SARS alarm veriyor Türkiye fırsat arıyor

Gizemli zatürree olarak bilinen SARS (Akut Solunum Yolu Sendromu) virüsü, UzakdoÄŸu ekonomilerini vurmaya baÅŸladı. Morgan Stanley, ‘‘Dünyada SARS durgunluÄŸu olabilir’’ uyarısı yaptı. Türk iÅŸadamları ve ihracatçıları da, SARS'ı ‘Türkiye için fırsat’a dönüştürme hesabı yapıyor.SARS (Akut Solunum Yolu Sendromu) virüsünün GüneydoÄŸu Asya'dan baÅŸlayarak hızla yaygınlaÅŸması sadece turizmi deÄŸil, dış ticareti de etkileyecek. Yatırım Bankası Morgan Stanley, SARS virüsünün 2003 yılında dünya ekonomisi resesyona iteceÄŸi uyarısında bulunurken, BaÅŸekonomist Stephen Roach özellikle özellikle UzakdoÄŸu ekonomilerinin tehdit altında olduÄŸunu belirtiyor. Avrupa ülkelerinde ithalatçı firmalar SARS yüzünden bu ülkelerden yaptıkları alışveriÅŸi dondururken, Türkiye'de de ithalatın bir miktar etkilenmesi bekleniyor. Ancak ihracatçı firmalar SARS nedeniyle Türkiye'ye gelecek yeni sipariÅŸlerin hesabını yapıyor.SARS virüsünün hızla yayılması bir çok ülkeyi acil önlemler almaya iterken, Türkiye'de de SARS nedeniyle bazı önlemler alınmaya baÅŸladı. DışiÅŸleri Bakanlığı yaptığı duyuru ile Türk vatandaÅŸlarını ‘‘zorunlu olmadıkça’’ Çin Halk Cumhuriyeti, Hong Kong Özel Ä°dari Bölgesi, Tayvan, Singapur, Vietnam, Endonezya ve Tayland'a seyahat etmemeleri konusunda uyarırken, THY de Ä°stanbul-Hong Kong seferlerini iptal etti. SARS korkusu hem Türkiye'den bu ülkelere, hem de bu ülkelerden Türkiye'ye olan turistik gezileri etkilerken, turizmciler ‘‘Savaşın uzak, SARS salgının da UzakdoÄŸu'da olması Türkiye'ye kaybettirdiÄŸi potansiyeli geri getirebilir mi’’ sorusuna cevap arıyor.DÃœNYA TÄ°CARETÄ° ETKÄ°LENÄ°RBenzer bir soruyu gündemine alan ihracatçılar da, UzakdoÄŸu ülkelerinden kaçan Avrupalı tedarikçilerin Türkiye'yi tercih etmesini bekliyor. TÄ°M (Türkiye Ä°hracatçılar BirliÄŸi) BaÅŸkanı OÄŸuz Satıcı, SARS'ın firma bazında bazı olumsuz etkilenmeler yapabileceÄŸini dile getirirken, ÅŸu anda en büyük etkinin seyahatlerde görüldüğüne dikkat çekti. UzakdoÄŸu firmalarının da alıcılarına ve satıcılarına ‘‘Buraya gelmeyin’’ uyarısında bulunduÄŸunu belirten Satıcı, SARS'ın tüm dünya ticaretine etkisi olacağı görüşünde. Bu ülkelerle ticaretin sadece telefonla yapılmasının mümkün olmadığını dile getiren Satıcı, özellikle buradan yapılacak ithalatların önemli ölçüde sekteye uÄŸrayacağını vurguladı. Bu dönemde hiçbir ithalatçının SARS virüsünün görüldüğü ülkelere gitmeyi istemeyeceÄŸini dile getiren Satıcı, dünyadaki tedarikçilerin de tercihlerini deÄŸiÅŸtireceklerini belirtti. TÃœRKÄ°YE'YE YARAYABÄ°LÄ°RBu ülkelerle dış ticaretin dondurulmasının gündeme geldiÄŸine dikkat çeken Satıcı, şöyle konuÅŸtu: ‘‘Bu ülkelere yapmayı planladığımız fuar, gezi gibi aktiviteleri gündemimizden çıkardık, asıl pazarımız olan Avrupa ve ABD'deki alıcılarla daha yoÄŸun bir çalışma içine girdik. Bu dönemde Türkiye bir tedarik merkezi haline gelebilir, böyle bir hastalığın ortaya çıkması üzüntü verici bir olay ama Türkiye'nin iÅŸine yarayabilir. UzakdoÄŸu'nun riskli bölge olarak görülerek devreden çıkması, diÄŸer tedarikçilere yönelmelerine neden olacaktır, bu tedarikçi ülkelerin başında da Türkiye geliyor. Tekstilden konfeksiyona, elektronikten incik boncuÄŸa kadar pek çok sektöre yeni iÅŸ olanakları çıkabilir. Hatta hem UzakdoÄŸu'da hem Türkiye'de yatırımları bulunan bazı firmalar da Türkiye'de üretime ağırlık verebilir, gelen sipariÅŸleri Türkiye'ye kaydırabilirler. SavaÅŸtan en çok etkilenen sektör olarak görünen turizmde de tercihler Türkiye'den yana olabilir.’’Geziler iptal oldu görüşme yapılmıyorDEÄ°K (Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu) bünyesinde faaliyet gösteren Türk-Çin Ä°ÅŸ Konseyi'nin baÅŸkanı Yavuz Onay, SARS virüsünün görüldüğü ülkelerle ikili iliÅŸkilerde temkinli olmaktan yana. Aynı zamanda ÇolakoÄŸlu Dış Ticaret'in Yönetim 0rulu BaÅŸkanı olan Onay, bu ülkelerle yapılan iÅŸ görüşmelerini telefonla sınırlandırdıklarını söyleyerek şöyle konuÅŸtu: ‘‘Bu ay içinde Çin'e gitmeyi planlıyorduk iptal ettik. Mayıs'ın 20'sinde Çin'den bir heyet geleceÄŸi bize bildirildi, ancak Konsey olarak UzakdoÄŸu'dan gelecek olanlarla pek görüşmemeye çalışıyoruz. Bu ziyaretin ileri bi tarihe ertelenmesini isteyebiliriz.’’Hamamböcekleri SARS’ı yayıyorGizemli zatürre diye anılan atipik zatürreeden can kaybı sayısı dün itibariyle Hong Kong da iki kiÅŸinin daha hastalığa yenik düşmesiyle 103'ü buldu. Dünya çapında 2 bin 600'den fazla kiÅŸiye bulaÅŸtığı belirtilen hastalığın, evden eve geçen hamamböceklerinin yayabileceÄŸi söyleniyor. Ä°lk kez geçen Kasım ayında Çin'in Guandong eyaletinde ortaya çıkan, ancak ÅŸubat ayından itibaren hastalıklı insanların dolaşımıyla dünya çapında 20'den fazla ülkeye yayılan atipik zatürrenin belirtileri; yüksek ateÅŸ, üşüme, kuru öksürük ve solunum yetersizliÄŸi. Dün itibariyle dünyanın SARS tablosu şöyleydi:HONG KONG: Hong Kong'da ölenlerin sayısı 25'i buldu. 45 yeni vakayla hastalığa yakalanların sayısı 928'i buldu. Bir mikrobiyolog 7 milyon nüfuslu Hong Kong'ta hastalığın iki yılda nüfusun % 80'ine bulaÅŸabileceÄŸini öne sürdü. Özellikle hamamböceklerinin kanalizasyon aracılığıyla hastalığı evlere yayabileceÄŸinden şüpheleniliyor.ÇİN: Guangdong'ta üç kiÅŸi daha SARS'tan öldü.53 yeni vakaya rastlanırken, hastalığınhız kestiÄŸi bildirildi. Çin'de 43 kiÅŸi hastalıktan öldü, hastalık 1206 kiÅŸiye bulaÅŸtı.SÄ°NGAPUR: 8 kiÅŸi hastalıktan öldü, toplam 113 vakaya rastlandı. Singapur'da yapılan bir araÅŸtırma halkın % 51'nin kalabalık yerlerden uzak durduÄŸunu ortaya koydu.TAYLAND: Tayland BaÅŸbakanı Thaksin Shinawatra da SARS'ın Asya ülkelerindeki turizme darbe vurarak ekonomik toparlanmayı geciktirdiÄŸini söyledi. Tayland’da ölen bir kiÅŸinin yakılarak son yolculuÄŸuna yollanma giriÅŸimi ise panik yarattı. Cesedin yakılması halinde hastalığın hava yoluyla bölgeye yayılacağı tedirginliÄŸiyle tören engellendi.SaÄŸlık Bakanlığı’ndan SARS uyarısıAkut Solunum YetersizliÄŸi Sendromuyla (SARS) ilgili olarak SaÄŸlık Bakanlığı bünyesinde ilgili tıp bilim adamlarının da katılımıyla oluÅŸturulan Bilimsel Danışma Kurulu, bir dizi öneride bulundu. Kurul'un önerileri, tüm saÄŸlık teÅŸkilatları ile ilgili kuruluÅŸlara duyuruldu. Uyarı ve öneriler şöyle:SARS'la ilgili bilimsel döküman güncelleÅŸtirilerek, eÄŸitim dökümanı formatında Ä°l SaÄŸlık Müdürlüklerine gönderildi ve bütün saÄŸlık personelinin eÄŸitilmesine saÄŸlanmalı.Ä°llerdeki saÄŸlık kuruluÅŸlarında, kuÅŸkulu SARS vakalarının deÄŸerlendirilebilmesi için, belirlenen bir hastanede özel üniteler oluÅŸturulmalı. Olası vaka tespit edilirse; ileri tetkik için SaÄŸlık Bakanlığı EÄŸitim Hastaneleri Enfeksiyon Bölümlerine gönderilmeli. Dünya SaÄŸlık Örgütü'nün (WHO) 2 Nisan 2003'te önerdiÄŸi gibi, Çin'in Honkong Özerk Bölgesi'ne ve Guangdong eyaletine zorunlu bir neden olmadıkça, seyahatler ertelenmeli.SARS hastalığının yoÄŸun olarak görüldüğü bölgelere seyahat eden kiÅŸilere, SaÄŸlık Bakanlığı Hudut ve Sahiller SaÄŸlık Genel Müdürlüğü'nce gerekli uyarılar sözlü ve yazılı olarak yapılmalı. Olası bir vaka deÄŸerlendirmesinde, kiÅŸiden alınacak numune, SaÄŸlık Bakanlığı'nca WHO''nun referans laboratuvarlarına gönderilmesi saÄŸlanmalı. SaÄŸlık Bakanı Recep AkdaÄŸ'ın, Kurul'un önerilerini anında uygulamaya koymak üzere gerekli talimatları, ilgili birimlere verdiÄŸi öğrenildi. SARS Bilimsel Danışma Kurulu, her hafta ÇarÅŸamba günü saat 16.00'da toplanarak, gerekli uyarı ve önlemleri kamuoyuna duyurmayı da benimsedi. Â