AYM uzun tutukluluğu hak ihlali saydı
Güncelleme Tarihi:
Anayasa Mahkemesi, Ergenekon davasından 34 yıl 8 ay hapis cezası alan ve 4 yıl 274 gündür tutuklu olan CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay için ‘tutukluluğu makul süreyi aştı, seçilme hakkı ihlal edildi’ kararı verdi. Balbay'la ilgili AYM'nin kararına TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in yorumu ''Tahliyeyi ben vermeyeceğim'' oldu.
Balbay’a devlet 5 bin lira tazminat ödeyecek. Gerekçeli karardan sonra Ergenekon Davası’na bakan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Balbay’ı tahliye etmesi bekleniyor.
ANAYASA Mahkemesi (AYM), Ergenekon Davası’ndan 34 yıl 8 ay hapis cezası alan CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay ve 12 yıl 6 hapis cezası alan Mehmet Haberal’ın, “seçilme haklarının ihlal edildiğine” ve “tutukluluklarının makul süreyi aştığı” gerekçesiyle hak ihlali kararı verdi. AYM, Balbay’a 5 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmederken tahliye olan Haberal’a tazminat ödenmesine gerek görmedi. AYM kararı, diğer tutuklu vekillerinin yanı sıra uzun süre tutuklu kalan Ergenokon başta olmak üzere diğer sanıklar için de örnek olacak.
TAHA AKYOL: YETMEZ AMA...
BALBAY TAHLİYE EDİLMELİ
İhlal kararının bir örneği, Balbay yönünden değerlendirmek üzere İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Balbay’ın avukatı Mehmet İpek Hürriyet’e, “AYM kararı bağlayıcıdır. İhlal kararı nedeniyle müvekkilimin tutukluluğunu mahkemenin kaldırması gerekir. Çünkü AYM, ilk derece mahkemesi yerine geçerek karar veremez. AYM kararı, ‘ihlali tespit ettim, sen tahliyeyi ver’ anlamına geliyor. Başka türlü yorumlanamaz” dedi.
TBMM Başkanı Çiçek'ten ilk yorum: 'Tahliyeyi ben vermeyeceğim' |
|
| |
Meclis Başkanı Cemil Çiçek Anayasa Mahkemesi’nin Mustafa Balbay’la ilgili kararı konusunda konuştu. Çiçek, “Bu karar temenni ederim ki beklentilerimizi karşılar. Bu sıkıntıların bir an evvel hem tutuklu hem de uzun tutuklular bakımından sonuç vermesini diliyorum. Bundan sonra bu işin nasıl yürüyeceğini bu kararın nasıl uygulanacağını hep beraber göreceğiz. Ben bu kararı son derece olumlu buluyorum. Ümit ederim milletvekilleri bakımından çözüm umudu olsun. Tahliyeyi ben vermeyeceğim ama beklentimi söyledim” dedi. (Bülent SARIOĞLU/ANKARA) |
|
|
OY BİRLİĞİYLE KARAR VERDİ
Balbay, 26 Aralık 2012’de AYM’ye, “tutuklanmasını haklı gösterecek somut, olay, olgu ve bilgi mevcut olmadığı halde tutuklandığını, tutukluluğun makul süreyi aştığını, adil yargılanma ve siyasal katılım hakkıyla ifade hürriyetinin ihlal edildiği” gerekçesiyle bireysel başvuru yaptı. AYM 1. Bölümü dün Balbay’ın başvurusunu değerlendirdi. AYM, Balbay’ın tutuklanmasının haksız olduğu iddiasını, “açıkça dayanaktan yoksun” bularak reddetti. “Adil yargılanma hakkı” ile “ifade hürriyetinin ihlal edildiği” iddiaları yönünden ise dava temyizde olduğu için “başvuru yollarının tüketilmediği” gerekçesiyle kabul etmedi. Balbay’ın, “seçilme hakkının ihlal edildiği” ve tutukluluğun “makul süreyi aştığı” iddialarını ise AYM haklı buldu. AYM, bu yönlerden oy birliğiyle ihlal kararı verirken, Balbay’a beş bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Maliye, kararın tebliğinden itibaren Balbay’a tazminatı dört ay içinde ödeyecek.
HABERAL KARARI
AYM 1. Bölümü, Haberal’ın 30 Kasım 2012 tarihinde “hakkında kuvvetli suç şüphesi ve tutuklama nedenleri bulunmadığı halde tutuklandığını, tutukluluğun makul süreyi aştığını ve tutukluluğa itirazlarının etkili bir şekilde incelenmediği” şeklindeki bireysel başvurusunu da dün karara bağladı. AYM, Balbay gibi Haberal’ın haksız tutuklama iddiası kabul etmedi, uzun tutukluğu hak ihlali saydı. AYM, karar duruşmasında tahliye edilen Haberal için tazminata hükmetmedi. Haberal’ın “İtirazın duruşmalı olarak incelenmediği ile kararın gerekçesiz olduğu” iddiaları yönünden ihlal talebini reddederken, Cumhuriyet Savcısının yazılı mütalaasının bildirilmediği iddiası yönünden ihlal kararı verdi.
Kararı değerlendiren Yargıçlar Sendikası Genel Sekreteri Mustafa Karadağ, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Balbay’ı tahliye etmesi gerektiğini belirterek, “Diğer türlü fiilen Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığı ilkesi ortadan kaldırılmış olur” dedi.
KARARI DİKKATLİ OKUSUNLAR
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Balbay ve Haberal kararına ilişkin, “Bundan sonra Yargıtay ve yerel mahkeme aldığımız bu kararın ardından yayınlayacağımız gerekçeyi çok dikkatli okumalı ve ona göre karar vermeli” dedi. Kılıç şöyle devam etti: “AYM herkes gibi Türkiye’nin demokratik bir ülke olarak uluslararası standartlara ulaşması hukukun uygunluğu taraftarıdır. Bu nedenle aldığı her kararda oldukça tarafsız ve titiz davranmaktadır. Bu süreçte de aynı şekilde davranmıştır. Karar oy birliği ile alınmıştır. Balbay ve Haberal’ın milletvekilliğinden doğan yasal hak ve hukukları da kararda belirleyici rol oynamıştır. Anayasanın 19’la 67. maddelerine göre hak ihlali olduğu sonucuna vardık. Kısa süre içinde gerekçeli kararımızı açıklayacağız.” Metehan DEMİR/ANKARA
UMARIM KARAR ÖZGÜRLÜĞÜNE KAVUŞTURUR
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Mustafa Balbay bir gazeteci. Partimizden milletvekili oldu. Şu anda hapiste ve dolayısıyla parlamentoya gelip yemin etmedi. Uzun tutukluluk süreleri sürekli eleştirildi ama çözüm bulunamadı. Anayasa Mahkemesi bir karar vermiş, umarım bu karar Balbay’ın özgürlüğüne kavuşmasına önemli bir katkı yapmış olur” dedi. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik de şu yorumu yaptı: “Başından beri Sayın Başbakanımız başta olmak üzere, Cumhurbaşkanımız, bütün sözcülerimiz tutukluluk meselesinin fiili cezalandırmaya dönüşmemesi gerektiğini söylüyor. Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi böyle bir karar vermişse bu karara saygı duyarız.” AA