Kanserde erken teşhise Türkiye’den de katkı
Güncelleme Tarihi:
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin (TOBB ETÜ) yer aldığı uluslararası bilimsel araştırmada, kanserin çok erken safhada teşhis edilebilmesi için önemli bir buluşa imza atıldı. Geliştirilen ışınla, hücrelerin dizilimlerindeki tek bir temel değişim bile hızla yakalanabilecek. Bu buluş sayesinde, kanseri çok erken safhada tespit etmek mümkün olabilecek.
TOBB ETÜ Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ersin Emre Ören ve yüksek lisans öğrencileri Büşra Demir ile Sümeyye Gökce’nin içinde bulunduğu uluslararası araştırma grubunun iki yıldır süregelen çalışmaları “Detection and identification of genetic material via single-molecule conductance” başlığıyla, dünyaca ünlü bilim dergisi Nature Nanotechnology’de 5 Kasım’da yayımlandı. Üst düzey bilimsel çalışmaları kabul eden ve 1869’da yayın hayatına başlayan Nature Yayın Grubu; X ışınları, Nötron, DNA’nın Yapısı, Ozon Deliği, İlk Memelinin Klonlanması-Koyun Dolly, İnsan Genomu ve Tek Atom Katmanlı Transistörler gibi çığır açan makaleleri de yayımlamıştı. Dergide konuyla ilgili ek bir makale daha yayımlandı ve buluşun önemine dikkat çekildi.
DNA’DAN ELEKTRİK AKIMI GEÇİRDİK
Dr. Ören, ABD California (Davis) ve Washington Üniversitelerinden araştırmacılar ile ortak çalışmaları sonucunda, hücrelerin genetik kodunu oluşturan DNA/RNA dizilimlerindeki tek bir baz değişimine bile duyarlı bir “biyo-nano algılayıcı” geliştirdiklerini söyledi. DNA-RNA’lardaki değişimin hızlı belirlenmesinin insan sağlığı için kritik öneme sahip olduğunu ifade eden Dr. Ören şöyle konuştu:
“Geliştirdiğimiz dedektör ile attomolar (kimyasal ölçü birimi moların milyarda birinin milyarda biri) ölçeğindeki molekül derişimlerini bile tespit edebiliyoruz. Deneyler sonucunda, bu dedektörün tek bir mutasyona bile duyarlı bir şekilde çalıştığını saptadık. Bu sonuçlar, kanserin çok erken bir aşamada teşhis edilebilmesini sağlayacak. Buluşumuz, hastalık yapıcı bakteri (antibiyotiğe dirençli olanlar da dahil) ve virüs türlerinin belirlenmesinde de kullanılarak insan ve toplum sağlığına hizmet edebilecek.”
GIDA ZEHİRLENMELERİNDE DE KULLANILABİLECEK
Buluşlarının gıda zehirlenmelerinde de kullanılabileceğini kaydeden Özeh şöyle şöyle devam etti:
“Mevcut durumda E.Coli bakterilerinin tespiti ve türünün belirlenmesi çok zor. Geliştirilen nano ölçekli biyo algılayıcılarla E-coli’nin hem varlığını hem de türlerini saptadık. Bu teknoloji gıda-güvenliği açısından son derece önemli bir husus olan, gıdalardaki bakterilerin kolay, hızlı ve hassas bir şekilde tespitini sağlayacak.”
BİLİM DÜNYASI TARTIŞMAYA BAŞLADI
TOBB ETÜ’deki bu çalışma ile ilgili haberler dünya çapında bilim haber mecralarında yayımlanmaya başladı. Nature Nanotechnology dergisinin yanı sıra, Nanowerk, Daily Science, Bioscience Technology gibi bilimsel yayınlarda da makale haberleştirildi.