Red Bull’un resmi öyküsü

ENERJİ içeceği Red Bull'un Ecevit'in Amerika seyahatini yaptığı THY uçağında konuklara ikram edilmesi bu içecek üzerindeki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Tarım Bakanlığı ile ithalatçı firmanın hukuk savaşı sürerken; bakanlık Türkiye'ye 4.5 milyon kutu yerine 9 milyon kutu Red Bull sokulduğu konusunda suç duyurusunda bulundu. Red Bull'un ithali devam ediyor mu, yasak mı? Tarım Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürü Hüseyin Sungur'a soruyoruz.Şu meseleyi anlatır mısınız?- Red Bull gibi 2001-02'de 12 değişik marka izin almış durumdaydı... İç ve dışta değişik haberler çıkınca, biz de ulusal kodeksimize baktık; ancak böyle bir mevzuatımız yoktu. Böyle durumlarda uluslararası mevzuta bakarız. Ancak bugüne kadar uluslararası kodeksinde enerji içecekleri konusunda herhangi bir anlaşma sağlanmadı. Bunların içine katılan kafein ve taorin gibi uyarıcı maddeler konusunda 'Uluslararası Kodeks Bilimsel Komitesi' bugüne kadar 8 toplantı yaptı. Geçen kasım ayındaki toplantıda her ülkenin kendi kriterini belirlemesi kararı çıktı.Şimdiye kadar kafeinde alt limit 150 üst limit olarak da 300 mgr'lı içeceklere izin veriyorduk. 300 mgr kafein bulunan Red Bull'a da verdik. KAFEİN KOŞULUNA UYMADILARİzin anlamına mı geliyor.- Şöyle... Batı basınında 'uyarıcı' etkisi olan Red Bull'un 'yatıştırıcı' olan alkolle alınması halinde ölümlerin meydana geldiği haberleri üzerine konuyu, son uluslararası toplantıdan önce Ankara'da bir bilimsel komite toplantısında görüştük. Komite, kafeinde 300 mgr'nın çok yüksek olduğuna, taorin miktarının da kontrollü alınması gerektiğine karar verdi. Bunun üzerine ithal iznini durdurduk. Yani dört-beş ay önce...Ancak piyasada satılıyordu.- Akla hayale gelmeyecek kampanyalarla üzerimize geldiler, her partiden baskı uyguladılar. Ancak kurul kararıyla yeni belge vermedik kendilerine. 7.9.2000'de aldıkları izne göre 4.5 milyon kutu ithal etmeleri gerekiyordu. İzin süresi de 1 yıldı; yani 7.9.2001'de bitiyordu. Böyle bir belge ile 4.5 milyonu istedikleri zaman getirebilirlerdi.Çözüm aranmadı mı?- Bu arada kendilerine, ‘Israr ediyorsanız, o zaman bunu Türkiye’deki Alkolsüz İçkiler Tebliği'ne göre satabilirsiniz' dedik. 150 mgr kafein koşuluna uyan firmalar izinlerini yenilediler. Red Bull'a siyasi baskılarını sürdürmelerine rağmen istedikleri izni vermedik.Neden?- İçindeki terkibi aynı; değiştirmediler çünkü... Bunlar ilaç niteliğinde olan şeyler. Başlangıçta izin verilmiş ama sonradan sakıncaları ortaya çıkmış, bazı ülkelerde yasaklanmış.KAÇAK SOKTULARGenel Müdür Sungur, iki yıldan beri 4.5 milyon kutu bitmez mi diye sorunca ‘‘Artık konuşmak istemiyorum’’ dedi. Ancak ısrar edince şunları eklemek zorunda kaldı:‘‘Baktık bunların kutularının satışı bitmiyor. Araştırmamız ve analizler sonunda SOE Gıda Ürünleri adlı firmanın, izin süresi içinde 4.5 milyon kutu yerine 9 milyon kutu Red Bull çektiklerini tespit ettik, Analiz sonuçları ile birlikte geçen cuma da savcılığa suç duyurusunda bulunduk. Bu arada gümrüklerde soruşturma başlattık. Türkiye'de imalat yapılabilir mi?- Kafein miktarını düşürürlerse Türkiye'de üretilip satılabilir. Kökten bir yasaklama koymadık, kurallar koyduk. Ancak bu kurallara da da uymak istemiyorlar. Avusturya'da üretildiği şekilde Türkiye'ye getirmek istiyorlar. Ama 150 mgr. koşuluna uyanlar izin almalarına rağmen kendileri buna uymak istemiyorlar.RİSKLİ BİR ÜRÜNBu tartışma sürerken firma, Tarım Bakanlığı'nın getirdiği kurallara karşılık yürütmenin durdurulmasını istemiş, mahkemede reddedilmiş... Firma Başbakan'dan Meclis Başkanı'na kadar her tarafa yazılar yazmış. Bu konudaki bakanlıktaki yazışmalar üç klasörü bulmuş...Sungur, şunları söylüyor:‘‘Riskli bir ürün, uluslararası kodekste de tartışma konusu hálá... Amerika'da satılan bir ilaç burada da satılabilir. Referans olabilir ama beşeri de olsa, hayvan ilacı da olsa, ulusal mevzuata göre bir karar vermek zorunluluğu vardır.’’Şimdi de 'Red Bull' krizi yaşıyoruz.THY: Biz ikram etmedikTHY Tanıtma ve Halkla İlişkiler Başkanı Faik Akın, ‘‘Red Bull, THY tarafından uçağa yüklenmediği gibi ne Sayın Ecevit'e ne de diğer misafirlerimize tarafımızdan ikram edilmemiştir. Ancak, uçakta bulunan misafirlerimizden biri beraberinde getirdiği bu enerji içeceğini arka tarafta uçakta bulunan bazı kişilere ikram etmiştir. Ortaklığımız ikram listesinde yer almayan bu içeceği talep gelmediği sürece uçağa yüklenmesi ve ikram edilmesi söz konusu değildir’’ dedi.Meraya cezaeviMALKARA'dan Ziraat Odası Başkanı Şerif Özgür bildiriyor: Adalet Bakanlığı, cezaevi yapmak için Trakya'nın verimli tarım alanlarına dik dikti. Tekirdağ'a iki F tipi yapıldı. Çorlu, Çerkezköy ve Muratlı'da aranan araziler verilmedi. Şimdi sıra Malkara'da. İstanbul'un süt üretimi ile besleyen Malkara'nın dibindeki 1755 dönümlük tarihi Sinanpaşa Merası'nın 440 dönümlük alana cezaevi yapılmak isteniyor. Tarım Bakanlığı, Tekirdağ Valiliği'nden buranın 'mera vasfından çıkartılarak Hazine adına tescil edilmesini' istiyor. TEMA'nın girimişiyle Mera Kanunu'nun ne güçlüklerle çıkartıldığı unutuldu. Yazıktır, günahtır, bizden bir karış toprak alamazlar. Mitinglerler düzenleyerek tepkimizi bildireceğiz. Bize cezaevi değil, üniversite lazım.1 milyar bağış‘EKSOZ ölçümünde kargaşa çıktı’ (18.1.2002) yazısından sonra ölçüm yapan istasyon sahibi Sezai Dedeoğlu, yeni bir vakıf kazığını anlatıyor:‘‘Çevre Bakanlığı'nın yeni kurduğu Türkiye Çevre Koruma Vakfı'nın, Türkiye'de pul verme yetkisi için istasyonlardan 1 milyar lira bağış istediğini biliyor musunuz? Ziraat Bankası Gölbaşı'na bu parayı yatırmazsınız yetkiniz yenilenmiyor. Benim ancak 1000 araça bakıp, bu parayı çıkartmam gerekiyor. Ölçüm yaptığınızda zaten size 1 milyon kalıyor; benim en az 2-3 ay vakfa çalışmam gerekiyor. Sadece İstanbul'da 250 istasyon olduğuna göre vakfa sağlanacak kaynağı bir düşünün.’’MESAJ PANOSUTÜKETİCİYİ kandırıyorlar. GİMA'da ne yok (KDV). Ama neler yok ki; % 20 ile % 50 arası zam var.Yaşar ATAK-İSTANBUL