Şehir şehir geziyorlar, tabuları yıkıyorlar
Güncelleme Tarihi:
Akademisyenler İlayda Eskitaşçıoğlu ve Bahar Aldanmaz, ‘Konuşmamız Gerek’ platformuyla Türkiye’nin dezavantajlı bölgelerinde regl tabusunu yıkmak, hijyenik ped kullanımını arttırmak için çalışmalar yürütüyor. İzmir depreminde de çadırkentlerde ped dağıtımı yapan ikili, gittikleri illerde hayatında hiç hijyenik ped görmemiş kadınlarla karşılaştıklarını söylüyor.
Akademisyen İlayda Eskitaşçıoğlu, 2016 yılında daha önce Türkiye’de hiç çalışılmamış ‘regl yoksulluğu’ ve ‘hijyenik pede ulaşım’ konularını dert edinerek ‘Konuşmamız Gerek’ isimli bir platform kurdu. Akademisyen Bahar Aldanmaz’ın ve çok sayıda gönüllünün katılımıyla büyüyen platform, Türkiye’nin dezavantajlı bölgelerindeki kadın ve kız çocuklarının hijyenik ürünlere erişim sıkıntısını çözmek, bilgilendirmek ve regl tabusunu yıkmak üzere harekete geçti.
Aldanmaz ve Eskitaşçıoğlu, Ankara, İstanbul ve Adana’nın dezavantajlı bölgelerinde kadınlarla bir araya geldi, hem ped dağıtımı hem de gönüllü doktorlarla bilinçlendirme çalışmaları yaptı. Platform ayrıca İzmir depreminde çadırkentlerde ped dağıtımı yaptı. İlayda Eskitaşçıoğlu bu çalışmaları sonucunda Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Genç Liderler Programı’na seçilen ilk Türk oldu.
NEDEN BU KADAR BÜYÜK TABU?
Bir araya geldiğimiz Eskitaşçıoğlu yola nasıl çıktığını şöyle anlattı: “2011 yılında Van depremi olduğunda geniş aile olarak yardım kolileri hazırlamaya başladık. Koca ailede kimse kolilere ped koymayı akıl etmemişti. Buna çok şaşırdığımı hatırlıyorum. Daha sonra 2013 yılında TDK’nın kirli kelimesinin tanımına ‘regl halindeki kadın’ ifadelerini eklediğini öğrendik. Ped bakkallara gittiğimizde kağıtlara sarılan, siyah poşetler içerisinde verilen bir ürün. Tüm bunlar beni reglnin neden bu kadar büyük bir tabu olduğunu düşünmeye itti ve 2016 yılında bu konuda çalışmak istediğime karar verdim. Adımızın ‘Konuşmamız Gerek’ olmasına karar verdik. İlk etkinliğimiz bir kermesten biriktirdiğimiz paralarla, bez çantalara pedler doldurup Ankara Mamak’a gitmek oldu. ”
HİÇ PED GÖRMEMİŞ KADINLAR VAR
Eskitaşçıoğlu, hayatında hiç hijyenik ped görmemiş çok sayıda insanla temas ettiklerini anlatıyor. Bahar Aldanmaz ise “Hijyenik ped almak yoksul kesim için çok pahalı bir şey. Özellikle mevsimlik tarım işçileri gazete parçaları, iri yapraklar, eski kumaş parçaları kullanıyor. Sterilize edilmemiş şeyler kullandıklarında ciddi vajinal enfeksiyonlar geçiriyorlar. İlk yanlarına gittiğimizde biraz çekiniyorlar, vajina ile ilgili bir meseleyi konuşmak onlar için alışageldik bir durum değil ama daha sonra her biri kafasındaki onlarca soruyu soruyor. Çünkü aslında ciddi sağlık problemleri yaşıyorlar” diyor.
Eskitaşçıoğlu, “Ped en temel ihtiyaçlarımızdan biri olmasına rağmen yüzde 18 vergi ile satılıyor. Bu vergi oranı pırlanta ile aynı, lüks tüketim vergisi. Ben bunun cinsiyet eşitsizliğine girdiğini düşünüyorum” diyor.
