Askeri öğrencinin 'güvenlik soruşturması' zaferi

AYİM 2. Dairesi kararı, 1998-1999 eğitim öğretim döneminde sınavları kazanarak uzman jandarma olmak üzere eğitime başlayan, ancak 8 aylık sürecin sonunda eğitimini bitirmesine 2 ay kala 14 Mayıs 1999'da güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı gerekçesi ile okulundan ilişiği kesilen genç bir askerin açtığı dava üzerine verildi.

11 YIL ÖNCE ÖLEN AĞABEY KARDEŞİ MAĞDUR ETTİ

Atılma gerekçesinin kendisine bildirilmediğini belirten davacı, ancak 1988'de ölen ağabeyinin adli sicil kaydı nedeniyle bu işlemin yapılmış olabileceğini tahmin ettiğini bildirdi. Dava dilekçesinde Adli Sicil Yasası uyarınca ölen bir kişinin adli sicil kayıtlarının sicilden çıkarılması gerektiğini anımsatan davacı, kendisinin talebi üzerine ağabeyinin adli sicil kaydının 20 Mayıs 1999'da çıkartıldığını ifade etti. Dava dilekçesinde, "Ölüm nedeniyle bundan 11 yıl önce adli sicilden silinmiş olması gereken suçlardan dolayı başka bir kardeşin mağdur edilmesinin hukuka uygun olmadığı, bunun dışında bir sebep var ise bildirilmesi, yok ise bu sebepten dolayı tesis edilen işlemin özellikle sebep ve maksat unsurları yönünden hukuka aykırı olduğu" belirtilerek okuldan çıkarılma işleminin iptalinin yanısıra yürütmenin de durdurulması talep edildi. Ancak yürütmenin durdurulması istemi AYİM Nöbetçi Dairesi tarafından reddedildi.

YÖNETMELİK 'OKULDAN ATILIR' DİYOR

Davayı inceleyen AYİM 2. Dairesi, konuyla ilgili olarak Uzman Jandarma Yasası ile Uzman Jandarma Okulu Yönetmeliğini inceledi. Daire, yönetmeliğin "okuldan çıkarılma" başlıklı 34/b maddesinde, geçici veya kesin kaydın ardından uzman jandarma adayı olma niteliğini kaybeden veya bu niteliği taşımadığı anlaşılanlar ile haklarında yapılacak "arşiv araştırması ve resmi güvenlik soruşturmaları olumlu çıkmayan" uzman jandarma adaylarının okuldan çıkarılacaklarının düzenlendiğini saptadı.

SAKINCALI HALLER

Türk Silahlı Kuvvetlerine alınacak askeri öğrenciler hakkında yapılacak güvenlik soruşturmasının esaslarının da Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ile İşbirliği Yönergesinde düzenlendiği ifade edilen kararda, askeri öğrenciler hakkında yapılacak güvenlik soruşturmasının usul ve esaslarının bu Yönergenin 3'ncü bölüm 1'nci kısım 9'ncu maddesinde, "güvenlik soruşturmasının öğrencinin kendisiyle birlikte anne, baba ve kardeşlerini kapsadığının" belirtildiği aktarıldı. Kararda, yönerge uyarınca öğrencinin kendisi, annesi, babası veya kardeşlerinden herhangi birisinin zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, cinsi sapıklık, kaçakçılık, yalan beyan, yalan şahadet, yalan yemin, dolandırıcılık, hırsızlık suçlarından hüküm giymiş veya yargılanmaya devam ediyor olmasının askeri öğrenci olmayı engelleyen sakıncalı haller olarak hüküm altına alındığı vurgulandı.

AĞABEY TOMBALACI VE HIRSIZ

Davacının ağabeyinin 1984 ve 1987 yıllarında iki kez hırsızlık ve bir kez de tombalacılık suçlarından hüküm giydiği, ancak 30 Ağustos 1988'de öldüğü anımsatılan kararda, Adli Sicil Yasası uyarınca ölen kişinin adli sicil kayıtlarının adli sicilden çıkarılması gerektiği bildirildi. Söz konusu adli sicil kaydının bir hata sonucu çıkartılmadığı, ancak davacının müracaatıyla bu durumun düzeltildiği belirtilen karar şöyle:

KARAR OY ÇOKLUĞUYLA

"...Ayrıca davacının kendisi, annesi, babası ve diğer altı kardeşinin adli sicil kaydının bulunmadığının adli sicil müdürlüğünce bildirilmesi sabıka kaydı olduğu bildirilen ağabeyinin öldüğü tarihte henüz küçük olan davacıyı bundan böyle etkilemesinin söz konusu olamayacağından, davacı hakkında tesis edilen Uzman Jandarma Okulundan çıkarılma işleminin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Açıklanan nedenlerle hukuka aykırı Uzman Jandarma Okulundan çıkarılma işleminin iptaline oy çokluğuyla karar verildi."

KARŞI OY: ÖLÜM KARDEŞLİK BAĞINI KALDIRMAZ

AYİM 2. Dairesinin bu kararına karşı çıkan bir üyesi ise toplam 14 ay 20 gün hapis cezasına çarptırılan ağabeyin ölmüş olmasının davacıyla olan "kardeşlik bağını ortadan kaldırmayacağını" belirtti. Karşı oyda, Adli Sicil Yasasında, sayılan ayrık durumlar dışında 5 yıl içerisinde bir cezaya mahkum olunmadığı takdirde ilgilinin adli sicildeki kaydının çıkarılmasına karar verileceği hükmünün yer aldığı belirtilirken, "Ancak adli sicilden kaydının çıkarılması o suçtan mahkumiyeti ortadan kaldırmamaktadır. Bilindiği üzere bu suçlardan birinden, gerek kendisinin ve gerekse annesi veya babasının mahkumiyeti askeri öğrenciliğe engel sayılmaktadır. Ayrıca Silahlı Kuvvetlere alınacak personelin seçiminde titizlik gösterilmesi, gerek kendilerinde ve gerekse kanuni yakınlarında bir kısım nitelikler aranmasında kamu yararı bulunduğu tartışmasızdır" denildi.