Liselerin acınası hali

386 lise, bir öğrencisini bile üniversiteye sokamadı.

Tam 1063 lise, 4 yıllık fakülteye öğrenci veremedi.

893 lise 1'er, 444 lise 2'şer öğrencisini kazandırabildi.

1998 ÖSYS sonuçları, üç liseden birinin kelimenin tam anlamıyla çöktüğünü gösterdi. Milli Eğitim Bakanlığı raporuyla belgelenen bu korkunç gerçek, ‘‘fırsat eşitsizliği’’ni tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor.

Türkiye'nin 21. yüzyıla hazırlanmasında ‘‘umut’’ olarak bakılan mesleki-teknik eğitim için Şura düzenleyen Milli Eğitim Bakanlığı, ‘genel liseler’ için ‘çöküş alarmı’ verirken, 1998 ÖSYS sonuçları, lise eğitiminin bitme noktasına geldiğini belgeledi.

Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü'nce hazırlanan ‘Genel Liselerle İlgili Bir Değerlendirme’ başlıklı raporda, liselerdeki çöküşün tablosu çizilirken, siyasilerin liseleri seçim yatırımı olarak kullandığı gerçeği ortaya kondu. Raporda, ‘‘Nüfus, öğretmen, fiziki alt yapı ve eğitim araçları yetersizliklerine rağmen değişik mülahazalarla okul açılmıştır’’ değerlendirmesi yapılırken, liselerin büyük bölümünde halen çağdaş eğitimin vazgeçilmez unsurlarından başta öğretmen gelmek üzere derslik, kütüphane, labaratuvar, spor salonu gibi alt yapı olanaklarının bulunmadığına dikkat çekildi. Raporda, ‘‘Bu okullarda istenilen sayıda ve nitelikte öğretmen bulunmaması, okulların fiziki durumlarının ve eğitim araçlarının yetersiz olması, çevre olanaklarının sınırlılığı, öğrencilerin üniversiteye girme şanslarını belirgin ölçüde azaltmaktadır’’ denildi.

Yönetmelik ve program gereğince, öğrencilerin lise 2. sınıftan itibaren 6 alana yönelmesi gerektiği belirtilen raporda, öğrenci azlığı, öğretmen yetersizliği ve fiziki eksiklikler nedeniyle, liselerin büyük bölümündeki öğrencilerin sadece ‘bir’ ya da ‘iki’ alanda eğitim görebildiği vurgulandı.

Üniversiteye giriş sınavı sonuçları, Milli Eğitim Bakanlığı'nın itiraf ettiği çöküşün altını çizdi. Buna göre, 4 bin 566 liseden toplam 414 bin 511 öğrencinin girdiği 1998 üniversite sınavında, 386 lisede kazanma oranı ‘‘sıfır’’ oldu. 386 lisenin öğrencilerinin hiçbiri değil 4 yıllık lisans ve 2 yıllık ön lisans, açıköğretim programlarına bile yerleşemedi.

Genel lise mezunlarının üniversite kazanma oranları her yıl biraz daha düşerken, çeşitli türde bin 63 lisedeki öğrencilerden hiçbiri 4 yıllık fakülteleri kazanamadı. 893 lise birer öğrencisini fakülteye gönderirken, 444 liseden ancak 2'şer öğrenci fakülteli olabildi.

Sınava giren lise son sınıf düzeyindeki 411 bin 511 öğrenciden 15 bin 832'si 2 yıllık ön lisans, 54 bin 413'ü 4 yıllık lisans programlarına, 13 bin 538'i de açıköğretim programlarına yerleşti.

BAŞARI GÖZDE OKULLARDA

Üniversite sınav sonuçları, Milli Eğitim Bakanlığı raporunu ‘‘gözde okullar’’ konusunda da doğruladı. Raporda, sınavla öğrenci alan resmi-özel fen ile resmi-özel anadolu liselerinin başarısına dikkat çekilirken, 1998 ÖSYS sonuçlarına göre de en başarılı kurumlar bu okullar oldu.

Son 3 yıllık üniversite kazanma oranlarına yer verilen rapora göre, fen liselerinde yüzde 69, anadolu liselerinde yüzde 59, özel liselerde yüzde 40, anadolu öğretmen liselerinde yüzde 53 ve özel fen liselerinde yüzde 64 olan üniversite kazanma oranı, genel liselerde yüzde 16'ya düşüyor. Rapora göre, genel liselerdeki yüzde 16'lık yerleşme oranının büyük bölümünü, gelişmişlik düzeyi yüksek il ve ilçe okullarından mezun olan öğrenciler oluşturuyor. Raporda, bu öğrenciler içerisinde süper lise öğrencilerinin bulunduğu dikkate alındığında oranın daha da düşeceği vurgulanıyor.