Son dakika: Bakan Çavuşoğlu ile Cevad Zarif'ten ortak açıklama! 'Yakında güzel haberleri alacağız'

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Dolmabahçe Çalışma Ofisi'ndeki heyetler arası ve ikili görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Daha sonra iki bakan, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

"ASTANA FORMATINDA ÜÇLÜ ZİRVE YİNE TAHRAN'DA OLACAK"

Görüşmede ikili ilişkilerin ele alındığını vurgulayan Çavuşoğlu, ikili ticaretteki düşüşün tersine çevrilmesi gerektiğini söyledi. Gelecek günlerde ortak bir komisyon toplayarak ikili ilişkileri ve ticareti geliştirmek için çalışma yapılacağını dile getiren Çavuşoğlu, "Pandemi sebebiyle gerçekleştiremediğimiz diğer toplantıları nasıl ve ne zaman gerçekleşebileceğimizi konuştuk. İkili düzeyde ziyaretlerimiz olacak, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Toplantısı'nı İran'da gerçekleştireceğiz, Astana formatında üçlü zirve yine Tahran'da olacak. Diğer taraftan Türkiye-İran-Azerbaycan üçlü mekanizması var. Tüm bu toplantıları dışişleri bakanları ve liderler düzeyinde gerçekleştirmek için hazırlıkları bugün başlatmış olduk." dedi.

"GÜNEY KAFKASYA'DAKİ BARIŞ VE İSTİKRAR HERKESİN YARARINADIR"

Çavuşoğlu, görüşmede Suriye'deki son durum, Cenevre'de bugün sona erecek Suriye Anayasa Komitesi'nin 5. toplantısı, Irak, Körfez ve Güney Kafkasya gibi bölgesel konular ile iş birliğini de ele aldıklarını kaydetti. Güney Kafkasya'daki ateşkesin kalıcı olması gerektiğini söyleyen Çavuşoğlu, "Sadece istemek yetmez, katkı sağlamamız gerekiyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in önerisi, Sayın Putin'in, Sayın Cumhurbaşkanımızın ve diğer liderlerin desteklemesiyle 3-3 formatında Güney Kafkasya'yla ilgili bir iş birliği planlıyoruz" diye konuştu.

Zarif'in bu kapsamda Türkiye'ye gelmeden önce Azerbaycan, Rusya, Ermenistan ve Gürcistan'ı ziyaret ettiğini sözlerine ekleyen Çavuşoğlu, "Güney Kafkasya'daki barış ve istikrar herkesin yararınadır ve bu bölgedeki normalleşme yine özellikle bölge ülkelerinin yararına olacaktır. Ama en çok da Ermenistan ve Ermenistan halkı faydalanacaktır. Dolayısıyla Ermenistan'ın da bu doğrultuda yapıcı adımlar atmasını bekliyoruz." şeklinde konuştu.

İRAN NÜKLEER ANLAŞMASI

Bugün Bakan Zarif ile birlikte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edileceklerini de sözlerine ekleyen Çavuşoğlu, Türkiye'nin başından beri İran nükleer anlaşmasına destek verdiğini söyledi. Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmadan çekildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Umarım Biden yönetimi geri döner. Böylece kardeş İran'a yönelik ambargolar kalkmış olur" dedi. Çavuşoğlu, Türkiye'nin İran'a bu çerçevede her türlü desteği vermeye hazır olduğunun altını çizdi.

"BÖLGENİN İSTİKRARI İÇİN İŞ BİRLİĞİMİZİ GÜÇLENDİRMEK LAZIM"

Türkiye ile İran ilişkilerinin geliştirilmesi için çaba gösterildiğini de sözlerine ekleyen Çavuşoğlu, iki ülkenin de en zor zamanda birbiriyle dayanışma içinde olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, "Türkiye olarak Amerika'nın yaptırımlarına karşı da duruşumuz bellidir." ifadelerini kullandı. İlişkileri geliştirmek ve pandemi sonrasına hazırlanmak gerektiğine işaret eden Çavuşoğlu, ticaret, yatırım, lojistik konularının yanında bölgesel istikrar ve huzurun da önemli olduğuna dikkati çekti. Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye-İran-Azerbaycan üçlü mekanizması ile Türkiye-İran-Azerbaycan-Gürcistan dörtlü mekanizmasının hayata geçirildiğini belirterek, "Şimdi Afganistan'la üçlü bir mekanizma kurmak için çalışıyoruz. Bölgede yine Irak ve Suriye'nin istikrarı için çaba sarf ediyoruz. Astana formatından bahsettik. Güney Kafkasya'da 3-3 formatıyla barışı kalıcı hale getirmek istiyoruz. Bugün dünyada zorluklar var. Zorlukların çoğu da bizim bölgemizde. O nedenle bizim hem ikili ilişkilerimizi güçlü tutmamız lazım hem de bölgenin istikrarı için iş birliğimizi güçlendirmek lazım." şeklinde konuştu.

"GÜZEL HABERLERİ İNŞALLAH YAKINDA ALACAĞIZ"

Kaçırılan gemideki 15 kişinin sağlık durumunun iyi olduğunu öğrendiklerini dile getiren Çavuşoğlu, "Dün memnuniyet verici bir haber aldık. Mürettebat ve kaptan, Boden şirketinin yetkilileri ile temasa geçtiler ve 15 kardeşimizin hepsinin de sağlık durumunun iyi olduğunu öğrendik. Onun dışında tabii başlayan süreç ve detayları hakkında bilgi vermem mümkün değil. Ama güzel haberleri inşallah yakında alacağız. Bir süreç var, devam ediyor. Diğer taraftan gemide 3 tane mürettebatımız vardı. Yeni ekip gitti. Dün bölgeye ulaştılar. Geminin olduğu liman şehrine de ulaştılar ve 3 vatandaşımız da bugün, Türk Hava Yolları ile Türkiye'ye dönecekler. Dördüncü kaptan ve iki vatandaşımız. Bildiğiniz gibi, bir Azerbaycan vatandaşı kardeşimiz de vefat etmişti. Dün öğleden önce, cenaze Bakü'ye ulaştı. Bu vesileyle özellikle Gabon yetkililerine ve de Cumhurbaşkanı'na çok teşekkür ediyoruz. Kendi uçağını tahsis etti. Cenazenin Librevil'e gelmesi için. Sayın Cumhurbaşkanımız da Gabon Cumhurbaşkanı Ali Bongo Ondimba'yı arayarak bizzat teşekkür ettiler. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla, kurumlarımız arasında bir çalışma grubu oluşturduk ve bölgeye gönderiyoruz . Gabon'a ve bölgeye. Bazı ülkelere ziyarette bulunacaklar. Maalesef bu bölgede, özellikle bu Gine Körfezi'nde korsanların gemilere saldırısı ilk değil, son da olmayacak gibi. Çok saldırılar oldu. Bundan sonra, özellikle gemilerimize yönelik. Bu gemi bizim değil ama personel bizim. Ve diğer gemilere yönelik saldırıların önlenmesi konusunda neler yapılabilir bunu da, bölge ülkeleri ile ele alacağız. Tabii Gabon'a da özellikle heyetimiz bizzat giderek, Türkiye'nin teşekkürlerini iletmiş olacak. Verebileceğim bilgiler bunlar." diye konuştu.

İşte Cevad Zarif'in açıklamalarından öne çıkanlar:

Son birkaç ay içinde ikinci kez Sayın Çavuşoğlu ile görüştüğüm için mutluyum. Bizim için İran İslam Cumhuriyeti ile Türkiye arasındaki ilişki çok önemlidir ve karşılıklı yararla dolu bir ilişkidir. İran ve Türkiye zor günlerinde birbirlerine yardımcı olmuşlar. Biz zor günlerde arkadaş olmanın kıymetini iyi biliyoruz. Umarım ABD'de terör devleti gittikten sonra bölge halkını daha güzel günler bekliyor olacaktır.

Ticaret ilişkilerini eski güzel günlere götüreceğiz. Biz bugün transit, ticaret ve enerji konularındaki işbirliğini ele aldık. En temel amacımız karşılıklı olarak iki ülkede görev yapan şirketlerin sorunları çözmek oldu. Bizim için Türkiyeli şirketlerin İran'da varlığı çok önemlidir. 

Biz Sayın Erdoğan'ı İran'a bekliyoruz ve yakın zamanda bunun için tarih açıklayacağız. Biz aynı zamanda Astana formatındaki işbirliklerimize devam ediyoruz. Bugün Suriye'de savaşın yerini diyalog almıştır. İran ve Türkiye'nin Kafkasya bölgesindeki işbirlikleri bölge halkı için faydalı olacaktır.

Türkiye-Azerbaycan ve Rusya Cumhurbaşkanlarının önerdiği üzere 5 ülkeye ziyaret başlattım. Diğer ülkeleri ziyaret ettikten sonra burada olduğum için çok mutluyum.

Şu anda aslında zemin 6 ülke için de hazırlanmıştır. Biz bu 6 bölgenin kalkınması için faaliyet yapabiliriz, farklı alanlarda işbirliği yapabiliriz. Umarız bu iş gerçekleşir.

SORU-CEVAP

Bakan Çavuşoğlu: Dün memnuniyet verici bir haber aldık. Mürettebat ve kaptan, şirket yetkilileriyle temasa geçtiler. 15 kardeşimizin tamamının sağlık durumunun iyi olduğunu öğrendik. Güzel haberleri inşallah alacağız, bir süreç var, devam ediyor. Gemide 3 mürettebatımız vardı, yeni ekip gitti, dün ulaştılar. 3 vatandaşımız da bugün THY ile Türkiye'ye dönecekler.

Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla bir çalışma grubu oluşturduk. Bu bölgede korsanların gemilere saldırıları ilk değil, son da olmayacak gibi... Gemilere yönelik saldırıların önlenmesi için neler yapılabilir, bunu da ele alacağız.

Türkiye-İran ilişkilerinin geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Cevad Zarif: İran İslam Cumhuriyeti ve Türkiye her zaman iyi ilişkiler içindedir ve bu böyle devam edecektir. İran ve Türkiye arasındaki işbirliği çok geniştir ve inşallah ABD'nin daha mantıklı adımlarıyla daha da geliştireceğiz.

Bakan Çavuşoğlu: İlişkileri önümüzdeki süreçte daha da geliştirmemiz lazım. İki ülke arasındaki iyi ilişkiler bölgenin istikrarı ve huzuru için de önemli. Irak-Suriye'nin istikrarı için çaba sarfediyoruz. Bölgenin istikrarı için işbirliğimizi güçlendirmemiz lazım ve bunun için çalışıyoruz.

ABD yaptırımlarına karşı kardeş iki ülke nasıl bir adım atacak?

Cevad Zarif: Birincisi biz ABD'nin Türkiye'ye yaptığı ambargoları net bir şekilde kınadık. Türkiye'ye karşı yaptırımlara değer vermiyoruz. Maalesef ABD yaptırım uygulamaya alışmıştır.

ABD sadece tek taraflı olarak anlaşmadan çıkmadı, bununla birlikte bu anlaşmaya bağlı kalan kişilere de baskı yaptı. Bu aslında tamamen yasadışı bir davranıştı. İran'ın yaptıkları sadece ABD tarafının yaptıklarını telafisi olarak yapıldı. Bütün nükleer silahların yok edilmesinden yanayız. Ancak bir kez daha vurgulamak istiyorum, ABD verdiği taahhütleri ihlal etmiştir.