Hürriyet Bilim Kuru yanıtlıyor: Sebze ve meyveleri dezenfekte için fırın çare değil

Tevfik OLGUN soruyor:

Koronavirüsün bulaşmasını önleyici tedbirler olarak hep dezenfektan maddeler, alkol, sabundan bahsediliyor ama en iyi koruyucu yöntemlerden biri olan “alevden geçirme” hiç konuşulmuyor. Oysa bazı malzemeler ve maddeler için sterilizasyon sağlamada en uygun ve güvenilir yöntemin alevden geçirme olduğu kanaatindeyim. Malzemeleri fırında, 70 derecelik ısıda 15-20 dakika tutarak virüsten arındırmak mümkün mü?

PROF. DR. AYNUR EREN TOPKAYA (Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı):

Alevden geçirme mikrobiyoloji laboratuvarlarında kullanılan en eski ve bilinen sterilizasyon yöntemidir. Bu yöntem ile metaller kırmızı kor haline gelinceye kadar alevde tutulur. Bu nedenle ‘kontamine’ ancak atılması düşünülen malzemeler yakılarak atılabilir. Sebze, meyve veya diğer malzemelerin dezenfeksiyonu için uygun değildir.

SALGIN BİTECEK STRES BOZUKLUĞU BAŞLAYACAK

İsmail ÇAĞLAR soruyor:

Hocam koronavirüs sonrası yaşadığımız durumu en çok hangi hastalık tanımlıyor?

PROF. DR. ARİF VERİMLİ (Psikiyatrist):

Akut travma, akut anksiyete ve bunların oluşturduğu davranış örnekleri. Bu dönemde en yüksek duygu ‘anksiyete’, yani kaygı. Bu süreç hafifleyince ise ‘Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nun artacağını düşünüyorum.

TANSİYON HASTALARI DİKKAT

Rıfkı BEZCİ soruyor:

Tansiyon ilacı kullanıyorum. COVID-19 açısından ne kadar riskliyim?

PROF. DR. MELİH US (Kalp Damar Cerrahi Uzmanı):

COVID-19 açısından kalp damar ve tansiyon hastaları en riskli gruplardan. Çin’de hastalığa yakalanan kişilerin yüzde 20’si kalp damar ve tansiyon hastası. Özellikle tansiyon hastaları virüsle karşılaştıklarında ölüm riski çok artıyor. New York’ta ölenlerin yüzde 64’ü, İtalya’da ise yüzde 70’i tansiyon hastası. Yani ölen her 10 kişiden 7’si tansiyon hastası. Şu an için hipertansiyon ile COVID-19 arasındaki ilişkinin sebebi bilinmiyor. Olası bir teori; tansiyon hastalarının kullandığı bazı ilaçların bu hastalığın seyrini hızlandırdığı yönünde... Daha önce yapılan deneysel çalışmalarda bu ilaçların SARS-COV’un akciğerlere tutulumunu kolaylaştırdığı gösterilmiş. Ancak aksi görüş de var. Maalesef bu konuda fikir birliği de yeterli çalışma da yok. Avrupa ve Amerika kalp damar ve kardiyoloji dernekleri ‘Yeterli kanıt olmadığı için ilaçlara devam edelim’ dedi. Yeterli çalışmalar yapıldıktan sonra belli olacak. Bu sürede kararı hastayı detayları ile bilen kendi hekimi vermelidir.

NASIL KORUNALIM

Erol MERT soruyor:

Yüz siperliği maskelere göre (N95 dahil) daha iyi koruma sağlar mı? Siperlik takınca maskeye gerek var mı?

PROF. DR. ZAFER KURUGÖL (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı):

Yüz siperliğinin sadece hastane ortamında cerrahi maskeyle birlikte hastaya yaklaşırken anlamı var. Hastanelerde ancak belli müdahaleler esnasında takılır. Hastane dışında toplum içinde, otobüste veya arabada bir izolasyon maskesi olan N95’le dolaşılması uygun değildir. Tekrar tekrar kullanılması da önerilmez. Bu maske, dışarıdan gelenleri tutmak içindir. Bir müddet sonra nefes almayı da engeller. Bizim önerdiğimiz cerrahi maskeler takılmalı.