yumurtada mutlaka kullanılır.

Yılın bu dönemi Urla’nın Mart Dokuzu Ot Bayramı, Alaçatı’nın Ot Festivali etkinliklerine gitmiştim ama bu kez ilk defa Muğla Bodrum’un 5’inci kez düzenlenen Acı Ot Festivali’ne katılma şansım oldu. Küçük bir kutlama olur gibi düşündüğüm festivalin gördüğü ilgiye ve yaşattığı coşkuya hem şaşırdım hem sevindim. Ortakent Köyiçi’nde geniş bir cadde boyunca uzanan stantlarda yerel üreticiler topladıkları taze otları, mis gibi enginar ve kuşkonmazları satıyor. Hemen orada açılan hamurla sac üstünde pişen otlu gözlemeler, tepsi tepsi otlu börekler, ev baklavaları göz döndürüyor. Yine bölgenin zeytinleri, peynirleri, balları, ekmekleri, el işi ürünleri, hepsi var. Bodrumlular da yemek kültürleriyle özdeşleştirdikleri acı ota ve festivale dört elle sahip çıkıyor ki bu çok kıymetli.

Dolama böreği ve pişi

Acı ot, bazı çeşitlere verilen genel bir isim gibi gelebilir ama değil. Hafif acımtırak, biraz da mayhoş, sarmaşıkgillerden bir ot türü. Yabani kuşkonmaz da deniyor. Tadı herkese göre olmadığı için çoğunlukla başka otlarla farklı tat dengeleri yakalayarak birlikte kullanılıyor. Tatlımsı otlarla bir araya gelince şahane oluyor.
Acı otun en sık rastladığım versiyonu, üzerine yumurta kırılanı. Bunun en güzel örneklerinden birini de Bitez’in en tatlı kahvaltıcılarından Kuytu Bahçe’de tattım. Mandalina ağaçlarının altındaki bahçelerinde yaz-kış servis veren mekânın sahipleri Mesude ve Yiğit Tarhan kurumsal hayatı bırakıp memleketleri Bodrum’da burayı açmışlar. Serpme kahvaltıyı eleştirenlerdenim ama Kuytu Bahçe’deki gibi her biri içerikte özgün olunca iş değişiyor. Bölgenin zeytini, peyniri, balı, mis gibi ev yapımı narenciye reçelleri, aile tarifleriyle yaptıkları özel bir hamurdan pişileri ve otlu dolama dedikleri nefis bir börekleri var. Bodrum’da aile buluşmalarında mutlaka yapılan bir börekmiş bu. İçinde yok yok, ısırganotu, pazı, kuşyüreği, iğnelik otu, ıspanak, pancar yaprağı, kazayağı...
Taze otların şifasını beslenme uzmanı yazarımız Berrin Yiğit’e sordum. Kuytu Bahçe’den de her Bodrumlu haftada 2-3 kez pişirir dedikleri acı otlu yumurtanın tarifini aldım. Seneye Acı Ot
Festivali zamanını kaçırmayın,
18-21 Nisan’daki Alaçatı Ot Festivali’ni de takviminize yazın derim.

NE LAZIM?

◊ 1 yumurta
◊ 1 orta boy soğan
◊ 1 bağ acı ot
◊ 100 gr çökelek peyniri (veya lor peyniri)
◊ 2 yemek kaşığı zeytinyağı

NASIL YAPARIM?

◊ Doğradığınız soğanı ve acı otu zeytinyağında diriliğini kaybedene kadar birlikte kavurun. ◊ Üzerine çökelek peynirini ekleyin. ◊ Tüm malzeme iyice yumuşadıktan sonra üzerine yumurtayı kırıp hafifçe karıştırın.◊ Yumurta pişince sıcak servis edin.

Taze otları en az senede birkaç kez yemenizi öneririm. Suyunu gargara yapıp içmek de
faydalıdır. Acılaşmaması için bıçaksız doğramak, tahta kaşık kullanmak lazım. Besin değerlerinin kaybolmaması için çok parçalamadan ve fazla pişirmeden tüketin. Çiğ veya hafif ısıl işlemle yemek en doğrusu. Radika, turpotu, arapsaçı gibi otları hafif haşlayıp salatasını yapabilirsiniz. Ebegümeci, tilkişen, madımak, ısırgan gibi daha çok pişmesi gerekenleri tencerede kapağı kapalı pişirebilirsiniz. Taze otlar doğanın sunduğu birer ecza deposu. Birçok hastalığı önleyici; ayrıca hastalığın seyrindeki sıkıntıları azaltmakta destekleyici. Vitamin, mineral ve antioksidan zengini, bağışıklık sistemi için bu çok önemli. Sindirim sistemimizi güçlendirmek, karaciğeri temizlemek, kalp-damar sağlığını desteklemek ve cilt güzelliği için faydalı.

Acı otun lösemiyle savaşmada etkili olduğu biliniyor. Kanserden koruyucu, bağışıklık destekleyici. Ödem, dolaşım, mide, bağırsak ve terleme sorunlarına iyi geliyor.

Isırganotu kanseri önleyici ve tedaviyi destekleyici bir ot. Bağışıklık sistemini güçlendirir. İdrar söktürür. Egzama ve saç derisi problemi yaşayanların imdadına yetişir.

Arapsaçı spazm ve gaz giderici, idrar söktürücü. Sindirimi, hazmı kolaylaştırır. Bağırsak parazitlerine karşı da kullanabilirsiniz.

Şevketibostan hazmı kolaylaştırır, idrar söktürür. Haşlama suyunu içtiğimizde karaciğer için destekleyici.

Radika kasların çalışmasında ve gevşemesinde etkili. Bağırsak için probiyotik kaynağı. Güç ve zindelik için faydalı.

Ebegümeci göğsü yumuşatır ve öksürüğe iyi gelir.

Labada kan ve bağırsak temizliği için etkili. Tencere yemeği, kavurması yapılabilir.