ETA'nın siyasi kanadından barış çağrısı
Güncelleme Tarihi:
İspanya’yı kasıp kavuran ayrılıkçı örgüt ETA’nın siyasi kanadının lideri hapishaneden verdiği bir röportajda örgütün şiddet olaylarına son vermeye ve bağımsız bir Bask devleti kurmak için barışçıl bir strateji sürdürmeye hazır olduğunu söyledi.
İspanya hükümetiyle müzakereleri yürüten isim olan Arnaldo Otegi’nin sözleri, ülkenin ETA’nın sonsuza kadar silahları bırakmaya hazır olduğu yönünde bir açıklama yapmasını beklediği bir dönemde geldi.
Wall Street Journal’a gönderdiği yazılı yanıtlarda, Otegi ETA’nın 42 yıllık şiddet olaylarına bir son vermeye kararlı olduğu yönünde bir ifade kullanmadı. Ancak net olarak belirtilmeyen “bazı gelişmeler”in Bask sorununu bitirmek adına yapılacak müzakereler için hükümet üzerindeki baskıyı artıracağını belirtti.
Otegi örgütün “siyasi amaç elde edilmek için şiddet uygulanmasına” her şekilde karşı olduğunu ifade etti.
Otegi’nin açıklamaları büyük oranda ETA’nın siyasi destekçileriyle aynı çizgide olmakla birlikte, Bask terörünün sonunun geldiği yönünde de önemli işaretler veriyor. Yine de birçok İspanyol grubun barış önerisinde samimi olup olmadığını tartışıyor. ETA geçmişte daha önce birçok ateşkes ilan etti ancak talepleri yerine getirilmeyince yeniden silaha sarıldı. Bu ateşkeslerin en sonuncusu Eylül ayında geldi.
Dahası açıklamalarla ilgili şüpheli yorumlar yapanlar, ETA’nın son faaliyetlerinin örgütün dağılmaya niyeti olmadığının kanıtı olduğunu belirtiyor. Fransız yetkililer bu ay içinde ülkede yaşanan bir silahlı saldırıyla ilgili olarak ETA’yı suçladı. Silahlı kimselerin sahte kimlik kartı yapmak için ekipman çaldığı belirtildi.
2003 yılında yasadışı ilan edilen ETA’nın siyasi kanadını yeniden kurma suçundan hapis yatmakta olan Otegi, röportajda ETA’nın ciddiye alınmak için önemli teminatlar vermesi gerektiğinin farkında olduğuna işaret eden bir görüntü çizdi. “İspanyol hükümetinin vatandaşlarının güvenliğini sağlamak için bazı garantiler talep etmesi bana mantıklı görünüyor” diyen Otegi, tavırlarının kesin ve geri döndürülemez olduğunu göstermek için gerektiği kadar garanti vermeye hazır olduklarını da belirtti.
Otegi bu garantilerin ne olacağı konusunda kesin bir şey söylemedi ancak ETA taraftarları İrlanda Kurtuluş Ordusu’nun Kuzey İrlanda’da yaptığına benzer şekilde uluslararası gözlemcilerin denetimini kabul edebileceklerinin işaretini verdi.
İspanya hükümeti Otegi’nin ifadeleriyle ilgili açıklama yapmadı, ancak yakın zamanda ETA’dan ve taraftarlarından gelen önerileri yetersizlikle nitelendirdi.
ETA İspanya’nın kuzeyi ve Fransa’nın güneybatısında kurulacak bağımsız bir Bask devleti için bugüne kadar sürdürdüğü 40 yıllık mücadelesinde 829 kişiyi öldürdü. ABD, Avrupa Birliği ve İspanya, örgütü terörist ilan etti.
Son barış sürecinin Aralık 2006’da başarısızlıkla sonlanması José Luis Rodríguez Zapatero hükümeti için büyük bir darbe oldu. Zapatero, siyasi sermayesinin büyük bir kısmını ETA’yla bir barış anlaşması sağlanmasına yatırmıştı.
Ancak başarısızlığa karşın, birçok Basklı durumdan dolayı ETA’yı suçladığından bu girişimler hükümetin elini güçlendirmiş gibi görünüyor. Böylece Bask nüfusu içinde ETA’ya ve müttefiklerine verilen desteğin ortadan kalktığı belirtiliyor. Anketlere göre Baskların yarısından biraz fazlası ETA’yı tamamen reddediyor. Bu rakam 1980’lerin başlarında dörtte birin de altındaydı.
Barış görüşmelerinin dört yıl önce sona ermesinden bu yana İspanya’nın merkez sol Sosyalist Parti hükümeti ETA’yı silah bırakmaya ikna etmek için bir havuç-sopa stratejisi kullanıyordu. Fransa güvenlik güçlerinin yardımıyla, İspanya ETA üyelerini ve siyasi destekçilerini yoğun baskı altına aldı. Son dört yılda 400’den fazla şüpheli tutuklandı. Aynı zamanda İspanya hükümeti, örgütten ayrılan ETA tutuklularını kendi memleketlerine yakın hapishanelere transferle mükafatlandırdı.
Durumu eleştirenler, ETA’nın amacının siyasi yasakları atlatarak müttefiklerinin Mayıs’ta yapılacak yerel seçimlerde yarışmasını sağlamak olduğunu ifade ediyor. Eski bir Basklı siyasetçi ve ETA karşıtı aktivist olan Mikel Buesa, “Yerel finansmana ulaşabilmek, kasabaların bütçelerini kontrol edebilmek ve mücadelelerini meşrulaştırabilmek adına seçmen desteği çekmek istiyorlar” dedi.
ETA’nın bu girişimleri samimi olsa bile örgüt bütün üyelerini silah bırakmaya ikna edemeyebilir. Zira örgüt geçmişte birçok parçaya bölündü. Daha yaşlı üyeler silah bırakmaktan yana tavır sergilerken, gençler şiddeti sürdürme peşinde.
Wall Street Journal'da yayımlanan "Basque Group Makes Peace Offer" başlıklı haberden derlenmiştir.
http://twitter.com/HurriyetPlanet