Dünyaya bir kere geldiysem bırakın sarışın yaÅŸayayım

Bu, 1960'larda saç boyası markası Clairol'un reklam sloganıydı. Çünkü sarışınlık bir deÄŸer, bir artı puandı. Birkaç istisnai dönem hariç, bu hep böyle olmuÅŸtu. 20'nci yüzyılda özdeyiÅŸler ortaya çıktı. Marilyn Monroe ‘‘Erkekler Sarışın Sever’’ filminde oynadı. Kendisi de saçlarını sarıya boyayan rock yıldızı Rod Stewart ‘‘Sarışınlar Daha Çok EÄŸlenir’’ ÅŸarkısını söyledi. Bu ÅŸarkı, 6 Mart'ta Londra'da Getty Images Gallery'de açılan bir fotoÄŸraf sergisine adını verdi. 3 Mart'ta aynı kentte Ulusal Portre Galerisi'nde ise Britanyalı Sarışınlar sergisi açıldı. Aynı gün Joanna Pitman adlı bir yazarın On Blondes (Sarışınlar Ãœzerine) adlı kitabı piyasaya çıktı. Bütün bunlar sarışınlığa bir övgüydü. Esmerler henüz bu salvoya cevap vermedi.Sarışınlara duyulan ilginin nedeni, genetik ve ekonomik terimlerle kuru bir ÅŸekilde açıklanabilir. Esmerlik geni baskın olduÄŸundan, sarışınlar daima daha azdır. Bu durumda arz-talep kanunu iÅŸler ve az bulunan bir nesne olarak sarışının fiyatı yükselir.Ama bu açıklama kimseye yetmiyor. Yüzyıllardır esmerlerle sarışınlar arasında kıyasıya bir mücadele yaÅŸanıyor ve karşılıklı her türlü önyargı, inanç ve iddia silah olarak kullanılıyor. Bu savaşın sadece kadınlar arasında geçtiÄŸini belirtelim. ErkeÄŸin ‘‘esmer’’ olanının daha makbul olduÄŸuna dair bir baÅŸka inanç var ki, konumuzun dışında.Ä°ÅŸte sarışın kadınlarla ilgili önyargılardan bazıları:Sarışınlar aptal olur. Daha seksidirler. Daha çok eÄŸlenirler (yani erkeklerle çok daha rahat cinsel iliÅŸki kurarlar). Sarışınlar iktidara daha kolay ulaşır (Thatcher 1960'larda parlamentoya girdiÄŸinde çok daha koyu saçlıydı. 1970'lerde platin renkli oluverdi. Tansu Çiller de sarışındı.)Bu önyargılar ne kadar temelsiz olursa olsun, toplumun bilinçaltına sızdığı için insanların her iki tür kadına karşı tavrı birbirinden farklı. Ä°ngiltere'de yapılan bir araÅŸtırmaya göre sarışın olarak yaÅŸamak çok daha kolay. Çünkü sarışınsanız, kimse sizi tehdit edici bulmuyor. Ama sarışınların daha aptal olduÄŸu düşünüldüğü için, bunun bazen olumsuz yönleri de ortaya çıkabiliyor. Geçen yıl Türkiye'de de gösterilen ‘‘Legally Blonde’’ adlı film, sarışınların trajedisini anlatıyordu, ama tabii film bir komediydi, çünkü sarışınlar alay konusu olmaktan hiç kurtulamamıştı. Bu filmde sarışın bir kız niÅŸanlısı tarafından terk edilince, onu kovalamak için Harvard Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi gibi dünyanın en zor okullarından birine girmek için kolları sıvıyor, bu da herkesi güldürüyordu: Bu okulda bir sarışının ne iÅŸi vardı?ARSENÄ°K VE AT ÇİŞİYLE SAÇLARINI BOYADILARAncak, Joanne Pitman'ın ‘‘Sarışınlar Ãœzerine’’ adlı kitabı gösteriyor ki, bütün bu alaylara, önyargılara raÄŸmen, aslında kadınlar hep sarışın olmak istediler. Sahte sarışının tarihi milada kadar uzanıyordu. Eski Roma'da sadece fahiÅŸelerin sarışın olması gerektiÄŸi düşünülüyordu, ama aristokrasiye mensup kadınlar da saçlarını boyuyor, bunun için arsenik ve safranı birbirine karıştırıyorlardı. Rönesans döneminde Ä°talyan kadınları saçlarının rengini açmak için at sidiÄŸi kullanıyorlardı. Nihayet 1907'de Eugene Schueller adlı bir Fransız kimyageri saçı sarıya boyamayı baÅŸardı. Bunun için, 1818'de L. J. Thenard tarafından keÅŸfedilmiÅŸ hidrojen peroksiti kullanmıştı. Schueller bu boyayı Aureole adıyla piyasaya sürdü, boya günümüzün en büyük kozmetik ÅŸirketlerinden L'Oreal'in baÅŸlangıcıydı.20'nci yüzyılda sarışınlığın sembolü sayılan bazı kadınların, Marilyn Monroe, Catherine Deneuve, Brigitte Bardot ve Madonna'nın sahte sarışın olduÄŸunu unutmayalım. Japon, Çinli, Türk, Arap kadınları, hatta siyah kadınlar bile saçlarını sarıya boyuyorlar artık. Oysa, hiçbir zaman ‘‘sahte esmer’’ diye bir kategori olmadı.Sarışın mı esmer mi tezleri Sarışınlarla esmerleri karşılaÅŸtıran bilimsel ya da bilimsel olduÄŸu iddia edilen araÅŸtırmalar sayısız. Ãœstelik bütün önyargıları destekleyecek kadar araÅŸtırma var ortalıkta. Ä°ÅŸte birbirleriyle çeliÅŸen bazıları...2202'DE SARIÅžINLARIN SOYU TÃœKENECEKBir süre önce Türk basınına da yansıyan bir habere göre, Almanya'da yapılan bir araÅŸtırma, sarışın soyunun 2202 yılında sona ereceÄŸini öne sürüyordu. Son sarışın Finlandiya'da doÄŸacaktı, çünkü nüfustaki sarışın oranının en yüksek olduÄŸu ülkeydi burası.HAYIR SARIÅžINLIK ASLA SONA ERMEZAncak Edinburgh Ãœniversitesi'nden dermatoloji profesörü Jonathan Rees, BBC'ye yaptığı açıklamada sarışınların azalabileceÄŸini, fakat sarışın geninin ortadan kalkmayacağını öne sürdü. Çünkü bir gen, ancak insanın hayatını tehlikeye sokacak bir dezavantaj haline dönüşürse yok olabilirdi. Oysa sarışın geni böyle bir tehlike yaratmıyordu. SARIÅžINLAR ESMERLERDEN DAHA SEKSÄ°Ä°ngiltere'de yapılan bir araÅŸtırmaya göre, Ä°ngiliz erkekleri, sarışınların esmerlerden daha iyi sevgili olduÄŸuna inanıyor, ama yüzde 57'si bir esmerle evlenmeyi tercih ediyor.Almanya'da Forsa Enstitüsü tarafından bin erkek arasında yapılan bir araÅŸtırmaya göre her üç Alman erkeÄŸinden biri (yüzde 33) sarışın kadınları daha çekici buluyor. Alman erkeklerinin sadece yüzde 23'ü esmer kadınları tercih ediyor. Yüzde 6'sı kızılları beÄŸeniyor.HAYIR ASIL ESMERLER DAHA SEKSÄ°Kiel Ãœniversitesi'nden Hans Juergens adında bir Alman profesörün yaptığı araÅŸtırmaya göre erkekler sarışınlarla evlenmek, esmerlerle evlilik dışı iliÅŸki kurmak istiyor. Teorisini ispatlamak için Juergens bir gazeteye iki ilan vermiÅŸ. Ä°kisinde de 26 yaşında bir kadın, koca aradığını belirtiyor. Ancak biri sarışın, diÄŸeri esmer. Gelen cevapları incelediÄŸinde elde ettiÄŸi sonucu şöyle açıklıyor: ‘‘Esmer kadının ilanına cevap veren erkeklerin büyük çoÄŸunluÄŸu evlenmek filan istemiyordu, amaçları kadını yataÄŸa atmaktı. Buna karşılık sarışın kadının ilanına gelen evlilik teklifleri çok daha fazlaydı...’’Juergens, bu imajın reklamlara da yansıdığını ortaya çıkarmış. Temizlik ürünleri reklamlarında daha çok sarışınlar, iç çamaşırı, alkollü içki ve çikolata reklamlarında ise daha çok esmerler rol alıyormuÅŸ.ESMERLER DAHA GÃœZEL OLUR1901'de Haverlock Ellis adlı biri, Londra'da, Ä°ngiliz tarihinin bütün önemli kadın ve erkeklerinin resimlerinin yer aldığı Ulusal Portre Galerisi'ndeki kadın portrelerini araÅŸtırmış ve sonucu açıklamış: Kadın güzelliÄŸi ile siyah saç arasındaki iliÅŸki daha güçlü!PEKÄ° NÄ°YE HERKES SAÇINI BOYUYOR?Ellis'in bu iddiasını insanların tavrı yalanlıyor. Ä°ngiltere'de saç boyası piyasasında sarı boya yüzde 40'la birinci sırada. Son yıllarda o kadar moda olan kızıl boya yüzde 17 ile ikinci. Sarışını hiç de az olmayan Ä°ngiltere'de kadınlar her yıl sarışın olmak için 100 milyon sterlin harcıyor.Â