Solu, İnönü batırdı

CHP'de şok rapor

Seçim yenilgisinin nedenlerinin araştırıldığı raporda, Erdal İnönü'nün SHP Genel Başkanlığı sırasında HEP'le ittifak yapmasının ve koalisyonda DYP'nin dümen suyuna girmesinin, solun bugünkü duruma düşmesinde çok önemli rol oynadığı öne sürüldü. Raporda Karayalçın ve Baykal'a da suçlamalar yöneltildi.

CHP'nin hazırladığı ve ‘‘Seçim yenilgisinin nedenlerinin’’ anlatıldığı raporda, Erdal İnönü'ye şok suçlamada bulunuldu. Raporda, İnönü'nün Genel Başkanlığı döneminde HEP ile seçim ittifakı yapması, DYP ile kurduğu koalisyonda da, ‘‘Partiyi kişiliksizleştirerek, DYP'nin dümen suyuna sokmasının’’ solun, Meclis dışında kalmasında en önemli faktör olduğu iddiası yeraldı. Seçim raporunu, CHP Genel Başkanı Altan Öymen'in talimatıyla, Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Özdalga, 6 aylık bir çalıma sonunda hazırladı. Bugün PM'de tartışılacak olan raporun partide büyük kavga çıkarması bekleniyor.

ÇIKARCI BAŞKANLAR Rapor, sosyal demokratlardaki oy düşüşünün, Erdal İnönü'nün Genel Başkanlığı'nda SHP'nin yerel yönetimlerde zafer kazandığı 1989 yılında başladığını savunuyor. Raporda, SHP'li belediye başkanlarının ‘‘kişisel çıkar peşinde’’ koştuğu, belediyeleri keyfilikle yönettiği, bunun da halkın partiye olan güvenini zedelediği belirtiliyor.

HEP'LE İTTİFAK YANLIŞ Raporda, İnönü'nün HEP'le seçim ittifakı yapması ağır bir dille eleştirildi. Raporda bu konuda, ‘‘1991 seçimlerinde PKK ile ilişkisinin ne olduğu tam bilinmeyen HEP'lilerin Meclis'e taşınması ve ardından da sert bir şekilde Meclis dışına atılmaları, Doğu ve Güneydoğu başta olmak üzere sola tüm Türkiye'de ağır bir bedel ödetti’’ denildi.

DYP'NİN DÜMEN SUYU Raporda İnönü'ye yönelik olarak DYP ile yapılan koalisyon için de ağır eleştiride bulunuluyor. Bu koalisyonda solun ‘‘DYP'nin dümen suyunda girmesi, Süleyman Demirel'i Cumhurbaşkanı seçmesi ve Sivas olayında etkin tavır gösterilmemesinin’’ partiye iyice darbe vurduğu ve Alevileri partiden kopardığı öne sürüldü.

KARAYALÇIN DÖNEMİ Raporda, İnönü'nün yanısıra, onun ardından genel başkan olan Murat Karayalçın'ın dönemi için de şu ağır eleştiri getiriliyor: ‘‘Özellikle dar gelirli halka büyük bedel ödeten 5 Nisan kararları ve ağır enflasyona karşın, işçi ve memura verilen düşük zam bugün bile unutulmadı. Türkiye'de işlenen faili meçhul cinayetlerin yüzde 94'ü DYP ile yapılan koalisyon döneminde işlendi. Ve bu dönem içinde 3 bin köy boşaltıldı. SHP Milletvekili Salman Kaya'nın polislerce dövülmesi solda derin izler bıraktı.’’

BAYKAL'IN SUÇU... Raporda Baykal da, hükümeti düşürmek yüzünden eleştirildi. CHP'nin ANAP-DSP azınlık hükümetine destek vermenin kamuoyuna iyi anlatılamadığı ve anahtar parti konumunun iyi kullanılmadığı öne sürüldü. Bu dönemde partinin ‘‘açık ve net’’ tavır takınmadığı öne sürülerek, ‘‘Ekonomi, özelleştirme, kürt sorunu gibi ana konularda parti ne istediğini belirleyemedi’’ denildi. Türkbank skandalında hükümetin gensoru ile düşürülmesinin halka iyi anlatılamadığını savunan raporda, ‘‘Apo Avrupa'da dolaşırken hükümetin düşürülmesi, CHP'yi hükümet bunalımı çıkaran parti konumuna soktu. Ecevit'in Başbakan olması ve Apo'nun da Türkiye'ye getirilmesi, DSP'nin oylarını artırırken, CHP oylarını düşürdü. ÖDP ve Barış Partisi de CHP'nin oylarını olumsuz yönde etkiledi’’ görüşüne yer verildi.

Torun CHP'de

İsmet İnönü, yıllarca genel başkanlığını yürüttüğü CHP'de de anıldı. Anma toplantısında, İnönü'nün 1972 yılında CHP'den istifa ettiğini basına açıklayan torunu Gülsün Bilgehan partiye üye oldu. CHP Genel Merkezi'nde düzenlenen törene CHP yöneticileri ve üyeler ile İnönü ailesi katıldı. Törende CHP Genel Başkanı Altan Öymen, İsmet İnönü'nün torunu Gülsün Bilgehan'a parti rozetini taktı. Bilgehan, yaptığı konuşmada, 1972 yılında ‘‘paşadedesinin’’ CHP'den istifa mektubunu basına okuduğunu anımsatarak, ‘‘Elime verilen mektubu ciddi ciddi okumuştum. Yeniden o günkü basını gözden geçirirken güldüm’’ dedi.

Babasının huzurunda

Türkiye Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, ölümünün 26. yıldönümünde dün törenlerle anıldı. İnönü için ilk olarak, Anıtkabir'de resmi devlet töreni düzenlendi. Törene, Prof. Dr. Erdal İnönü, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Edip Başer, TBMM Başkanvekili Murat Sökmenoğlu, Devlet Bakanı Fikret Ünlü, Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Emekli Orgeneral Nezihi Çakar, Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, Ankara Valisi Yahya Gür ile bazı milletvekilleri katıldı. Törende, Atatürk'ün ve İnönü'nün mozolelerine çelenk bırakıldı. Törene katılanlar daha sonra İnönü Vakfı tarafından düzenlenen ‘‘İnönü ve Barış’’ başlıklı sergiyi gezdiler.