Yayalar için ilk taahhüt Kadıköy’den

KADIKÖY Belediyesi ile sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu Yaya Hakları İçin Yurttaş Lobisi, ‘Yaya Hakları İçin Kadıköy Protokolü’nü imzaladı.

Kadıköy Belediyesi'nin Yaya Hakları Bildirgesi'ni imzalamak için düzenlediği altgeçit açılışında Yaya Hakları için Yurttaş Lobisi tarafından hazırlanan bildirge, Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk tarafından imzalandı. Törende altgeçite engelli rampası konulmadığı için Bedensel Engelliler Derneği Başkanı merdivenlerden tekerlekli sandalyesiyle taşınarak indirildi. Feneryolu Tren Köprüsü'nün altına Kadıköy Belediyesi tarafından inşa edilen iki tüp geçidin sadece birinde engelli rampası bulunuyor ve bu da refakatçisi olmayan engelliler için tek başına tırmanılamayacak kadar dik. Oysa Kadıköy Belediye Başkanı Avukat Selami Öztürk'ün aynı açılışta imza koyduğu Yaya Hakları Bildirgesi'nin 29'uncu maddesi şöyle diyor: ‘‘Yaya yollarında özürlüler için gerekli fiziki düzenlemeler yapılır.’’

Bununla birlikte Kadıköy Belediyesi, Yaya Hakları için Yurttaş Lobisi tarafından hazırlanan 29 maddelik Yaya Hakları Bildirgesi'ni ilk imzalayan belediye oldu.

Pazar günü Feneryolu'nda trenyolunun altına inşa edilen yaya tüp geçitlerinin açılışı sırasında bildirgeyi imzalayan Belediye başkanı Selami Öztürk yaya hakları için biraraya gelerek lobiyi oluşturan sivil toplum kuruluşlarına teşekkür etti.

Türkiye'de yaya haklarının tanınmadığını anlatan Öztürk, bunun bir ülke politikası haline getirilmesi gerektiğini söyledi:

‘‘Yaya kaldırımları Kadıköy de dahil olmak üzere heryerde işgal altında. Kaldırımlar yayalardan çok araçlara otopark, satıcılara tezgah olarak hizmet veriyor. Özellikle özürlü yurttaşlarımız bu yüzden eve mahkum bir yaşam sürmek zorunda. Şimdi bunu nasıl düzeltebiliriz diye düşünüyoruz ve attığımız imzayı bunun bir ilk adımı olarak görüyoruz. Ama burada gözönüne alınması gereken bir mesele var o da, tek bir kamu kuruluşunun bunu yapması bir sonuç vermez. Toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi ve bizi aşan konularda diğer kamu kuruluşlarının da benzer bir tavır içinde olması gerek. Ben ne kadar imza atarsam atayım, kaldırıma parketmiş bir araca ceza yazma yetkim yok.’’

Simgeleri Orhan Veli

Yaya Hakları İçin Yurttaş Girişimi adına konuşan Ümit Sinan Topçuoğlu ise çoğunluğu Kadıköy Belediyesi'ne muhalif olan sivil toplum kuruluşlarının bu çalışmasının belediye tarafından desteklenmesini olumlu bir gelişme olduğunu söyledi:

‘‘Yürümek demek kenti okşamak, onu topografyasıyla hissetmek demektir. Bu artık gelişmiş ülkelerde bir hak. Türkiye'de ilk adımı Kadıköy Belediyesi atıyor ve bu konuda sivil toplum kuruluşlarının denetimini kabul ediyor. İnsanların kulaklarına kar suyu kaçırmaya çalışıyoruz. Unutmamak gerekir ki bu ülkenin en büyük şairlerinden Orhan Veli Kanık bir belediye çukuruna düşerek öldü.’’

Özürlüyü yayadan saymadılar

Geçitlerden sadece bir tanesine engelli rampası yapıldığı için geçide sandalyesiyle birlikte taşınarak indirilen Bedensel Engelliler Dayanışma Derneği Başkanı Kemal Demirel ‘‘Yerimiz hep belli, biz bu tarafa geçemeyiz’’ dedi.

HAKLAR BİR BÜTÜNDÜR

SOS Çevre Gönüllüleri Başkanı Türksen Başar Kafaoğlu: ‘‘Yaya haklarının tam olarak işlemediği bir yerde çevresel haklar da yok demektir. Biz bu hakları bir bütün olarak değerlendiriyoruz. Yaya hakları yoksa, gürültü kirliliği, görüntü kirliliği var demektir.’’

Her insan yayadır

Kadıköy 21 Grubu Sözcüsü Serap Karael: ‘‘Unutmamak gerekir ki birey olarak her insan öncelikle yayadır. Burada yapmaya çalıştığımız bu haklarımızı bildiğimizi göstermek için sesimizi duyurmaya çalışmaktan başka birşey değil.’’

Bildirgeden seÇmeler

Madde 9: Yaya kaldırımları sadece yayalara aittir, motorlu taşıt park yeri olarak kullanılamaz, satış ve teşhir için işgal edilemez.

Madde 11 : Yaya kaldırımlarında özürlüler için gerekli fiziki düzenlemeler de yapılır.

Madde 15: Kural olarak yayalar hemzemin geçitleri kullanırlar, üstgeçitlere tırmanmaya, alt geçitlere inmeye zorlanmazlar.

Madde 17 : Yaya geçitlerinde yayalar için yeşil ışık süresi, yürüyüşü en yavaş olan yayanın geçiş süresine göre ayarlanır.

Yaya Hakları için Yurttaş Lobisi'ni oluşturan STK'lar:

Bedensel Engellilerle Dayanışma Derneği, Galata Derneği, Kadıköy 21 Grubu, Gazhane Çevre Gönüllüleri, İnsan Yerleşimleri Derneği, Kırmızı Işık Kazaları Araştırma ve Önleme Derneği, SOS İstanbul Çevre Gönüllüleri Platformu, Tüketici bilincini Geliştirme Derneği, Tüketiciyi Koruma Derneği, Yeşil Kuşak Çevre Öncüleri Grubu