Ä°slamiyet geliÅŸmenin önünde bir engel deÄŸil

UNDP BaÅŸkanı Kemal DerviÅŸ, ‘İslami ülkelerin insani geliÅŸme konusunda kaydetmeleri gereken yolu kaydedememelerinin sebebi Ä°slam deÄŸil. Bunların nedeni ekonomik ve sosyal politikalar’ dedi.BÄ°RLEÅžMÄ°Åž Milletler Kalkınma programı (UNDP) BaÅŸkanı Kemal DerviÅŸ, Ä°slam dininin geliÅŸmeye engel olmadığını, bunun izlenen ekonomik programlardan kaynaklandığını söyledi. DerviÅŸ, gelecek hafta New York’ta toplanacak tüm liderlere, ‘YoksulluÄŸu yenmek için hemen ÅŸimdi hareket geçin’ çaÄŸrısı da yaptı. Derviş’in 7 Eylül’de yayınlanan UNDP Ä°nsani GeliÅŸim Raporu ile ilgili olarak Hürriyet’in sorularını yanıtlarken yaptığı deÄŸerlendirmeler şöyle: Ä°SLAM DEĞİL: Ä°slami ülkelerin insani geliÅŸme konusunda kaydetmeleri gereken yolu kaydedememelerinin sebebi Ä°slam deÄŸil. Bunların nedeni ekonomik ve sosyal politikalar. ÖrneÄŸin kadın erkek eÅŸitliÄŸi açısından bakarsak, Müslüman bir ülke olan Malezya, yine Ä°nsani GeliÅŸme Raporu’nda yer alan ve kadınların sosyal ve ekonomik yaÅŸama katılmalarını ölçen endekste Suudi Arabistan’ın çok üzerinde, Yunanistan’a yakın bir sırada. Ä°slam ülkesi olmayan ülkelerde uygulanan politikaların, Ä°slam ülkelerinde de uygulanması bu ülkelerdeki insani geliÅŸmeyi hızlandıracaktır. YARI YARIYA AZALTMA Her ÅŸeyden önce rapor, dünyadaki yardım, ticaret ve güvenlik politikalarında derhal radikal deÄŸiÅŸiklikler yapılması çaÄŸrısında bulunuyor. Dünya liderlerinin 2000 yılındaki BM zirvesinde verdikleri kalkınmaya yönelik taahhütleri yerine getirebilmeleri için, bu reformlar ÅŸart. Söz konusu zirve toplantısında, Binyıl Kalkınma Hedefleri olarak adlandırılan kararlar alınmıştı. Bu hedefler arasında, 2015 yılına kadar, tüm dünyada aşırı yoksulluÄŸu yarı yarıya, çocuk ölümlerini ise üçte iki oranında azaltmak ve tüm çocukların ilkokul eÄŸitimi almasını saÄŸlamak bulunuyor. Ãœlkelerin, bu hedeflere ne yakınlıkta olduÄŸunu deÄŸerlendiren Ä°nsani GeliÅŸme Raporu, küresel anlamda önemli ilerlemeler kaydedildiÄŸine, ancak birçok ülkenin de kendi baÅŸlarına iyice geride kaldığına iÅŸaret ediyor. HAREKET, HEMEN ŞİMDÄ°: Bu raporda yeni olan unsur, 2005’in dünya için bir kavÅŸak noktası olduÄŸunu vurgulaması. Ãœlkeler insani geliÅŸmeyi hızlandırmak için adımlar atabilirler. Dünya, aşırı yoksulluÄŸa son vermek için bilgi, teknoloji ve kaynaklara sahip. Ama zaman daralıyor. Önümüzdeki hafta dünya liderleri (Türkiye’den TBMM BaÅŸkanı Bülent Arınç, BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan ve BaÅŸbakan Yardımcısı Abdullah Gül’ün katılacağı) New York’ta yeniden kritik bir BM zirvesinde bir araya gelip bin yıl kalkınma hedeflerine ulaÅŸma yolunda kaydedilen aÅŸamayı deÄŸerlendirecekler. DoÄŸru politikalar ve siyasi iradelerle bu hedeflere 2015 yılında ulaşılabilir. Ama ülkelerin ÅŸimdi harekete geçmesi lazım. YOLSUZLUK YOKSULU VURUYOR: Yolsuzluk ve genelde zayıf yönetim, insani geliÅŸmeye zarar verir. Uluslararası yardımların geçmiÅŸte baÅŸarısız olmasının nedenlerinden biri de yolsuzluk. Yolsuzluk, yardım çabalarını iki ÅŸekilde etkiler. Birincisi, yoksullar yolsuzluktan görece çok daha fazla zarar görür. Kamboçya’da yapılan bir araÅŸtırma, yolsuzlukların, yoksulları, yüksek gelirli kesime göre üç kat daha fazla zarar verdiÄŸini ortaya koyuyor. Ä°kinci olarak, ülkeden çıkarılan yolsuzlukla baÄŸlantılı paraların yanında, o ülkeye yapılan yardımlar devede kulak olabiliyor. Bir ülkeden dışarıdaki bankalara, Afrika’nın dış borcundan daha fazla miktarda bir transfer yapılmıştı. Yardım veren ülkeler, bu sorunları ancak mali alanda ÅŸeffaf olan ve hesap verebilir hükümetlerle ortaklıklar kurarak çözebilir.MÄ°KRO KREDÄ° ÖNEMLÄ°: Mikro kredi kesinlikle önemli. Ä°stihdamı arttırmak için fırsat yaratmak insani geliÅŸmenin temel taÅŸlarınsan biri. Ä°nsani GeliÅŸme Raporu, bu konuda, yeni iÅŸ fırsatlarının ve mikro kredilerin kadınları güçlendirdiÄŸi Bangladeş’i örnek gösteriyor. Bir diÄŸer örnek de Hindistan’da oluÅŸturulan Maharashtra Ä°ÅŸ Güvencesi Programı. Bu program çerçevesinde, tarım işçileri ve küçük çiftçilere 100 güne kadar kırsal projelerde iÅŸ veriliyor.SÃœPERMARKETLER ile ilgili de deÄŸerlendirme yapan Kemal DerviÅŸ, ‘Süpermarket zincirleri ÅŸu anda büyük piyasa güçleri durumunda ve bu güçler, ticaretle insani geliÅŸme arasındaki baÄŸlantıyı sık sık sarsıyor. Süpermarketler, kapitalist sistemin doÄŸal sonucu deÄŸiller, aksine, serbest rekabeti önleyip, ticarete hakim oluyorlar’ dedi.TERÖRÄ°ZMÄ°N yarattığı tehdittin, hem yoksul, hem geliÅŸmiÅŸ ülkeler için geçerli olduÄŸunu belirten Kemal DerviÅŸ, şöyle devam etti: ‘Ama terörle savaşın, diÄŸer öncelikleri bozma tehlikesi ve etkin olmayan ya da tam aksine zarar verici stratejilere yol açma riski var. ÖrneÄŸin, terörle mücadele, insan haklarının ihlal edilmesini, sivil haklara saygı gösterilmemesini, kalkınma sorunlarına askeri yanıtlar verilemesini meÅŸru kılamaz. Bununla birlikte bir dizi hükümet, ‘terörist’ olarak gördüğü gruplara karşı mücadele etmek için savaşın kaçınılmaz olduÄŸunu söylüyor. Bu ihlaller, barışı korumak için gerekli kurumları zayıflatabilir. Daha geniÅŸ bir insani güvenlik kavramı açısından bakıldığında, terörle mücadelenin, yoksullukla, hastalıklarla ve benzer sorunlarla mücadeleyi kenara itme tehlikesi var.’Türkiye’de saÄŸlıkta büyük eÅŸitsizlik var Ä°NSANÄ° GeliÅŸme Endeksi’nin, kadın-erkek eÅŸitliÄŸi ve yoksulluk gibi etkenleri de deÄŸerlendirdiÄŸini belirten Kemal DerviÅŸ, ÅŸunları söyledi: ‘Kadın-erkek eÅŸitliÄŸi konusundaki sıralam Çocuk ölümlerinde ise , bulunulan kesime göre durum deÄŸiÅŸiyor. Rapora göre, Türkiye’de en zengin yüzde 20’lik bölümde her bin çocuktan 33’ü ölürken, en yoksul kesimde bu 85’e çıkıyor. SaÄŸlık konusunda da büyük eÅŸitsizlik var.’Â