Sessiz Amerikalı

Çekici kadınlar, uyuşturucu alemleri, ölümcül tuzaklar, her an nerede patlayacağı belli olmayan bombalar, arka sokaklardaki tezgahlar ve bütün bunların arasında aşk!..Bayılırım böyle gazeteciliğe!1950'ler... London Times muhabirlerinden Thomas Fowler Vietnam'a gidiyor. O sıralarda, ABD Vietnam'da henüz yeni yeni bayrak gösteriyor. Vietnam'da korku salan, o tarihte Fransızlar. Fowler, Fransa'nın Vietnam'da ne işi olduğunu uzun süre araştırıyor. Ama, inandırıcı ve makul bir neden bulamıyor. Hele de, Vietnam komünistlerine karşı, Paris'ten yansıyan önyargılı tutumu hiç anlamıyor. Buna karşılık, yaklaşmakta olan Amerikan tehlikesini de sezmekte gecikmiyor.Fowler, aslında ünlü yazar Graham Greene. 50'lerde Vietnam'a Greene gazeteci olarak gidiyor. Döndükten sonra da Amerikan kamuoyunu yıllarca uğraştıran ünlü Sessiz Amerikalı romanını yazıyor. Romanda, Graham Greene kendini anlatıyor, Fowler tiplemesiyle.Roman, Amerikan kamuoyunu ikiye bölüyor. Siyasal iktidarlar, romanı ABD'nin dünyadaki imajına konulmuş bir dinamit olarak niteliyor. Hatta, yasaklanmasını istiyor. Barış yanlıları ve hele de 60'larda-70'lerde Vietnam'a giden Amerikalı gazeteciler için ise, roman sanki onların İncil'i!Vietnam'dan gönderdiği haber ve yorumlarla Pulitzer ödülünü kazanan New York Times'ın muhabiri Halberstam, roman için ‘‘Vietnam'da bizim bakış açımızı çizdi’’ diyor. Washington Post'tan Greenway ise, Vietnam Savaşı'nın nasıl kirli bir savaş olduğunu, önce romanda okudukları, sonra da orada gördükleriyle bütünleştirerek gazetesine yazıyor. Roman gazetecilerin aklını çeliyor. İki ABD Başkanı Johnson ve Nixon'un inandırıcılıkları, Vietnam'dan yazılan haber ve yorumlarla hızla irtifa kaybediyor.50'lerin sonunda, rejisör Joseph Mankiewicz, romanı filme çekiyor. Ama, romanda Amerikan aleyhtarlığı adına ne varsa hepsini tıraşlayarak! Graham Greene çıldırıyor!Bugünlerde ise... Roman yeniden filme çekiliyor. Bu kez rejisör Phillip Noyce. Gazeteci Fowler'i, yani Graham Greene'i Michael Caine oynuyor. Ama, film bu kez romana sadık. Hatta bu nedenle, filmi çeviren Miramax Stüdyoları sahibi hayli tedirgin. Her an Bush'un tepkisini çekebilir. Çünkü Amerikan halkı, filmde savaş aleyhtarlığı eşliğinde, Amerikan yönetimlerine karşı aleyhtarlığı da açıkça görüyor. Şu sıralarda filmin gösterildiği sinemalar tıklım tıklım.Roman ya da filmdeki sessiz Amerikalı ise bir CIA ajanı. Tam bir entelektüel, usta bir silahşor, iyi eğitilmiş bir bomba uzmanı. Kentin en kalabalık yerinde patlattığı bombayla yarattığı terör, Amerika'nın Vietnam'a ayak basmasında önemli rol oynuyor. CIA ajanı tüm varlığıyla inanıyor ki, Vietnam ya da dünyanın başka yerlerine ABD, hep ve sadece demokrasi götürmek için gidiyor!CIA ajanı ile gazeteci Fowler ilişkisindeki dramatik gerilim, sadece siyasal görüş farkıyla sınırlı değil. İkisi de aynı Vietnamlı kadına aşık! ABD politikalarına ilişkin aralarındaki tartışmaların en hararetli yerine, Vietnamlı güzel oturuyor. Ne de olsa, roman!..