Avrupa Ä°mparatorluÄŸu

AB, Malta ve Kıbrıs ile eski DoÄŸu Bloku’ndan sekiz ülkenin resmen katılımıyla, 25 üyeli, 450 milyon nüfuslu, 188 bölgeli, 20 resmi dilli bir "dev" oluyor. Yeni katılımlarla AB, doÄŸu istikametinde 1000 kilometre geniÅŸleyerek Belarus, Rusya ve Ukrayna'ya dayanıyor.AB, ‘büyük patlama’ diye anılan tarihi geniÅŸlemesini gerçekleÅŸtirdi. 25’ler süreci havai fiÅŸek gösterileri ve konserlerle geceyarısından itibaren start aldı. Malta ve Kıbrıs ile birlikte eski sekiz doÄŸu bloku ülkesi daha AB üyesi oldu. AB baÅŸkentleri mavi ve altın yıldızlı AB bayraklarıyla süslenirken, yeni Avrupalılar sokak partileri ve ÅŸenliklerle yeni bir döneme merhaba dedi.Tarihi geniÅŸleme ile birlikte AB nüfusu 450 milyona ulaÅŸtı. ‘Big Bang’ yani ‘büyük patlama’ diye anılan geniÅŸlemeyle; Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya ve Slovenya’nın yanı sıra Kıbrıs ve Malta da AB üyesi oldu. YOKSUL AKRABALARAB ÅŸimdilik geniÅŸleme sarhoÅŸu, ancak geniÅŸleme sorunsuz olmayacak. AB’ye daha önce hiç bu kadar yoksul ülkeler katılmamıştı. AB ekonomisine yüzde 5’lik katkı saÄŸlayacak yeni üyelerin nüfusu ÅŸu anki AB nüfusunun ancak beÅŸte birini oluÅŸturuyor. Yeni üyelerde kiÅŸi başına düşen ortalama gelir, 15’lerin ortalamasının yüzde 40’ı kadar. AB’nin henüz kabul edilmiÅŸ bir anayasası olmaması da bir diÄŸer soru iÅŸareti.Ä°ÅŸte büyük patlama AB nüfusu 10 yeni üyeyle 450 milyona çıkacak. En büyük ülke 82 milyonluk Almanya. En küçüğü ise yeni üyelerden, 360 bin nüfuslu Malta. Yeni üyelerden en kalabalığı 38 milyonluk Polonya. 15’ler Avrupası’nın yüzölçümü 3.23 milyon km2’ydi. Bu alan ÅŸimdi 3.94 milyon km2’ye geniÅŸliyor. Yüzölçümü en geniÅŸ ülke Fransa, en küçüğü ise Malta.DUBLÄ°N'DE TÖRENLERBaÅŸbakan Tayyip ErdoÄŸan ile Devlet Bakanı Mehmet Aydın ve Maliye Bakanı Kemal Unatıkan'ın da katıldıkları tören, Ä°rlanda CumhurbaÅŸkanı Mary McAlyeese'in resmi konutunun da bulunduÄŸu ''Phoenix Parkı''nda yapıldı.  Ä°rlanda CumhurbaÅŸkanı McAlyeese ve BaÅŸbakan Bertie Ahern'in açılış konuÅŸmasıyla baÅŸlayan törende, ünlü Ä°rlandalı ÅŸair Seamus Heaney, ''Avrupa'nın Yeniden DoÄŸuÅŸu'' adını verdiÄŸi ÅŸiirini okudu ve daha sonra oda orkestrası ''Alpha Dörtlüsü'', ÅŸiirin bestelenmiÅŸ halini dinleyicilere sundu.  Törende daha sonra, üye ülkelerden 25 çocuk, ulusal bayrakları devlet ve hükümet baÅŸkanlarına teslim ettiler ve bayraklar tören kıtası tarafından RTE Filarmoni Korosu'nun söylediÄŸi Bethoowen'in Avrupa marşıyla göndere çekildi.  Törende duygulu anlar yaÅŸanırken, Polonya ve Macar liderlerinin gözyaÅŸlarını tutamadıkları gözlendi. Bayrakların çekilmesinden sonra, eski üyeler yeni üyeleri kucaklayarak tebrik ettiler.  KüreselleÅŸme karşıtlarının olay çıkartmasından endiÅŸe eden polis, parkı tamamen ziyaretçilere kapatırken yoÄŸun güvenlik önlemleri alındığı görüldü.  Ä°ngiliz SKY televizyon kanalının canlı verdiÄŸi törene, sınırlı sayıda gazeteci, diplomatın dışında üye ülkeleri temsilen bir grup genç katıldı.  Törenler çerçevesinde Ä°rlanda CumhurbaÅŸkanı, Dublin'e gelen devletve hükümet baÅŸkanlarının onuruna bir resepsiyon ve ardından yemek verecek.  Sabah saatlerinde, Dublin Katolik Kilisesi'nde Hıristiyan, Musevi ve Müslüman din adamlarının katılımıyla dini bir tören düzenlenmiÅŸ ve bu törende din adamları kendi kutsal kitaplarından bölümler okumuÅŸlardı.  AB'nin geniÅŸleme törenleri çerçevesinde ilerleyen saatlerde ışık ve havai fiÅŸek gösterileri düzenlenecek.  GeniÅŸleme törenleri dolayısıyla yeni üye ve aday ülkelerin sanatsal, kültürel, el yapımı ve mutfak ürünlerinin sergileneceÄŸi bir fuar da açılacak. Pazar günü de açık kalacak fuarı yaklaşık 100 bin kiÅŸinin ziyaret etmesi bekleniyor.  Törenler sırasında, yeni üye ülkelerden gelecek filarmoni orkestraları ve caz grupları konserler verecek. Farklı dinlerden temsilcilerin katılımıyla dini törenler de öngörülüyor. AB'nin bu yeni geniÅŸleme hamlesi, özellikle eski DoÄŸu Bloku'ndan  8 ülkenin katılmasından dolayı, bir anlamda, 1989 yılında Berlin Duvarı'nın yıkılmasıyla baÅŸlayan soÄŸuk savaşın sona ermesi sürecinin son halkası olarak yorumlanıyor. GeniÅŸlemeyle birlikte AB'nin nüfusu 75 milyon artarak yaklaşık 450 milyona ulaÅŸtı. AB'nin geniÅŸlemesinin mali faturasının önümüzdeki üç yıl içinde yılda 16.5 milyar euro'yu bulması bekleniyor.  UZAYDAN AB FOTOÄžRAFIYeni Avrupa, yeni dönemi sokak partileri, ÅŸenlikler ve konserlerle karşıladı. 1989 yılında halkın kadife devrimle komünizme son verdiÄŸi kitle eylemlerinin yapıldığı Prag’daki Wenceslas Meydanı bu kez binlerce kiÅŸinin katıldığı AB partisine evsahipliÄŸi yaptı. Gece yarısı itibariyle uzaydan AB fotoÄŸrafı çekileceÄŸinden Litvanya’da ‘evlerinizin önüne bir sürü mum yakın ki, uzaydan en parlak biz çıkalım’ çaÄŸrısı yapıldı. Eski Polonya Devlet BaÅŸkanı Lech Walesa, ‘Bir rüya gerçek oldu’ dedi. Avusturya, Ä°talya ve Slovenya ülke liderleri geniÅŸlemeyi kutlamak üzere üç ülke sınırının kesiÅŸtiÄŸi daÄŸlık bölgede bir araya geldiler. Malta’daki kutlamalarda birçok ünlü ismin yanısıra bu yıl Eurovision’da birincilik kazanan Sertab Erener de konser verdi. Konserler, Avrupa Yayın BirliÄŸi tarafından tüm kıtada canlı yayınlandı. Kıbrıs Rum Kesimi’nin LefkoÅŸa’daki etkinlikleri ise Kıbrıslı Türk sanatçılar tarafından, ‘referandumda Türkler’e hayır dendiÄŸi’ gerekçesiyle boykot edildi.BRÃœKSEL'DE SÖNÃœK KUTLAMAAB'nin geniÅŸlemesine iliÅŸkin kutlamaların en sönük geçtiÄŸi baÅŸkent Brüksel oldu. Åžehir merkezindeki ''Grand Place'' meydanında toplanan ve çoÄŸunluÄŸu Polonyalılardan oluÅŸan birkaç yüz kiÅŸi, Polonya Filarmoni Orkestrası'nın ve Polonyalı bir ÅŸarkıcının konserini dinledi. Polonyalılar, ulusal marÅŸlarını söylediler. Tören, geceyarısı Beethoven'in 9. senfonisinin banttan çalınması ve 10 yeni üye ülkenin bayraklarının Brüksel Belediyesi binasına çekilmesiyle son buldu.  Basın, ''Avrupa'nın baÅŸkenti'' olarak nitelendirilen ve AB kurumlarını barındıran Brüksel'de özel törenler düzenlenmemesini ''ÅŸaşırtıcı'' bulurken, Belçika kamuoyunun konuya hiç ilgi göstermemesine, aksine, geliÅŸmeleri ''şüphe ve endiÅŸeyle'' izlemesine de dikkat çekiyor.  Öte yandan, Belçika'da yayın yapan RTL televizyonu, dün gece haberlerinde Kıbrıs sorununa yer verirken ekranda gösterdiÄŸi haritada, KKTC'nin bulunduÄŸu bölgeyi, ''Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'' yazısıyla tanımladı.  LETONYA'DAKÄ° RUSLARDAN PROTESTOLetonya'da yaÅŸayan Ruslar, ülkenin AB'ye giriÅŸini protestolarla karşıladı. 2.3 milyonluk Letonya nüfusunun yaklaşık 3'te 1'ini, Sovyet döneminde Letonya'ya yerleÅŸen Ruslar oluÅŸturuyor.  Her yaÅŸtan on bine yakın Rusun düzenlediÄŸi gösteriye katılanlar, vatandaÅŸ-olmayan statülerini ve AB ülkelerine turist olarak ya da çalışmak için gitmek istediklerinde kendilerinin hala vize almak zorunda olmasını protesto etmek için, göğüslerinde ''yabancı'' yazan iÅŸaretler taşıdı.  Gösteride ''ırk ayrımcılığına son'' pankartı da taşındı. Yaklaşık 50 yıllık katı Sovyet sisteminden sonra bağımsızlığına kavuÅŸan ve büyük Rus azınlıklarına sahip olan Letonya ve Estonya, Rus kökenlilerin vatandaÅŸlık hakkı kazanmasını neredeyse imkansız hale getiren yasalar kabul etmiÅŸti.  Rusya'nın protestoları nedeniyle bu yasalarda yumuÅŸamalar yapılsa da sorun tam olarak çözülemedi. Rusya'nın bu konuda harekete geçmesini istediÄŸi AB ÅŸimdiye kadar bundan kaçındı. Rus hükümeti, Letonya ve Estonya'daki Rus azınlığın hakları ile ilgili sorunun çözümünü, AB ile ticaret ve iÅŸbirliÄŸi anlaÅŸmasını uzatmasının ÅŸartı olarak görmekten vazgeçti ve geçen hafta anlaÅŸmayı imzaladı.  POLONYA'DA KUTLAMA     AB'nin Fransa ile birlikte ''belkemiÄŸi'' Almanya'nın DışiÅŸleri Bakanı Joschka Fischer, 10 yeni üyeden Polonya'nın DışiÅŸleri Bakanı Wlodzimierz Cimoszewicz ile ''sınır nehri üstünde köprü ortasında'' buluÅŸtu. Fischer, geceki katılım töreninde Cimoszewicz ile buluÅŸmak için Almanca Oder, Polonezce Odra ırmağı üzerinden geçen sınır köprüsüne geldi. Joschka Fischer, Nazi zulmünde nüfusunun beÅŸte birini yitiren ve 2. Dünya Savaşı'nda nüfusuna oranla en büyük kaybı veren ülke olan Polonya'nın komünizm döneminde de çektiklerini hatırlatarak, şöyle dedi:  ''Ä°kinci Dünya Savaşı'nda iÅŸlenen korkunç suçlar iliÅŸkilerimizi belirliyordu. (Bugün iki halkın katıldığı kutlama töreninde) Avrupa BirliÄŸi ile baÄŸlandık. Bu an, hakikaten kutladığımız yüce andır.''  Cimoszewicz de, ''Avrupa tarihinin gidiÅŸatını deÄŸiÅŸtirmekten gururlu olmalıyız'' dedi. CHOPÄ°N'LE KUTLAMAFischer, Cimoszewicz ile buluÅŸmak için Almanya'nın Frankfurt-Main'dan sonra ikinci Frankfurt kenti olan sınırÅŸehri Frankfurt'tan (Oder) köprü ortasına geldi. Cimoszewicz, Polonya toprağındaki Slubice'den köprünün ortasına gelerek geceyarısı Fischer ile buluÅŸtu.  Baltık Denizi adası Usedom'da 250 metrelik ip üstünde akboratlar iki ülkenin bayrağını taşıdı. Ä°p, Ahlbeck (Almanya)-Swinoujscie (Polonya) arasına gerildi.  Polonyalı dahi besteci Chopin'in ''Polonez''i piyanistlerce çalındı, Polonya CumhurbaÅŸkanı Aleksander Kwasniewski, baÅŸkent VarÅŸova'da Pilsudski Meydanı'nda, ''apaçık tercih ettiÄŸimiz demokrasimizi kutlayalım'' dedi. Kwasnieswski, bu ülkenin evlatları olan Papa II. Ä°oannes Paulus (Jean Paul) ve komünizm sonrası Polonya'nın kahramanı Solidarnosc (Dayanışma) sendikasının lideri ve önceki cumhurbaÅŸkanı Lech Walesa'yı andı.  ÇEK CUMHURBAÅžKANI KLAUS AB'YE KARÅžIÇek CumhurbaÅŸkanı Vaclav Klaus, televizyondan halka seslenirken, ''AB karşıtı konumunu korudu'' ve ''ulusal kimliÄŸimizi yitirmeyelim'' dedi. Macaristan'ın baÅŸkenti BudapeÅŸte'de 100 bin insan geceyarısı kutlamalarına katıldı. KIBRIS RUM KESÄ°MÄ°'NDE KUTLAMAAvrupa BirliÄŸi (AB) Komisyonu'nun Kıbrıs Rum Kesimi Temsilcisi Adriaan van der Meer, ''Avrupa BirliÄŸi'nin 10 yeni üyeyle geniÅŸlemesi, Avrupa'da bölünmüşlüğün sonu anlamına geliyor. Bu, Kıbrıs için önemli bir olay'' dedi.  Kıbrıs Rum Kesimi'nin resmen AB'ye katılımı nedeniyle, güney LefkoÅŸa'daki Eleftheria Meydanı'nda düzenlenen kutlama töreninde konuÅŸan van der Meer, ''bu geniÅŸleme sürecinin, en iyi hazırlanmış geniÅŸleme süreci olduÄŸunu'' kaydetti. Van der Meer, ''AB üyeliÄŸinin 'Kıbrıs' açısından uzun bir çalışma süreci ve ayrıntılı hazırlıkların sonu anlamına geldiÄŸini'' belirtti.  Adriaan van der Meer, Kıbrıslı Türklere de seslenerek, ''Onları Avrupa BirliÄŸi'ne daha da yaklaÅŸtırmak ve ekonomik kalkınmasını saÄŸlamak için mümkün olanı yapacağımızı vurgulamak isterim'' dedi.  Eleftheria Meydanı'nda düzenlenen kutlamada, Rum asıllı Yunanlı ses sanatçısı Anna Vissi konser verdi.  Rum Yönetimi Lideri Tasos Papadopulos'un konuÅŸmasının ardından, havai fiÅŸekler eÅŸliÄŸinde AB Bayrağı, Kıbrıs Rum Kesimi'nde göndere çekildi.  Â