Danıştay kendi yasağını durdurdu
Güncelleme Tarihi:
GEÇEN yıl Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu arasındaki tartışmanın ardından bu yıl 147. kuruluş yıldönümünde kapılarını basına kapatan Danıştay’da, İdari Dava Daireleri Kurulu’nun, basının haber alma özgürlüğüne yasak konulamayacağına ilişkin önemli bir içtihat kararı aldığı ortaya çıktı.
Danıştay, 17-25 Aralık soruşturmasından sonra basın mensuplarının emniyet binalarına girişini ve emniyetteki basın odalarının tahsinin iptal eden genelgeyi “Hukuka aykırı” buldu ve yürütmesini durdurdu. Kararda, “Gazetecilik mesleğini yapma konusunda getirilen bir sınırlama, ancak çok istisnai koşullarda meşru görülebilir. Çünkü haber çok hızla eskiyen bir üründür ve kısa bir süre için dahi olsa onun yayınlanmasını geciktirmek, tüm önemini ve yararını ortadan kaldırma riski taşır” denildi. Kurul böylece, doğrudan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) dayanarak, bu yasağı veto eden, basın özgürlüğüne yeni kriterler getirerek genişleten çok önemli bir içtihat kararına imza attı. Danıştay’ın en üst kurulu olan İdari Dava Daireleri Kurulu, İstanbul Barosu’nun açtığı dava üzerine kararı 8’e karşı 9 oyla aldı.
KEYFİLİK DEĞİL KAMU YARARI
Kararda, “İdareye tanınan takdir yetkisinin kullanımı ‘keyfilik’ten ziyade kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olmak zorundadır. Aksi bir düşünce hukuk devletinin ihlali sonucunu doğurur” denildi. Danıştay, CMK ışığında soruşturmanın gizliliği ve masumiyet karinesini zedelemeden nasıl haber yapılacağını gösteren içtihat da oluşturdu. Soruşturmanın gizliliğini ihlal etmeyen haberlerin yapılabileceği ve bunun da aynı kanunla koruma altına alındığı, soruşturmanın gizliliği ve iftira suçunun zaten TCK’da suç sayılıp cezalandırıldığı vurgulandı. Kararda şu ifadeler yer aldı:
“Soruşturmanın gizliliğini ihlal etmeksizin yapılacak yayınlar hakkında da yasak getirilmesi amacıyla basın mensuplarının Emniyet binalarına girişinin yasaklanması, geniş bir alanda, ifade, basın ve haber alma özgürlüğünün kısıtlanması sonucunu doğuracaktır. Basın özgürlüğünün sağlanması, sadece devletin alınmasına imkân tanıdığı, sınırlı alandaki haberler yerine, hiçbir sınırlama ya da müdahale olmaksızın basın tarafından haber niteliğinde görülen tüm bilgilere herhangi bir engelle karsılaşmadan alınabilmesiyle mümkündür. Aksine bir yaklaşım, sınırlama konusunda devlete tanınan yetkinin kötüye kullanılması anlamına gelir. Bu açıdan, basının bilgi alma, halkın da haber alma hakkının sağlanmasına yönelik olarak, kurum internet sitesinin ‘Duyurular’ bölümünden sadece idarenin belirlediği haber ve bilgilerin paylaşılıyor olması, bu hakka yönelik müdahalenin hukuka aykırı olduğu sonucunu değiştirmemektedir.”