İran’a baskı
Güncelleme Tarihi:
Cansu ÇAMLIBEL
Oluşturulma Tarihi: Ocak 22, 2011 00:00
Türkiye’nin ev sahipliğinde ilk kez İstanbul’da yapılan İran’ın nükleer programıyla ilgili görüşmelere P5+1 (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ile Almanya) grubunun Tahran’ı Washington’la ikili görüşmeye ikna etme çabası damgasını vurdu, Türkiye’nin sürece müdahil olup olmadığı muamması yaşandı.
İstanbul müzakereleri dün sabah Çırağan Sarayı’ndaki toplu oturumla başladı. İran tarafının masaya Nükleer Başmüzakereci Said Celili başkanlığındaki 15 kişilik heyetle oturduğu sabah oturumunda taraflar bilinen pozisyonlarını tekrarladı. P5+1 grubu, sürecin devamı için Celili’nin tüm ülkelerin temsilcileriyle ikili görüşme yapması üzerinde uzlaştı. Görüşme trafiğinin hızlandığı saatlerde Celili’nin baş ağrısını gerekçe göstererek dinlenmek istemesi, “İran tarafı zaman geçirerek ABD ile ikili görüşme ihtimalini bertaraf etmeye çalışıyor olabilir” yorumlarına neden oldu. Avrupa Birliği Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, Celili’yle görüşmesinde ABD de dahil tüm ülkeler ile ikili görüşme yapmasını beklediklerini, müzakerelerin detaylarına geçilebilmesi için İran’ın koşullarından vazgeçmesi gerektiğini belirtti. Ancak Celili, İran’ın uranyum zenginleştirme hakkının saklı tutulması ve ambargoların hafifletilmesi konusundaki koşullarında ısrar etti, ABD ile ikili görüşmeye yeşil ışık yakmadı.
Türkiye’nin rolü
Mesafe kat edilemeyen Ashton-Celili görüşmesinin ardından Davutoğlu-Celili’yle bir araya geldi. Akşam Davutoğlu tarafların isteği üzerine Ashton ve Celili ile bir tur daha görüştü. Davutoğlu’nun geç saatlere kadar sürdürdüğü mekik diplomasisine rağmen Batılı kaynaklar, Türkiye’nin süreçte rolü olmadığını söyledi. Batılı bir diplomat, “Türkiye, ev sahibi ülke olarak ikili görüşme yapması doğal. Ancak Türkiye’den arabuluculuk rolü oynamasını istemedik” dedi. Bu söylem, geçen yıl BM Güvenlik Konseyi’ndeki yaptırım oylamasındaki ret oyuyla Batı’nın tepkisini toplayan Türkiye’nin sürece müdahil olmadığı izlenimi vermek şeklinde yorumlandı.
Garantili namaz
İRAN’ın nükleer dosyasına ilişkin P5+1 ülkeleriyle yürüttüğü müzakerelerin 2’nci turu için İstanbul’a gelen İran Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Said Celili, Cuma namazını Sultanahmet Camisi’nde kıldı. Celili’nin, poşete konulan ayakkabıları namaz kılarken önünde durdu.
Türkiye’nin rolü
Mesafe kat edilemeyen Ashton-Celili görüşmesinin ardından Davutoğlu-Celili’yle bir araya geldi. Akşam Davutoğlu tarafların isteği üzerine Ashton ve Celili ile bir tur daha görüştü. Davutoğlu’nun geç saatlere kadar sürdürdüğü mekik diplomasisine rağmen Batılı kaynaklar, Türkiye’nin süreçte rolü olmadığını söyledi. Batılı bir diplomat, “Türkiye, ev sahibi ülke olarak ikili görüşme yapması doğal. Ancak Türkiye’den arabuluculuk rolü oynamasını istemedik” dedi. Bu söylem, geçen yıl BM Güvenlik Konseyi’ndeki yaptırım oylamasındaki ret oyuyla Batı’nın tepkisini toplayan Türkiye’nin sürece müdahil olmadığı izlenimi vermek şeklinde yorumlandı.
Garantili namaz
İRAN’ın nükleer dosyasına ilişkin P5+1 ülkeleriyle yürüttüğü müzakerelerin 2’nci turu için İstanbul’a gelen İran Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Said Celili, Cuma namazını Sultanahmet Camisi’nde kıldı. Celili’nin, poşete konulan ayakkabıları namaz kılarken önünde durdu.