Köprü geçiÅŸi 'bedava olsun' tartışması

DYP'li Celal Adan, 34 plakalı otomobillerden 35 milyon vergi alınarak, BoÄŸaz köprüsü geçiÅŸinin ücretsiz olmasını önerdi.‘İKTÄ°DARA gelirsek BoÄŸaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin geçiÅŸlerini bedava yapacağız.’Bu söz, son 10 yıldır hemen her seçim döneminde siyasi partilerin vaatleri arasında yer aldı. Seçim sonrasında da unutuldu.Köprülerden ücretsiz geçiÅŸin saÄŸlanması konusu ÅŸimdi Meclis gündemine geliyor.Köprülerdeki giÅŸelerin kaldırılması için teklifi hazırlayan kiÅŸi de Ä°stanbul Milletvekili Celal Adan.Adan, Ä°stanbul Teknik Ãœniversitesi ve Ä°stanbul Ticaret Odası'nın köprülerde yaptıkları çalışmalardan yola çıkmış. Teklifi ile 3 Haziran 1977 tarihinde çıkan ve bugüne kadar hiç deÄŸiÅŸmeyen Ä°stanbul BoÄŸaziçi Köprü Ä°ÅŸletme YönetmeliÄŸi'nin deÄŸiÅŸtirilmesini hedefliyor. Ä°TÃœ ve Ä°TO'nun çalışmasına göre köprüden tek yönlü olarak günde 178 bin araç geçiyor. Bu, yılda 64 milyon araç ediyor.Bu araçların 570 bini ise Ä°stanbul plakalı deÄŸil. Çalışmaya göre, akÅŸam saatlerinde Mecidiyeköy'den BoÄŸaziçi Köprüsü'ne kadar varan araç kuyruÄŸunun uzunluÄŸu bazı günler 10 km'yi buluyor. Bir aracın bu trafik yoÄŸunluÄŸunda köprüden geçiÅŸi de 30-40 dakikayı buluyor.Bu sürede bir aracın yaktığı benzinin yanı sıra, motor, debriyaj balatalarındaki yıpranma maliyetleri de çıkarılmış. Adan, ‘‘GiÅŸeler kalktığında trafik yoÄŸunluÄŸunun biteceÄŸine’’ inanıyor. Nitekim, geçen bayramda köprü geçiÅŸi bedava olduÄŸunda, daha fazla araç geçmesine karşın, trafikte kuyruk oluÅŸmamış.YILLIK ÃœCRET OLSUNAdan, giÅŸelerin kaldırılması için hazırladığı teklifle getirilmesini istediÄŸi sistemi de anlattı. VerdiÄŸi bilgiye göre, köprü geçiÅŸlerinden yılda 180.5 trilyon gelir elde ediliyor.‘‘GiÅŸelerin kaldırılması halinde bu gelir nereden saÄŸlanacak?’’Adan'ın soruya yanıtı şöyle oldu: ‘‘İstanbul'da 1 milyon 250 bin özel, 1 milyon 50 bin ticari araç var. Her araçtan yılda bir defa olmak üzere 35 milyon lira üç taksit halinde alınır. Gebze ve Büyekçekmece giriÅŸlerinde de Ä°stanbul plakalı olmayan araçlardan ‘şehir giriÅŸ ücreti' adında ayrı bir ücret alınır. Böylece giÅŸelerden elde edilen gelirin karşılığı rahatlıkla bulunur. Ayrıca giÅŸe görevlileri baÅŸka yerde istihdam edilir. Daha az petrol harcanır, araç motorlarının yıpranma payı düşer. Bunlar da milli gelirdir.’’Köprüyü her gün kullanan ile yılda birkaç kez kullanan açısından bu bir haksızlık yaratmaz mı?Adan’ın buna yanıtı, ‘‘Bir kiÅŸi yılda 20 kez karşıya geçse ödediÄŸi paranın karşılığını alıyor’’ oldu.VURAL: EŞİTSÄ°ZLÄ°K OLURKonuyu dün UlaÅŸtırma Bakanı Oktay Vural ile de konuÅŸtuk. Vural Batı'daki birçok ülkede de köprü geçiÅŸ ücretinin olmadığını belirterek, ‘‘Ancak o ülkelerde de ÅŸehir vergisi (city tax) var. Bizde ise yok’’ dediVural, Adan'ın teklifine ise olumlu bakmayıp şöyle devam etti:‘‘Köprüyü her gün kullanan ile yılda bir kez kullanan kiÅŸiye aynı ücreti ödeyeceksin dersen ikisi arasında eÅŸitsizlik yaratmış oluruz.’’Vural da köprü üzerindeki trafik yoÄŸunluÄŸunun giÅŸelerden kaynaklandığına inanıyor. Bakanın önerisi, giÅŸeleri devreden çıkaran Otomatik GeçiÅŸ Sistemi'nin (OGS) daha yaygın hale getirilmesi. Konu önümüzdeki günlerde Meclis gündeminde tartışılacak.Sevindirici tarafı ise ilk kez seçimin olmadığı bir dönemde konunun gündeme gelip tartışılacak olması.Â