AB zaman kazanmaya çalışıyor
Güncelleme Tarihi:
En sonunda çare kalmadı. Avrupa Birliği, varlık nedeninden kaynaklanan tehdit sonrasında gerektiği zaman hızlı hareket edebileceğini gösterdi. Avrupalı liderler en sonunda mevcut durumun önüne geçen bir karar aldıkları için saygıyı hak ediyor.
Ancak öte taraftan, AB'nin sorunun çözümü için çoğu garanti şeklinde olan fonlarını ortaya koymak suretiyle euro bölgesinin yönetimindeki karmaşıklığı gidermek için sadece zaman kazandığını da akılda tutmak gerekiyor. Birlik için asıl sınav ise şimdi başlıyor.
Finansal sektöre yönelik yeni alınan önlemler, 2008 Ekim'inde Lehman Brothers'ın çöküşünden sonra alınanlara önemli ölçüde paralellik gösteriyor. O dönemde de karar, çöküşün kıyısındaki Avrupa'nın finansal sektörünün yaşadığı acil likidite problemine bir hafta sonu gerçekleştirilen toplantı sonrası hızlı şekilde çözüm bulunmuştu. Ancak bu karar, sektördeki sorunun arkasında yatan borç ödeme problemini ortadan kaldırmamıştı ve kaldıramazdı da. Şimdi, o dönemin üzerinden iki yıl geçmiş olmasına rağmen aynı sorun devam ediyor.
Aynı şey bugün de görülüyor. Şimdi, Yunanistan, Portekiz ve İspanya'nın borcunu geri ödeyebilmek için finansman sağladığını biliyoruz ancak İspanya'nın uzun dönemli borç ödeme sıkıntısında hâlâ değişen bir şey bulunmuyor. Ülkede özel sektör büyük borç yükümlülüğü altında bulunuyor. Borçlara teminat olarak gösterilen varlıklar, değer kaybetmeye devam ediyor. İspanya'daki bankaların borçlarını garanti altına alan hükümeti ise ekonomideki durgunluk nedeniyle zor günler bekliyor.
Şu unutulmamalı ki, borç ödeme gücü temelde finansal piyasaların borç vermeye istekli olmasına bağlı değildir. Bu bahsedilen şey likiditeyle ilgilidir. Ödeme gücü ise borçlarınızı gelirinizle karşılayabilmeye bağlıdır. Bu nedenle Güney Avrupa'nın borcunu ödeyebilme gücü ortaya atılan milyarca eurodan çok etkilenmemektedir.
O yüzden bu acil yardım fonu anlaşması kalıcı reformlar yapılmadığı takdirde sadece kısa vadede etkili olacaktır. Yapılması gereken reformlar arasında ise; Avrupa tahvili çıkarma, ekonomik reformların parasal birlikle koordineli şekilde yürütüleceği bir yol haritasının oluşturulması, ekonomik dengesizlikleri giderecek politikalar, mali politikaların daha sıkı denetlenmesi gibi çalışmalar bulunmalıdır.
Benim değerlendirmeme göre bu reformları gerçekleştirilmesi hâlâ çok zor görünüyor. Bu nedenle euro birliğinin uzun dönemli beklentileriyle ilgili endişelerimi koruyorum. Yapısal reformlar olmadan ortaya saçılan paraların çok da işe yaramayacağı ve hatta baskı oluşturacağı dönem de gelecektir.