Bu bağımlılığa ‘dur’ denmeli... Okullarda ‘şeker patlatma’ tehlikesi

Yasadışı bahis sitelerinde kumar oynamak son günlerde gençler hatta çocuklar arasında giderek yaygınlaşıyor. Liseliler bu yasadışı sitelere rahatlıkla erişip, gerçek kumarhanelerde kollu makinelerle oynanan slot oyunlarından, krupiye ile konuşulabilen canlı rulet masalarına kadar pek çok oyuna katılabiliyor. Kumar oynayarak eğlendiklerini zanneden gençler ciddi bir bağımlılık tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor. İstanbul’da okul yöneticileri ve öğretmenlere, çocuklar arasında yasadışı bahis oynanıp oynanmadığına ilişkin gözlemlerini sorduk. Aldığımız ilk ve yaygın yanıt; ‘Evet oldukça popüler’ oldu. Görüşünü aldığımız bir okul yöneticisi, gerçek kumarhanelerde kollu makinelerle oynanan slot oyunları oynamanın öğrenciler arasındaki şifresinin ‘şeker patlatmak’ olduğunu belirtirken, diğer bazı yönetici ve öğretmenler de bu tabiri son günlerde daha çok duymaya başladıklarını söyledi. Bir öğretmen ise derse sık sık geç kalan öğrencinin ‘sanal bahis’ oynadığı için okula düzenli gelmediğini, derslerden uzaklaştığını tespit ettiğini anlattı. Okullarda yapılan üst aramalarında bazı öğrencilerin cüzdanında bu sitelere para yatırmak için kullanılan kartların bulunması da sanal bahis şüphelerini artıran detaylar arasında.

MADDE BAĞIMLILIĞI GİBİ...

Bu durumun aileler ve öğretmenler tarafından asla hafife alınmaması gerektiğini söyleyen Uzman Gelişim Psikoloğu Irmak Kerimoğlu şöyle konuştu:

“Yasadışı sitelerden bahis oynanmasına tıpkı madde bağımlılığı gibi ciddi bir bağımlılık olarak bakmamız gerekir. Diğer kötü alışkanlıklarda olduğu gibi bu işten para kazanan art niyetli kişiler burada da ‘yemleme’ yöntemi kullanıyor. Çocuklara oyuna başlayabilmeleri için ‘bonus’ paralar veriyorlar. Önder konumdaki bazı liselilere ya da onlarla iletişim kurabilecek yetişkinlere ‘bayilikler’ verildiği biliniyor. Dağıtıcı olma, bonus paraları vererek birçok kişiyi kumara alıştırma ve bunun üzerinden komisyon alma sisteminden bahsediyoruz.

Irmak Kerimoğlu

ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA

Başlangıç aşamasında belli ölçüde kazanmaları sağlanabiliyor. Ancak oyuna alıştıktan sonra kazanç kesilse hatta kayıplar başlasa da bu bataktan çıkmaları zorlaşıyor. Gruptaki tek bir çocuğun buna bulaşması yeterli. Hızlıca okulu sarabilen bir virüs gibi düşünebilirsiniz. Çocukla iletişimde olan tüm eğitimcilerin, okulda böyle bir risk fark edildiyse diğer çocukların da risk altında olduğunu göz önünde bulundurmaları lazım.”

DAVRANIŞLARI ‘UYARI’ OLABİLİR

Ailelerin ve öğretmenlerin durumu hafife almaması gerektiğini söyleyen Irmak Kerimoğlu, “Burada ciddi bir bağımlılıktan söz ediyoruz. Peki çocuğun bu tuzağa düştüğünü nasıl anlarız. Mesela çocuk, normalde keyif aldığı aktiviteleri boşluyorsa, arkadaşlarıyla eskisi kadar çıkmıyorsa, internetin başından kalkmıyorsa bu aile için uyarıcı olabilir. Bu çocukların ruh sağlığı uzmanı eşliğinde ciddi bağımlılık tedavisi görmesi gerekir” dedi. 

VELİLER NE YAPMALI

Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Neslihan İnal, velilerin ve öğretmenlerin neler yapması gerektiğini söyledi:

- Dikkat dağınıklığı olan, akademik başarısı düşük çocukların aileleri daha dikkatli olmalı.

- Çocuğun genel davranışları iyi takip edilmeli. Öfke ve tahammülsüzlük aileler için uyarıcı olabilir.

- Normalden fazla harcama ve sürekli para talebi de en önemli uyarıcılardan biri.

- Şüpheye sahip veliler, endişelerini öğretmenlerle paylaşmalı.

- Aileler cezalandırıcı ya da tehdit edici değil ‘yardımcı’ yaklaşım sergilemeli.

Neslihan İnal

ÖĞRETMENLER NE YAPMALI

- Okullarda risk grubunda dediğimiz çocukların daha net tespiti ve gözden geçirilmesi gerekir.

- Okul çevrelerindeki yabancılar konusunda çok hassas olunmalı.

- Arkadaş gruplarının bir arada olma nedenlerine, konuşmalarına tüm öğretmenlerin dikkat etmesi gerekir.

- Çocuklara, iç dünyalarını yansıtan ve isimsiz bazı testler yapılmalı. Bu testlerden çıkan ipuçları iyi değerlendirilmeli.

- Okullar velilerden öğrenci özelindeki endişelerini ve şüphelerini gizlememeli.