ABD demokrasi götürmede baÅŸarısız

ABD, daha önce 15 kez demokrasi götürme bahanesiyle yaptığı askeri müdahalelerin çoÄŸunda baÅŸarısız olduÄŸu ortaya çıktı. ABD, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana sadece Almanya ve Japonya dışında hiçbir iÅŸgalden baÅŸarıyla çıkmadı.Saddam rejimini devirmek için iÅŸgal ettiÄŸi Irak'ta ''demokrasi kurmak'' istediÄŸini öne süren ABD, geçmiÅŸte de benzer uygulamalara imza atmak istedi, ancak bunların pek çoÄŸunda baÅŸarısızlıkla karşılaÅŸtı.Fransız haber ajansı AFP, Ä°kinci Dünya Savaşı'ndan sonra Japonya ve Almanya'da demokrasinin tesisi konusunda baÅŸarılı olduÄŸunu belirttiÄŸi ABD'nin, baÅŸta Vietnam olmak üzere birçok Latin Amerika ülkesine "demokrasi" ihracı konusunda ise baÅŸarısız olduÄŸuna dikkat çekti.Amerikan Carnegie Enstitüsü verilerine dayanan ajans, ABD'nin son yüzyıl içinde Amerikan çıkarlarını korumak ve ''demokrasiyi geliÅŸtirmek'' amacıyla 15 kez askeri müdahalede bulunduÄŸunu, ancak bunlardan sadece 4'ünde az çok baÅŸarıdan söz edilebileceÄŸini hatırlattı.  Carnegie uzmanlarına göre, Ä°kinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya ve Japonya örnekleri, ABD'nin hanesine en önemli baÅŸarılar olarak geçti.  1989'daki Panama ve 1983 yılındaki Granada çıkarmaları da bu açıdan olumlu deÄŸerlendiriliyor. Ancak ''insan hakları ve demokrasi'adına yapılan 11 askeri operasyon ise fiyaskoyla sonuçlandı: Haiti (1994-1996 ve 1915-1934),  Kamboçya (1970-1973), Vietnam (1964-1973), Dominik (1965-1966 ve 1916-1924), Küba (1917-1922, 1906-1909 ve 1898-1902), Nikaragua (19090-1927) ve Panama (1903-1936).  Uzmanlar, Afganistan'a müdahale hakkında konuÅŸmak için ise erken olduÄŸunu, bu ülkenin siyasal evriminin ne yönde geliÅŸeceÄŸini izledikten sonra hüküm vermek gerektiÄŸini belirtiyorlar.Carnegie uzmanları, demokrasinin açık savaÅŸ nedeni olarak gösterilmediÄŸi Kuveyt savaşı, Balkanlardaki operasyonlar gibi müdahalelerin ise deÄŸerlendirmeye alınmadığını vurguluyorlar.  Uzman Minxin Pei ve Sara Kasper, Amerikalıların, gittikleri ülkelerde halka hoÅŸ görünebilmek amacıyla kurdukları bütün geçici yönetimlerin ''tam bir baÅŸarısızlık abidesi'' olduÄŸuna dikkat çektilerve bu tür yönetimlerin hiçbirinin demokrasiye geçiÅŸi saÄŸlayamadığına iÅŸaret ettiler.Â