Başkentte günün sorusu: Teyemmüm şartı oluştu mu?
Güncelleme Tarihi:
Şehriban OĞHAN/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 13, 2007 00:00
Siyaset dünyası, cumhurbaşkanının kim olacağı tartışmasına kilitlenirken, son dönemde Ankaralılar birbirlerine sadece "Evde suyunuz akıyor mu" sorusunu yöneltiyorlar. Bu soru abdest ve gusül yerine geçen "teyemmüm" tartışmasını da beraberinde getirdi.
DİYANET İşleri eski Başkanı Tayyar Altıkulaç, "suyu temin etme veya kullanma imkanının bulunmadığı durumlarda, toprak veya yer kabuğundan sayılan bir maddeyle hükmi temizlik" anlamına gelen teyemmüm şartlarının Ankara’da yer yer oluştuğunu söyledi. İslamın zorluğu ortadan kaldıracak tedbirleri birlikte getirdiğini belirten Altıkulaç, "Çankaya’da su var ama, Keçiören’de, Bağlum’da yoksa, burada yaşayanların abdest almak için Çankaya’ya gitmeleri gerekmez. Burada aşılması imkansız zorluk vardır. Teyemmüm edilebilir. Ancak su bulunursa teyemmüm bozulur. Hatta bu ’su bulundu, teyemmüm bozuldu’ diye dilimize de yerleşmiştir" dedi.
KİŞİYE BIRAKMAK LAZIM
Diyanet İşleri eski Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz ise teyemmüm şartı oluşup oluşmadığını belirlemek için araştırma yapmak gerektiğini ifade etti. Parayla su alma imkanı varsa teyemmüm yapılamayacağını söyleyen Yılmaz, "Belli bölgelerde bu şart oluşmuş olabilir. Kendi durumunu kişi daha iyi bilir" dedi. Yılmaz, bir abdestle birkaç vakit namazının kılınabildiğini ancak teyemmüm edeceklerin her namaz vakti için ayrı teyemmüm etmeleri gerektiğini vurguladı.
SU ALAMAYAN DA VAR
İlahiyat Profesörü Beyza Bilgin ise "Bana göre teyemmüm şartı oluştu. Su bulunmadığı her zaman teyemmüm edilir, esas olan temizliktir. Teyemmüm seni temizlemiyor. Onu yapmadan önce maddi temizliği yapıyoruz" dedi. Bilgin, parayla su alınabildiği için teyemmüme gerek olmadığı yorumları hatırlatılınca çevresinden örnek verdi. Genç eşini kalp krizinden kaybettiği için evlere temizliğe giderek geçimini sağlayan bir tanıdığından bahseden Bilgin, "Kadın ancak çocuklarına içireceği suya para ödeyebiliyor. Abdest için nasıl su alsın, kolay mı?" diye sordu.
Teyemmüm nasıl yapılır
Diyanet İşleri Başkanlığı kaynaklarına göre teyemmüm, "hükmi temizlenme niyetiyle temiz toprağa sürülen el ayasıyla yüzü ve kolları dirseklerle birlikte meshetmekten" ibarettir. Bu sebeple teyemmümün "niyet, yüzü meshetmek, kolları dirseklerle birlikte meshetmek" şeklinde üç farzı vardır. Teyemmüme başlarken besmele çekmek, sıraya riayet etmek yani önce yüzü sonra kolları meshetmek, bunları yaparken ara vermemek, elleri toprağa vurduğunda ileri geri hareket ettirmek ve toprağın parmak aralarına girmesini sağlamak, ellerini topraktan kaldırınca parmaklardaki toz ve toprakları silkelemek teyemmümün sünnet ve adabı olarak sayılır. Temiz, kuru ve tozlu toprakla teyemmüm edilebileceği gibi taş, kum, çakıl, tuğla, kiremit gibi maddelerle de yapılabilir. İki elin iç yüzü, yüzün meshi ve kolların meshi için ayrı ayrı toprağa sürülür. Birincide iki elin içiyle yüzün tamamı, ikincisinde sol elin içi ile sağ el ve kol, sağ elin içi ile sol el ve kol dirseklerle birlikte tamamen meshedilir. Yüzün ve kolların ekserisini meshetmeyi yeterli gören fakihler de vardır.
KİŞİYE BIRAKMAK LAZIM
Diyanet İşleri eski Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz ise teyemmüm şartı oluşup oluşmadığını belirlemek için araştırma yapmak gerektiğini ifade etti. Parayla su alma imkanı varsa teyemmüm yapılamayacağını söyleyen Yılmaz, "Belli bölgelerde bu şart oluşmuş olabilir. Kendi durumunu kişi daha iyi bilir" dedi. Yılmaz, bir abdestle birkaç vakit namazının kılınabildiğini ancak teyemmüm edeceklerin her namaz vakti için ayrı teyemmüm etmeleri gerektiğini vurguladı.
SU ALAMAYAN DA VAR
İlahiyat Profesörü Beyza Bilgin ise "Bana göre teyemmüm şartı oluştu. Su bulunmadığı her zaman teyemmüm edilir, esas olan temizliktir. Teyemmüm seni temizlemiyor. Onu yapmadan önce maddi temizliği yapıyoruz" dedi. Bilgin, parayla su alınabildiği için teyemmüme gerek olmadığı yorumları hatırlatılınca çevresinden örnek verdi. Genç eşini kalp krizinden kaybettiği için evlere temizliğe giderek geçimini sağlayan bir tanıdığından bahseden Bilgin, "Kadın ancak çocuklarına içireceği suya para ödeyebiliyor. Abdest için nasıl su alsın, kolay mı?" diye sordu.
Teyemmüm nasıl yapılır
Diyanet İşleri Başkanlığı kaynaklarına göre teyemmüm, "hükmi temizlenme niyetiyle temiz toprağa sürülen el ayasıyla yüzü ve kolları dirseklerle birlikte meshetmekten" ibarettir. Bu sebeple teyemmümün "niyet, yüzü meshetmek, kolları dirseklerle birlikte meshetmek" şeklinde üç farzı vardır. Teyemmüme başlarken besmele çekmek, sıraya riayet etmek yani önce yüzü sonra kolları meshetmek, bunları yaparken ara vermemek, elleri toprağa vurduğunda ileri geri hareket ettirmek ve toprağın parmak aralarına girmesini sağlamak, ellerini topraktan kaldırınca parmaklardaki toz ve toprakları silkelemek teyemmümün sünnet ve adabı olarak sayılır. Temiz, kuru ve tozlu toprakla teyemmüm edilebileceği gibi taş, kum, çakıl, tuğla, kiremit gibi maddelerle de yapılabilir. İki elin iç yüzü, yüzün meshi ve kolların meshi için ayrı ayrı toprağa sürülür. Birincide iki elin içiyle yüzün tamamı, ikincisinde sol elin içi ile sağ el ve kol, sağ elin içi ile sol el ve kol dirseklerle birlikte tamamen meshedilir. Yüzün ve kolların ekserisini meshetmeyi yeterli gören fakihler de vardır.