Savunma işbirliğinin geleceği şüpheli

İsrail ve Türkiye arasındaki gerginlik Heron insansız hava araçları anlaşmasının geleceğini de tehlikeye atıyor. İsrail şirketleri, Savunma Sanayi Müsteşarlığı’yla yaşanan anlaşmazlıkların bir kısmını sonlandırmasının ardından bu hafta Heronlardan iki tanesi Türkiye’ye teslim edildi.      �

İsrail’in önemli iş dünyası sitelerinden biri olan Globes Online isimli sitede diğer sekiz Heron’un teslimatının da kısa süre içinde yapılacağı fakat Türklerin IAI ve Elbit Systems gibi şirketleri gecikmelerden ve sorunlardan ötürü suçlayarak anlaşmalara nokta koyma niyetinde olduğu ifade edildi. İsrail kaynakları ise sorunlar için Ankara’yı suçluyor.

Savunma sektörünün önde gelen haber kaynaklarından Defense News, Heron anlaşmasında yaşanan sorunların İsrail ve Türkiye’nin savunma sanayileri arasındaki geleceğe yönelik anlaşmalarını riske attığını savundu.

Türkiye’deki askeri analistler Heron anlaşmasının Savunma Sanayi Müsteşarlığı’ndan ve Türk ordusundan önde gelen yetkilileri öfkelendirdiği görüşünde. Analistler, Türkiye’nin gelecekte İsrailli tedarikçilerle anlaşma imzalamaya hevesli olmayacağını savundu.

SATIŞLAR DÜŞÜYOR

Müsteşarlık direktörü Murat Bayar, daha önce Defense News’e yaptığı açıklamada, “Önümüzdeki haftalarda teslimatın tamamlandıktan sonra bizim açımızdan anlaşma bitecek” demişti. Bayar anlaşmanın ağızlarda kötü bir tat bıraktığını ve Türkiye’nin dersini aldığını ifade etmişti.

Diğer yandan Globes Online’daki habere göre İsrail de Türkiye’yle arasındaki iş stratejisini yeniden gözden geçiriyor. İsrail, Ankara’yla yaşanan siyasi gerginliğin, Türkiye’nin siparişlerin teknik özelliklerini sık sık değiştirmesinin hesaplara etki yapabileceğini savundu.                         �

İsrail’den bir Savunma Bakanlığı yetkilisi, Türkiye’ye yapılan savunma sanayi satışlarının 1990’ların başında 1 milyar dolar seviyesinde olduğunu ancak son üç yılda 100 milyon dolara indiğini ifade etti.

İSRAİLLİ YETKİLİLER DE GERGİN                    �

Defense News, bunun Türkiye’nin İsrail’le arasındaki anlaşmalarla ilgili ilk şikayeti olmadığını hatırlattı. 1990’ların ortasında iki ülke arasında stratejik bir ortaklık varken, Türkiye sorunlara bulunan çözümlerinin maliyetinin yüksek olmasından şikayet etmişti. Ancak o dönemde Türkiye Batı’dan silah almakta zorlanıyordu ama bugün bu durum ortadan kalktı.

Diğer yandan İsrail yetkilileri, Ankara’nın İran ve Suriye’yle ilişkilerini güçlendirdiği bir dönemde Türkiye’yle gelişmiş teknoloji alanında işbirliği yapmanın mantığını sorguluyor.

Globes Online’a konuşan bir İsrail kaynağı, “Savunma sanayinde değil ama savunma alanındaki yetkililer arasında Türkiye’yi hala İsrail’in stratejik müttefiki olarak görüp göremeyeceğimizi sorgulayanlar var” yorumunu yaptı.