Kan örneği kampanyalarına Bakan freni

Kan örneği toplama kampanyaları, etik tartışmaları göndeme getirdi. Bu örneklerin dünya laboratuvarlarında incelenmesi konusu tartışılıyor. Bakan Osman Durmuş, ‘‘Bugün stratejik bazı konuların çok kolay, herkes tarafından yapılabilir hale getirilmesi büyük bir sıkıntı doğurabilir’’ dedi.

SAĞLIK Bakanı Osman Durmuş, lösemi hastası Dr. Oktar Babuna'ya uygun kemik iliğinin bulunması için başlatılan, sonradan Türkiye'de Kemik İliği Bankası kurulmasına yönelik kampanyaya karşı çıktı. Durmuş, olaya el koyduğunu bildirerek, ‘‘Ülkemizin stratejik öneme haiz bazı konuları, paralar akıtılarak dünya laboratuvarlarına peşkeş çekilmesin’’ dedi.

Oktar Babuna'nın arkadaşları Cenk Yabaş, Furkan Bayoğlu, Claude Buller ve Linda Mickle, Durmuş'u ziyaret etti. Durmuş, sağlığın özellik gösteren bir branş olduğunu, etik kuralları, propaganda yönleri, toplumu paniğe götüren veya motive eden yönleri bulunduğuna işaret etti. Bu tür kampanyalarda basının Sağlık Bakanlığı ile işbirliğine girmesinin toplumun yararına olacağını anlatan Durmuş, Babuna için 150 binin üzerinde kan örneği toplandığını bildirdi. Ancak, kan örneklerinin alınış biçimi, alan kişiler ve bunların barkod sisteminde yazılış biçiminin belli kurallar içinde olması gerektiğini anlatan Durmuş, şunları söyledi:

‘‘Bugün stratejik bazı konuların çok kolay, herkes tarafından yapılabilir hale getirilmesi büyük bir sıkıntı doğurabilir. Bu amaçla yaklaşık 20'ye yakın kuruluş temsilcilerinin katılacağı Etik Kurul, 29 Haziran'a toplanacak ve bugüne kadar kenarda duran Bakanlık, artık işin etik çerçevede yürütülmesi gereğini ortaya koymak istiyor.’’

‘Stratejik önemden kastı’nı soran bir gazeteciye de Durmuş, ‘‘Bugün arkeoloji, antropoloji ilminin yaptığı çalışmaları biliyoruz. Bu konulara fazla girmek istemiyorum’’ karşılığını verdi. ‘Türklerin gen yapısının araştırılmasıyla ilgili bazı endişeler mi var?’ sorusuna ise Durmuş, ‘Meselenin sadece gen yapısı olmadığı’ yanıtını verdi. Durmuş, ‘‘Kampanyada sakıncalı bir sonuç olup olmadığını şu anda bilmiyoruz. Bazı sonuçlar geç çıkar. Belli bir düzen olmadığı için barkod sistemi konusunda bir bilgimiz yok. Şu anda bir inceleme söz konusu değil. Her şeye etik kurul karar verecek’’ dedi.

Babuna'nın arkadaşı Cenk Yabaş da gazetecilere, birçok kampanyanın il sağlık müdürlüklerince organize edildiğini belirterek, herhangi bir endişeye yer olmadığını savundu. Yabaş, ‘stratejik sakınca’ konusunda ise ‘‘Olası bir sakınca yok. Çünkü tüm ülkeler Dünya İlik Bankası'na ortaktır ve bu bilgileri verirler. Bütün bilgiler bu havuzda toplanır. Bizim için olası bir sakınca, diğer ülkeler için de geçerlidir’’ dedi.